Đông Đô Village có diện tích 20.000m², được xây dựng như một “bảo tàng sống” về văn minh lúa nước với hàng nghìn hình ảnh, hiện vật và không gian tái hiện đời sống làng quê Bắc Bộ xưa.

Tại buổi lễ, ông Toản cũng được trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp văn hóa di sản Việt Nam”, ghi nhận những đóng góp có hệ thống trong bảo tồn di sản nông nghiệp. Nổi bật nhất là bộ sưu tập hơn 3.000 cối đá và công trình Tháp Thần Nông – tòa tháp cối đá tạo hình hạt lúa lớn nhất thế giới. Đây là hai yếu tố cốt lõi góp phần định hình bản sắc của Đông Đô Village và tạo nên dấu ấn riêng biệt trong bản đồ du lịch văn hóa.

Trên diện tích 20.000m² tại xã Lâm Thao, Bắc Ninh, Đông Đô Village tái hiện sinh động văn minh lúa nước qua hình ảnh, hiện vật và câu chuyện về đời sống cư dân đồng bằng Bắc Bộ. Du khách khi bước vào khu du lịch dễ dàng nhận ra điểm độc đáo nhất chính là không gian trưng bày hàng nghìn chiếc cối đá, trục đá và công cụ sản xuất nông nghiệp. Những vật dụng tưởng chừng quen thuộc này lại chứa đựng ký ức của cả một nền văn minh: tiếng chày giã gạo trong mỗi mùa vụ, hình ảnh người mẹ, người bà bên khung cửi, hay những tảng đá xanh được đục đẽo thủ công từ hàng trăm năm trước.

Đông Đô Village được công nhận Không gian Di sản Văn hóa.

Ông Trần Văn Toản chia sẻ, việc sưu tầm cối đá xuất phát từ mong muốn “giữ lại ký ức của một thời kỳ và để thế hệ trẻ hiểu được nền tảng của văn hóa nông nghiệp Việt Nam”. Với hơn 3.000 hiện vật, bộ sưu tập của ông được xem là một trong những sưu tập lớn nhất cả nước về công cụ sản xuất của văn minh lúa nước, được nhiều nhà nghiên cứu và những người yêu văn hóa truyền thống đánh giá cao.

Tâm điểm của không gian này là Tháp Thần Nông – công trình cao 15m gồm 5 tầng, được ghép từ 1.012 chiếc cối đá xếp vòng ngoài, kết cấu bê tông kiên cố bên trong tạo nên hình dáng một hạt lúa vươn thẳng lên trời. Ngoài ý nghĩa biểu trưng cho sự trù phú và sức sống của văn minh lúa nước, tháp còn được tích hợp hệ thống ánh sáng nghệ thuật chuyển màu theo vòng đời hạt lúa. Từ ánh xanh của mạ non đến vàng óng của lúa chín, hiệu ứng này tạo nên trải nghiệm thị giác hấp dẫn, đồng thời hỗ trợ hoạt động giáo dục dành cho học sinh và du khách.

Đông Đô Village còn tái hiện đời sống văn hóa Bắc Bộ qua hệ thống nhà cổ, sân gạch, ao quê, vườn cây và các khu trải nghiệm như làm bánh truyền thống, không gian tranh Đông Hồ, gốm Phù Lãng...

 Công trình này đã mang lại cho Đông Đô Village hai kỷ lục quan trọng: kỷ lục Việt Nam (2023) cho tháp cối đá tạo hình hạt lúa lớn nhất trong nước và kỷ lục Thế giới (2024) do Tổ chức WorldKings xác lập. Theo ông Toản, quá trình xây dựng tháp là “một thử thách lớn” bởi mỗi chiếc cối có kích thước, chất liệu và tuổi đời khác nhau. Sự đồng hành của kiến trúc sư Nguyễn Sánh – người có nhiều kinh nghiệm trong phục dựng không gian văn hóa – đã giúp biến ý tưởng thành công trình hoàn chỉnh.

Bên cạnh các công trình mang tính biểu tượng, Đông Đô Village còn là nơi tái hiện đời sống làng quê Bắc Bộ qua nhiều hạng mục: nhà cổ, sân gạch, ao quê, vườn cây, khu làm bánh truyền thống, không gian tranh dân gian Đông Hồ, gốm Phù Lãng, các gian hàng OCOP và chương trình nghệ thuật như Quan họ hay múa rối nước. Các hoạt động này không chỉ giúp du khách tiếp cận văn hóa bằng hình ảnh và âm thanh, mà còn qua trải nghiệm trực tiếp với nghề truyền thống.

Bắc Ninh đang định hướng trở thành điểm đến văn hóa – tâm linh – sinh thái hàng đầu vùng Đồng bằng sông Hồng. Với hệ thống di tích phong phú, nghệ thuật Quan họ, làng nghề truyền thống và hệ sinh thái du lịch ngày càng hoàn thiện, tỉnh chú trọng phát triển mô hình du lịch trải nghiệm, lấy văn hóa làm nền tảng. Đông Đô Village được đánh giá là điểm sáng của định hướng này khi kết hợp hài hòa giữa bảo tồn và khai thác, sử dụng giá trị văn minh lúa nước để tạo nên sản phẩm du lịch khác biệt.