![]() |
Nhà khoa học Katalin Karikó. Nguồn ảnh ITN |
Katalin Karikó sinh năm 1955 tại Hungary. bà bắt đầu sự nghiệp học vấn của mình tại Đại học Szeged, nơi cô lấy bằng cử nhân về hóa sinh vào năm 1978. Sau đó, cô tiếp tục nghiên cứu về sinh học phân tử, chuyên sâu vào việc nghiên cứu RNA (axit ribonucleic).
Công trình nghiên cứu của cô chủ yếu tập trung vào RNA, và cô đã phát triển các phương pháp để tăng cường sự ổn định của mRNA và giảm tác dụng phụ của nó trong cơ thể người. Mặc dù nghiên cứu của cô về mRNA gặp rất nhiều khó khăn và ít được công nhận trong giai đoạn đầu, Karikó vẫn kiên trì, dẫn đến những phát triển quan trọng trong việc áp dụng mRNA trong y học.
Vào những năm 1990, Karikó chuyển đến Mỹ để tiếp tục nghiên cứu. Tại đây, cô hợp tác với Drew Weissman, một bác sĩ và nhà nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania. Họ cùng nhau phát triển công nghệ mRNA, giúp mRNA trở nên ổn định và có thể sử dụng trong điều trị các bệnh lý, bao gồm các vaccine. Đặc biệt, công trình của họ đã giúp mRNA trở thành nền tảng cho vaccine COVID-19, như vaccine Pfizer-BioNTech và Moderna.
Dù gặp rất nhiều khó khăn trong việc xin tài trợ nghiên cứu và công trình của cô không được đánh giá cao trong giai đoạn đầu, nhưng cuối cùng sự kiên trì của Karikó đã mang lại kết quả lớn. Thành công của vaccine mRNA COVID-19 đã chứng minh giá trị của công trình nghiên cứu trước đó của cô.
![]() |
Nhà khoa học đồng chủ nhân giải Nobel Y sinh năm 2023 - Katalin Karikó. Ảnh: levif.be |
Katalin Karikó đã nhận được nhiều giải thưởng và vinh danh vì những đóng góp quan trọng của mình trong khoa học, đặc biệt là trong lĩnh vực y học. Một số giải thưởng đáng chú ý bao gồm:
Giải Lasker-DeBakey Clinical Medical Research (2021) – Giải thưởng cao quý nhất trong lĩnh vực y học.
Cùng với Drew Weissman, cô nhận giải thưởng Breakthrough Prize in Life Sciences (2021).
Cô cũng là một trong những người được nhận Giải thưởng Tự do của Tổng thống Hoa Kỳ (Presidential Medal of Freedom) vào năm 2022.
Năm 2023, Katalin Karikó cùng với Drew Weissman đã được trao giải Nobel Y học cho những khám phá của họ liên quan đến sự phát triển của vắc xin mRNA.
Công trình nghiên cứu của Katalin Karikó đã mở ra một hướng đi mới trong việc phát triển vắc xin và các phương pháp điều trị dựa trên mRNA.
Vắc xin mRNA đã chứng minh được tính hiệu quả cao trong việc phòng ngừa COVID-19 và đang được nghiên cứu để ứng dụng trong điều trị nhiều bệnh khác như ung thư, bệnh di truyền và các bệnh nhiễm trùng.
Katalin Karikó không chỉ đóng góp vào sự phát triển của vaccine COVID-19 mà còn mở ra những cơ hội ứng dụng mới của công nghệ mRNA trong điều trị nhiều bệnh lý khác, như ung thư và các bệnh di truyền. Công trình của cô đã thay đổi hoàn toàn cách chúng ta hiểu và ứng dụng RNA trong y học, và cô được xem là một trong những nhà khoa học quan trọng nhất trong thế kỷ 21.
Câu chuyện của Karikó là minh chứng cho sự kiên trì trong khoa học, đặc biệt khi đối mặt với những khó khăn và sự thiếu hụt hỗ trợ tài chính ban đầu. Những đóng góp của cô đã không chỉ cứu sống hàng triệu người trong đại dịch COVID-19, mà còn mở ra cánh cửa cho tương lai của y học mRNA.
Katalin Karikó được coi là một trong những nhà khoa học có ảnh hưởng lớn nhất trong lĩnh vực sinh học phân tử hiện nay. Bà đã vượt qua nhiều khó khăn và thử thách trong sự nghiệp để đạt được những thành công to lớn.
Chuyện những nhà khoa học nữ dấn thân vì môi trường ở Bắc Cực
Họ là những người phụ nữ đang hết mình ngày đêm vì môi trường trong điều kiện khắc nghiệt nơi vùng cực.