Luật Giáo dục sửa đổi năm 2019 với nhiều điểm mới chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2020, trong đó có nội dung học sinh tiểu học không phải đóng học phí. Tuy nhiên trên thực tế, việc học sinh tiểu học công lập không phải đóng học phí được thực hiện từ nhiều năm nay nhưng phụ huynh lâu nay không hề hay biết. Nhiều phụ huynh khác cũng nhầm lẫn tiền học phí và tiền đóng góp hàng năm của các con.

Các quy định về học phí chỉ áp dụng với học sinh mầm non, THCS và THPT công lập, Giáo dục thường xuyên. Phụ huynh có thể phải nộp các khoản khác như vệ sinh, nước uống.., tùy vào trao đổi với nhà trước, đây không phải học phí. 

Luật sư Tạ Ngọc Thành, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, cho biết khoản 2, Điều 61 của Hiến pháp năm 2013 quy định, Nhà nước ưu tiên đầu tư và thu hút các nguồn đầu tư khác cho giáo dục; chăm lo giáo dục mầm non; bảo đảm giáo dục tiểu học là bắt buộc và Nhà nước không thu học phí.

Khoản 1, Điều 105 Luật Giáo dục năm 2005 từng quy định rất rõ về học phí, lệ phí tuyển sinh: "Học phí, lệ phí tuyển sinh là khoản tiền của gia đình người học hoặc người học phải nộp để góp phần bảo đảm chi phí cho các hoạt động giáo dục. Học sinh tiểu học trường công lập không phải đóng học phí. Ngoài học phí và lệ phí tuyển sinh, người học hoặc gia đình người học không phải đóng góp khoản tiền nào khác".

Điều 6, Nghị định số 86/2015 ban hành ngày 2/10/2015 quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập từ năm học 2015-2016 đến năm học 2020-2021 quy định về đối tượng không phải đóng học phí như sau: "Đối tượng không phải đóng học phí tại các cơ sở giáo dục công lập bao gồm: Học sinh tiểu học; học sinh, sinh viên sư phạm; người học các ngành chuyên môn đặc thù đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh theo quy định của Luật Giáo dục đại học".

Con khoản 3, Điều 99 Luật Giáo dục sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/7/2020 tiếp tục kế thừa tinh thần của Hiến pháp 2013, quy định rõ: “Học sinh tiểu học trong cơ sở giáo dục công lập không phải đóng học phí; ở địa bàn không đủ trường công lập, học sinh tiểu học trong cơ sở giáo dục tư thục được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng học phí, mức hỗ trợ do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định”.

Theo Quyết định 51/2013/QĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội học sinh các trường công lập tại Hà Nội sẽ đóng góp một số khoản tiền vào đầu năm học như:

- Tiền phục vụ bán trú hay gọi là tiền ăn (mầm non, tiểu học, trung học cơ sở) theo thỏa thuận 

- Tiền mua trang thiết bị phục vụ bán trú tối đa 150.000 đồng/học sinh/năm đối với học sinh mầm non, 100.000 đồng/học sinh/năm đối với học sinh tiểu học và THCS.  số tiền này sẽ được chi dành cho bữa ăn của học sinh tại trường; bồi dưỡng người trực tiếp chăm sóc, cán bộ quản lý và nhân viên phục vụ công tác bán trú; trang bị cơ sở vật chất cần thiết.

- Tiền học 2 buổi/ngày với học sinh tiểu học tối đa 100.000 đồng/học sinh/tháng. Khoản tiền này sẽ dùng để bồi dưỡng giáo viên trực tiếp tham gia dạy 2 buổi/ngày, bồi dưỡng cán bộ quản lý, nhân viên phục vụ và phúc lợi tập thể, mua sắm văn phòng phẩm, đồ dùng học tập, điện, nước, vệ sinh…

- Tiền nước uống để mua nước uống tinh khiết phục vụ học sinh 12.000 đồng/tháng đối với học sinh tất cả các cấp học (Mầm non, Tiểu học, Trung học cơ sở, Trung học phổ thông, Giáo dục thường xuyên).

-  Tiền bảo hiểm y tế học sinh trong năm học 2019-2020 là 46.935 đồng/tháng.