Tuy vẫn tiếp tục bị giải Nobel Văn chương “ngó lơ”, song nhà văn Nhật Bản đương đại nổi tiếng nhất hiện nay, Haruki Murakami, lại đang làm “dậy sóng” thế giới điện ảnh. Bộ phim chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên của ông – DRIVE MY CAR- đang liên tục được gọi lên tại các giải thưởng điện ảnh danh giá : Phim nước ngoài hay nhất tại BAFTA (giải thưởng điện ảnh của Viện Hàn lâm Anh). Và giờ nó đang hào hứng tiến tới lễ trao giải Oscar lần thứ 94 vào ngày 27/3 tới đây với kỷ lục 4 đề cử : Phim hay nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Kịch bản chuyển thể hay nhất và Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất.

Vốn là nền điện ảnh châu Á vô địch về số lần lãnh tượng vàng Oscar nhưng đây là bộ phim Nhật đầu tiên lọt vào đề cử Best Picture. Trước đó, DRIVE MY CAR cũng giành vô số chiến thắng ở những nơi nó lăn bánh đến : Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất tại Lễ trao giải Quả cầu vàng, Kịch bản hay nhất tại LHP Cannes 2021…

Bộ phim Drive My Car của đạo diễn Hamaguchi Ryusuke dựa theo truyện ngắn cùng tên của nhà văn Haruki Murakami đang gây chú ý khi là bộ phim Nhật Bản đầu tiên lọt vào Đề cử hạng mục Phim hay nhất Oscar 2022.

DRIVE MY CAR, đúng như tựa đề, có một câu chuyện lái xe xuyên suốt bộ phim dài 170 phút. Và tài xế trong câu chuyện này là một phụ nữ, chính xác là một cô gái. Và ta hãy xem nhà văn Haruki Murakami, mở đầu truyện ngắn DRIVE MY CAR, qua góc nhìn của nhân vật chính, Kafuku, đã thẳng tay chê phụ nữ lái xe như thế này : 

“Kiểu lái xe của phụ nữ được chia thành hai loại chính. Hoặc là hơi quá ẩu, hoặc là hơi quá cẩn thận. Loại sau — có lẽ chúng ta phải cảm ơn điều này — nhiều hơn hẳn loại trước. Nhìn chung, tài xế nữ lái xe cẩn thận, nghiêm chỉnh hơn cánh đàn ông. Tất nhiên chẳng có lý gì để phàn nàn chuyện lái xe cẩn thận, nghiêm chỉnh cả. Nhưng hình như đôi khi kiểu lái xe đó lại khiến các tài xế xung quanh bực bội.

Trong khi đó, phần lớn các tài xế nữ thuộc “nhóm lái ẩu” dường như tin rằng mình lái rất giỏi. Nhiều người trong số họ còn coi thường những tài xế nữ quá cẩn thận, tự hào rằng mình không như vậy. Nhưng họ lại không nhận ra, khi họ đột ngột chuyển làn, một số tài xế xung quanh hoặc là buông tiếng thở dài, hoặc là bật ra những lời không êm tai lắm trong lúc đạp mạnh chân phanh.

Tất nhiên cũng có những người không thuộc loại nào trong hai loại trên. Đó là những phụ nữ lái xe rất bình thường, không quá ẩu cũng không quá cẩn thận. Trong số đó có cả những người lái khá chắc tay. Song ngay cả với những người như vậy, không hiểu sao Kafuku vẫn cảm nhận được sự căng thẳng ở họ. Tuy không thể chỉ rõ là cái gì, như thế nào, nhưng hễ ngồi ở ghế lái phụ, cái không khí “không êm ả” đó lại truyền sang Kafuku, khiến gã mất bình tĩnh. Hoặc là cổ họng sẽ khô khốc khác thường, hoặc sẽ nói những chuyện nhạt nhẽo, chả đâu vào đâu để khỏa lấp sự im lặng.

Tất nhiên cánh đàn ông cũng có người lái xe giỏi và không giỏi. Nhưng cách lái xe của họ trong nhiều trường hợp lại không có cảm giác căng thẳng kia. Không hẳn là họ hoàn toàn thư giãn. Chắc chắn họ cũng căng thẳng. Nhưng dường như họ có thể phân tách một cách tự nhiên — có lẽ là vô thức — cảm giác căng thẳng đó với trạng thái của bản thân. Mặc dù đang phải vận dụng hệ thần kinh để lái xe nhưng họ vẫn có thể trò chuyện, hành động ở mức độ như bình thường. Theo kiểu việc nào ra việc đó. Kafuku không hiểu do đâu mà có sự khác biệt này”.

Kafuku “chê” phụ nữ lái xe và suýt nữa không chịu giao tay lái chiếc Saab 900 turbo cho nữ tài xế được công ty cử đến

Thực ra khoa học từ lâu đã tìm kiếm câu trả lời cho thắc mắc của Kafuku và đã chứng minh rằng, sự khác biệt về thể chất giữa nam và nữ đóng vai trò lớn hơn bạn tưởng trong việc lái xe. Cụ thể, nội tiết tố nam (testosterone) thường liên quan đến các hoạt động có chỉ số octan cao, cho phép đàn ông có khả năng quyết đoán, mạnh mẽ khi xử lý tình huống, khả năng kiểm soát không gian tốt hơn.

Chả có gì lạ khi bạn ngán ngẩm chờ một chiếc Kia Morning dời tới dời lui mới vào được chỗ đậu, bụng rủa thầm : Lại đàn bà cầm lái ! Đúng, đàn bà chúng tôi thua các anh vụ này. Nhưng testosterone cao cũng làm các anh trở nên hung hăng hơn - đó là lý do vì sao trong các tai nạn xe hơi trên thế giới, số lượng nạn nhân là nam giới trong độ tuổi 20-30 có xu hướng cao hơn, mức độ tai nạn nặng nề hơn.

Thật tuyệt vời khi nội tiết tố nữ, ngoài liên quan tới váy áo, giày gót nhọn, zumba..., thì nó có ảnh hưởng lớn đến khả năng tập trung khi lái xe. Sau tay lái, phu nữ tập trung nhìn đường, chứ không liếc ngang liếc dọc khi thấy một chiếc xe lạ kề bên hay một cặp đùi non sau chiếc xe máy dừng đèn đỏ phía trước. Và nội tiết tố nữ cũng giúp các chị nhớ dai hơn đàn ông nhiều. Ghi nhớ các tuyến đường, nhớ địa chỉ...đều thuộc chức năng của bộ nhớ. Vâng, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ, đặc biệt là trong giai đoạn tiền mãn kinh - tức các bà cô trung niên, được tăng cường trí nhớ. 

Và đây nữa : Sự khác biệt lớn nhất giữa quyền năng testosterone của đàn ông và estrogen của phụ nữ, là việc chúng điều khiển hành vi có tính xúc cảm của họ. Đó là lý do tại sao các tài xế nữ có nhiều khả năng tuân theo các quy tắc đường bộ, nhường cho các lái xe khác và tránh những hành vi có thể gây rủi ro.

Còn nếu chưa chịu tin điều này thì hãy tham khảo một số chỉ số trong biểu đồ từ một nghiên cứu tại Anh quốc, được tờ Telegraph UK đăng tải :

*Kiểm soát tốc độ an toàn : Đàn ông 55%, Đàn bà 75%

*Dừng xe theo tín hiệu đèn giao thông : Đàn ông 44%, Đàn bà 85%

*Có hành động tiêu cực đối với lái xe khác : Đàn ông 73%, Đàn bà 54%

*Sử dụng gương quan sát khi lái xe : Đàn ông 46%, Đàn bà 79%

*Khả năng quan sát hiệu quả (nhất là khoảng mù) : Đàn ông 82%, Đàn bà 71%

*Lái xe quá gần xe phía trước : Đàn ông 27% Đàn bà 4%

*Khả năng làm chủ việc đánh lái : Đàn ông 100%, Đàn bà 96%

*Ôm cua khi rẽ : Đàn ông 68% Đàn bà 43%

*Vừa lái xe vừa gọi điện thoại hoặc nhắn tin : Đàn ông 24% Đàn bà 16%

*Gây tắc nghẽn trên đường : Đàn ông 25% Đàn bà 16%

Quay lại với DRIVE MY CAR, cô gái Misaki Watari, người được cử tới làm tài xế riêng hàng ngày trong suốt 2 tháng cho Kafuku, đã khiến anh kinh ngạc và phải thừa nhận cô là một tài xế xuất sắc. 

Misaki Watari, nữ tài xế đã khiến Kafuku kinh ngạc

“Mọi thao tác đều rất êm ái, không bị giật cục. Tuy đường đông, lại nhiều đèn đỏ nhưng dường như cô vẫn giữ được số vòng quay nhất định của động cơ. Cứ nhìn chuyển động trong ánh mắt cô là biết. Và nếu nhắm mắt, Kafuku hầu như không cảm nhận được là cần số đang đưa đi đưa lại, đến nỗi phải cố lắng nghe sự thay đổi của động cơ mới biết có sự khác biệt trong tỉ số truyền. Cách cô đạp chân ga và chân phanh cũng rất nhẹ nhàng, cẩn trọng.

Và cô gái này luôn thư giãn từ đầu tới cuối trong lúc lái xe. Dường như lái xe là lúc cô kiềm chế được sự căng thẳng” (trích truyện ngắn Drive My Car, Haruki Murakami, trong tập truyện Những người đàn ông không có đàn bà, NXB Hội Nhà văn & Nhã Nam). Rõ là Haruki Murakami chê xong lập tức thấy mình sai, chỉ trong một truyện ngắn !