Theo thống kê của CNBC, hoạt động mua trái phiếu chính phủ Nhật Bản gần đây của Trung Quốc đã tăng lên mức cao nhất trong hơn 3 năm qua. Nước này đã tăng hơn gấp 3 lần lượng nắm giữ trái phiếu từ tháng 4 đến tháng 7 năm nay, so với cùng kỳ năm trước.

Trong 3 tháng đó, Trung Quốc đã mua ròng 1.460 tỷ yên (khoảng 13,8 tỷ USD ) trái phiếu hợp đồng trung và dài hạn, theo hãng truyền thông Nhật Bản Nikkei, dẫn dữ liệu từ Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản. Con số này gấp 3,6 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, Mỹ chỉ tăng lượng mua vào 30% trong cùng kỳ, còn châu Âu đã bán tháo trái phiếu chính phủ Nhật với tổng cộng các lô giá trị đến 3.000 tỷ yên.

CNBC cho rằng, lợi suất của các hợp đồng trái phiếu chính phủ Nhật bằng 0, làm cho chúng trở thành một lựa chọn không mấy khả thi như một khoản đầu tư vì lợi nhuận thấp. Nhưng các nhà phân tích chỉ rõ với CNBC rằng, có thể có những lý do khác khiến Trung Quốc muốn mua những trái phiếu đó.

Lợi suất trái phiếu Nhật Bản đang bằng 0 nhưng Trung Quốc vẫn gom về lượng lớn. Ảnh: ANR

Ross Hutchison, Giám đốc đầu tư về thu nhập cố định toàn cầu tại Aberdeen Standard Investments, cho biết: “Một trong những điều kỳ lạ về môi trường hiện tại, là trái phiếu chính phủ Nhật Bản không còn là một biện pháp bảo đảm thu nhập cố định hấp dẫn nữa, nó tùy thuộc vào loại tiền tệ mà bạn đang dùng để mua vào”.

Ví dụ, Trung Quốc thực sự có thể kiếm được nhiều tiền hơn từ khoản đầu tư bằng cách mua các hợp đồng kỳ hạn 30 năm bằng đồng yên Nhật, và hoán đổi tỷ giá tiền tệ của họ trở lại  đô la Mỹ , Hutchison nói. Theo ông, nó có thể tăng thêm 0,56% giá trị nếu làm theo cách trên. Trái phiếu kỳ hạn dài hơn thường có lợi suất cao hơn, vì các nhà đầu tư cần phải chấp nhận rủi ro cao hơn khi nắm giữ chúng trong thời gian dài.

Thực tiễn của hoán đổi tiền tệ là khi hai bên trao đổi một lượng tiền tương đương với nhau bằng các loại tiền tệ khác nhau, để bảo vệ mình khỏi rủi ro tỷ giá hối đoái.

David Nowakowski, chiến lược gia cao cấp về đa tài sản và vĩ mô tại Aviva Investors, cho biết: “Nhiều nhà quản lý dự trữ mua trái phiếu chính phủ Nhật và sau đó hoán đổi, hoặc bảo hiểm rủi ro tiền tệ trở lại thành USD, kiếm thêm phí bảo hiểm nhờ việc đó”.

Cũng có thể Trung Quốc đang cố gắng quản lý sự tăng giá của đồng nhân dân tệ , khi đồng tiền của nước này đã tăng vọt so với đồng yên Nhật trong tháng 6 vừa qua, Hutchison chỉ ra. Bán ra đồng nhân dân tệ để mua trái phiếu Nhật Bản, được tính bằng đồng yên, có thể giúp hạn chế phần nào sự tăng giá đó.

Đồng nhân dân tệ cũng đã tăng đột biến so với USD trong năm nay, khi nền kinh tế Trung Quốc lấy lại động lực sau những gì COVID-19 gây ra.

Trung Quốc đang tìm cách hạ giá đồng nhân dân tệ bằng việc hoán đổi nhờ trái phiếu Nhật Bản. Ảnh: Getty

Một yếu tố khác để Trung Quốc tịch cực trong việc này là so với các đối tác toàn cầu, trái phiếu chính phủ Nhật Bản không phải là trái phiếu có lợi suất thấp nhất, Nowakowski nói.

“Ngay cả với lợi suất bằng 0, trên thực tế, lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật thấp hơn 0% một chút, thị trường trái phiếu của Nhật Bản hấp dẫn hơn trái phiếu của nhiều nước khác, với Thụy Điển, Thụy Sĩ và các nước nồng cốt của khối Euro đều có lợi suất âm sâu hơn”, ông nói.

Lợi tức trái phiếu kho bạc trên toàn cầu trong năm nay đã giảm do các nhà đầu tư đổ xô vào sự an toàn của trái phiếu chính phủ trong bối cảnh đại dịch đang tồi tệ hơn.