Vừa qua, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phối hợp cùng Hội Công nghệ Vi mạch Bán dẫn TP.HCM (HSIA) tổ chức "Tọa đàm và Lễ công bố Liên minh về nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử".

Sự kiện không chỉ là diễn đàn kết nối giữa Nhà nước, nhà khoa học và doanh nghiệp, mà còn chính thức ra mắt Liên minh nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử (ARTSeMi) giai đoạn 2025-2030, mở ra một chặng đường mới cho sự phát triển đột phá của ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam.

Ông Nguyễn Hữu Yên, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phát biểu tại sự kiện. Ảnh: CESTI

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Hữu Yên, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nhấn mạnh, với vai trò đầu tàu kinh tế và khoa học công nghệ, việc tiên phong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn không chỉ là cơ hội, mà còn là trách nhiệm lịch sử của TP.HCM. UBND Thành phố đã ban hành hai kế hoạch trọng điểm nhằm hiện thực hóa chiến lược này, trong đó nhấn mạnh ba trụ cột: phát triển nguồn nhân lực, xây dựng hạ tầng và thu hút đầu tư, đồng thời hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và hợp tác quốc tế.

Theo kế hoạch số 1231/KH-UBND ngày 24/02/2025 của UBND TP.HCM, TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ đào tạo ít nhất 9.000 nhân lực trình độ đại học trở lên cho ngành bán dẫn, xây dựng trung tâm R&D đạt chuẩn quốc tế, mở rộng Khu Công nghệ cao và thu hút các dự án FDI lớn. Kế hoạch số 4354/KH-UBND ngày 14/6/2025 triển khai kế hoạch hành động của Thành ủy TP.HCM về thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2030 kinh tế số chiếm ít nhất 30% GRDP, tỷ lệ đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng đạt trên 55%. Phát triển công nghiệp bán dẫn được xác định là một trong những ưu tiên cốt lõi.

Quang cảnh Tọa đàm và Lễ công bố Liên minh về nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử. Ảnh: CESTI

Ông Nguyễn Hữu Yên cho rằng, TP.HCM có nhiều thuận lợi từ sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Trung ương và Thành phố, đến hệ sinh thái sẵn có với nhiều trường đại học, viện nghiên cứu, nguồn nhân lực trẻ năng động, cùng sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp thông qua HSIA và Khu Công nghệ cao (SHTP). Tuy nhiên, Thành phố vẫn đứng trước những khó khăn và thách thức như thiếu hụt về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực; nhu cầu vốn lớn cho đầu tư hạ tầng; cần cơ chế, chính sách đột phá để thu hút nhân tài và dự án đầu tư; sự liên kết giữa Nhà nước, trường/viện và doanh nghiệp chưa thực sự chặt chẽ, hiệu quả…

"Do đó, việc thúc đẩy nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử cũng như sự ra đời của Liên minh ARTSeMi được kỳ vọng sẽ trở thành một "ngôi nhà chung". Đây sẽ là nơi để các thành viên hợp tác, chia sẻ trách nhiệm, cùng nhau thúc đẩy nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và đặc biệt là đào tạo ra một thế hệ nhân lực vàng cho ngành công nghiệp bán dẫn của TP.HCM", ông Nguyễn Hữu Yên chia sẻ. 

Theo ông Nguyễn Văn Hiếu, Chủ tịch Hội HSIA, năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành điện tử Việt Nam đạt hơn 134,5 tỷ USD, đóng góp hơn 1/3 vào tổng kim ngạch xuất khẩu quốc gia. Trong 5 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất khẩu ngành điện tử tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, đạt hơn 60,8 tỷ USD, tăng 39% so với cùng kỳ năm 2024.

Nếu các doanh nghiệp bán dẫn Việt Nam sớm thành công trong thiết kế, chế tạo những loại chip thông thường cho ngành công nghiệp điện tử thì đã có ngay thị trường trong nước đang rộng mở. Điều này cũng góp phần nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, gia tăng giá trị sản xuất và năng lực cạnh tranh quốc gia. Do vậy, nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử là một nhu cầu cấp thiết, xuất phát từ thực tế phát triển của nền kinh tế số.

Các thành viên thực hiện nghi thức ký thỏa thuận thành lập Liên minh nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử (ARTSeMi). Ảnh: CESTI

“Liên minh ARTSeMi sẽ tập hợp các đơn vị đào tạo, nghiên cứu và sản xuất trong ngành điện tử, vi mạch bán dẫn, có khả năng đáp ứng nhiệm vụ, chương trình 2025 - 2030. Trước mắt, Liên minh tập trung hoàn thành các nhiệm vụ trong Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn của Chính phủ và TP.HCM ban hành; chương trình hành động dựa vào Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị”, ông Hiếu cho biết thêm. 

Trong phần tọa đàm, các chuyên gia, doanh nghiệp, trường/viện đã thảo luận về thách thức của công nghệ bán dẫn thế giới, hiện trạng và hướng phát triển tại Việt Nam; các khóa đào tạo ngắn hạn về công nghệ và linh kiện bán dẫn cùng các giải pháp trong phát triển nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn Việt Nam theo nhu cầu doanh nghiệp (giai đoạn 2025 - 2030)…

Ông Nguyễn Hữu Yên cho biết, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cam kết sẽ tiếp tục lắng nghe, tổng hợp các ý kiến đóng góp, và tham mưu để lãnh đạo Thành phố kịp thời ban hành những chính sách phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn.