Trong một thế giới mà tốc độ quyết định sự tiến bộ, Trung Quốc đang vượt qua những giới hạn của ngành vận tải với một loại tàu hỏa có thể nhanh hơn cả máy bay phản lực.

Ý tưởng có tuổi đời 12 năm

Trung Quốc đang đẩy nhanh nỗ lực định hình lại du lịch đường dài với một hệ thống vận tải tương lai, xóa nhòa ranh giới giữa đường sắt và hàng không. Được biết đến với tên gọi T-Flight, dự án này là một đoàn tàu chạy bằng từ trường được thiết kế để đạt tốc độ lên tới 965km/giờ, vượt xa tốc độ bay của hầu hết các máy bay thương mại và vượt xa tốc độ của đường sắt cao tốc hiện nay.

Năm 2013, Elon Musk đề xuất một hình thức vận tải gọi là hyperloop. Năm 2022, Musk tuyên bố rằng công ty Boring Company của ông sẽ cố gắng xây dựng một hệ thống hyperloop hoạt động được “trong những năm tới”. Tuy nhiên, cho đến nay, người ta vẫn chưa thấy kết quả từ vị tỷ phú này.

Đã 12 năm kể từ khi Musk lần đầu tiên đề xuất ý tưởng này, ý tưởng về hyperloop như một phương án vận chuyển vẫn chủ yếu mang tính lý thuyết. 

Theo báo cáo của ZME Science, hệ thống tàu của Trung Quốc kết hợp công nghệ maglev đã được chứng minh với các đường ống chân không thấp. Thay vì lăn trên đường ray, đoàn tàu nổi trên đường dẫn hướng nhờ sử dụng từ trường mạnh, loại bỏ hoàn toàn ma sát bánh xe. Bằng cách hoạt động bên trong một đường ống được hút chân không một phần, nó cũng làm giảm đáng kể sức cản của không khí, yếu tố hạn chế chính ở tốc độ cực cao.

Nếu có thể đi vào hoạt động, loại tàu này sẽ thay đổi đáng kể ngành vận tải. Một hành trình giữa Bắc Kinh và Thượng Hải, dài khoảng 1.100 km, có thể được rút ngắn từ khoảng 6 giờ trên tuyến đường sắt cao tốc hiện có xuống chỉ còn 90 phút. Tính cả thời gian chuyển tiếp tại sân bay, kiểm tra an ninh và thời gian lên máy bay, T-Flight có thể cạnh tranh trực tiếp với các chuyến bay nội địa về cả tốc độ và sự tiện lợi.

Sự tiến bộ đã vượt xa lý thuyết. Đầu năm 2024, một nguyên mẫu đã đạt tốc độ khoảng 622km/giờ trên một đường thử ngắn, vượt qua tốc độ của tàu đệm từ thử nghiệm đang giữ kỷ lục của Nhật Bản. Các thử nghiệm sau đó đã được thực hiện thành công trong điều kiện chân không thấp, một cột mốc quan trọng chứng minh khả năng nâng và đẩy ổn định trong môi trường gần với thiết kế cuối cùng của hệ thống. Các kỹ sư đã xác nhận rằng cả chiều cao treo và tốc độ đều phù hợp với các mục tiêu đã đặt trước, cho thấy các nguyên lý vật lý cốt lõi đang hoạt động như dự định.

Tham vọng lớn hơn

Giai đoạn tiếp theo tham vọng hơn. Trung Quốc dự định mở rộng thử nghiệm trên đường đua dài 60 km với tốc độ mục tiêu gần 1.000 km/giờ. Tầm nhìn dài hạn thậm chí còn đưa ra giả thuyết về tốc độ nhanh hơn âm thanh nhiều lần, mặc dù những điều này vẫn chỉ là suy đoán và còn xa vời so với việc triển khai thực tế.

Không giống như các dự án Hyperloop tư nhân ở Hoa Kỳ và châu Âu, nhiều dự án trong số đó đã bị đình trệ hoặc sụp đổ do áp lực về chi phí và kỹ thuật, T-Flight được hưởng lợi từ kế hoạch tập trung và nguồn tài trợ công bền vững. Trung Quốc hiện đã vận hành hệ thống tàu điện từ trường nhanh nhất thế giới tại Thượng Hải, mang lại cho nước này kinh nghiệm thực tế về hệ thống từ trường nâng ở quy mô lớn.

Những thách thức đáng kể vẫn còn tồn tại. Việc xây dựng các hành lang chân không dài và thẳng tắp vô cùng tốn kém, và các vấn đề liên quan đến an toàn, ứng phó khẩn cấp và sự thoải mái của hành khách ở tốc độ gần siêu âm vẫn chưa được giải quyết. Ngay cả những người ủng hộ cũng thừa nhận rằng việc triển khai rộng rãi sẽ đòi hỏi những đột phá không chỉ về kỹ thuật mà còn về kinh tế.

Tuy nhiên, T-Flight cho thấy rằng vận tải đường bộ siêu tốc không còn chỉ nằm trong các bản vẽ ý tưởng. Nếu công nghệ này tiếp tục phát triển, nó có thể định hình lại cách kết nối các siêu đô thị, biến những hành trình từng cần đến máy bay thành những chuyến đi bằng đường sắt chỉ mất vài phút thay vì vài giờ.