Cuốn sách cuối cùng của nhà vật lý Stephen Hawking Trả lời ngắn gọn những câu hỏi lớn vừa được dịch sang tiếng Việt. Sách gồm các ghi chép, bài phỏng vấn và bài giảng của Stephen Hawking trong nhiều năm, được biên soạn sau khi ông qua đời vào năm 2018. Cuốn sách là thành quả một đời cống hiến cho khoa học, thể hiện góc nhìn của một người uyên bác vật lý về các vấn đề vũ trụ.

Bìa sách "Trả lời ngắn gọn những câu hỏi lớn". Nguyễn Văn Liễn chuyển ngữ, NXB Trẻ phát hành vào tháng 9. Ảnh: NXB Trẻ.

Stephen Hawking đã trả lời 10 câu hỏi mà ông nhận được của mọi người. Trong đó ông khẳng định, thế giới này không có Thượng Đế, không ai quyết định vận mệnh của con người, cả thiên đường và thế giới bên kia đều không có thật. Khi chết đi, con người sẽ trở về với cát bụi. Khi cú nổ lớn "Big Bang" xảy ra - vũ trụ mới được thiết lập, thời gian xuất hiện.

Stephen Hawking cho rằng, ông có thể du hành qua vũ trụ, thám hiểm các lỗ đen, quay về nơi khởi đầu của thời gian bằng các định luật vật lý. Ông đã đơn giản hóa các vấn đề phức tạp thường được mọi người thắc mắc như liệu chúng ta có thể dự đoán tương lai không? Bên trong lỗ đen có gì? Du hành thời gian có khả thi không?...

Cách hố đen tạo ra hai loại năng lượng dương (positive energy) và năng lượng âm (negative energy) như lỗ sâu - cho phép du hành thời gian. Khi con người tạo nên một ngọn đồi, họ cần đào đất để lấy cát bồi đắp, cái hố được hình thành song song với ngọn đồi. Tương tự, vũ trụ luôn cần hai loại năng lượng để tạo thế cân bằng. Theo Hawking, loài người phải tiếp tục chinh phục vũ trụ, tìm kiếm những vùng đất mới.

Hawking cho rằng 50 năm nữa, nhân loại sẽ giải mã được bí mật của hố đen và hiểu hơn về nguồn cội của mình, giải đáp được câu hỏi có sự sống nào khác ngoài Trái Đất không. Dù vậy, con người cần đủ sự thông minh để kiểm soát sức mạnh công nghệ, đồng thời ông cảnh báo chiến tranh hạt nhân, trí thông minh nhân tạo, biến đổi gen có thể tiêu diệt cuộc sống nếu con người thiếu cẩn trọng.

Tác giả viết: "Tôi vinh dự đóng góp kiến thức vật lý. Tuy nhiên, vũ trụ sẽ trống rỗng nếu nó không dành cho những người mà tôi yêu mến, khi đó mọi định luật tự nhiên sẽ không còn kỳ diệu".

Điều ông mong muốn là con người nên tận dụng công nghệ, kỹ thuật để giúp đỡ những người nghèo khổ, tìm kiếm nguồn nước sạch... Ông cũng kêu gọi sự quan tâm đến thế giới hiện tại, cố gắng giữ gìn cuộc sống tươi đẹp cho tương lai.

Stephen Hawking (1942 - 2018) là nhà vật lý lý thuyết, giảng dạy Toán học tại Đại học Tổng hợp Cambridge, Anh, trong 30 năm. Ông từng bị chẩn đoán là mắc bệnh Lou Gehrig, một căn bệnh phá hủy hệ thống neuron thần kinh của cơ thể từ năm 21 tuổi. Tuy nhiên, dạng bệnh ông mắc phải tiến triển chậm nên ông sống tiếp đực hơn nửa thế kỷ. Ông chỉ có thể động đậy ngón tay và cử động mắt, nhưng không ảnh hưởng trí tuệ và khả năng tư duy. 

Nhà vật lý, toán học Stephen Hawking.

Ông là tác giả của hàng loạt cuốn sách nổi tiếng như: Lược sử Thời gian - tái bản nhiều lần ở khắp thế giới, Black Holes and Baby Universes and Other Essays (1993), The Universe in a Nutshell (2001), On The Shoulders of Giants (2002), A Briefer History of Time (1954), The Grand Design (2010)...