Đây là kết quả đến từ quá trình phân tích bộ hóa thạch tại Mazon Creek, một trong những kho báu cổ sinh vật học nổi tiếng nhất thế giới.

Nhóm nghiên cứu của Đại học Missouri phối hợp cùng nhà địa chất Gordon Baird đã tái phân tích kho hóa thạch khổng lồ từ tầng Mazon Creek. Họ xác định 3 hệ sinh thái riêng biệt từng tồn tại vào cuối kỷ Than đá, đó là vùng nước ngọt, khu vực chuyển tiếp ven biển và vùng biển khơi.

Hóa thạch của quái vật Tully, một sinh vật biển kỳ lạ và bí ẩn sống cách đây hơn 300 triệu năm, được tìm thấy tại bãi hóa thạch Mazon Creek.

Điểm đặc biệt của vùng hóa thạch Mazon Creek là khả năng bảo tồn hóa thạch ở mức độ hiếm có. Xác các sinh vật được “niêm phong” trong các khối quặng cacbonat sắt (siderit), hình thành dưới điều kiện địa chất đặc biệt, giúp giữ nguyên chi tiết cấu trúc sinh vật.

Mỗi môi trường cổ đại đều có nhóm sinh vật đặc trưng. Chẳng hạn như vùng ven bờ chứa hóa thạch động vật nước ngọt, vùng biển khơi lưu giữ sứa và hải quỳ, còn khu vực chuyển tiếp ghi nhận nghêu biển và giun. Những hệ sinh thái này xuất hiện khi mực nước biển dâng cao, nhấn chìm các đầm lầy than khổng lồ.

Quá trình hình thành hóa thạch chịu ảnh hưởng của tốc độ bồi lắng, môi trường hóa học và vai trò của vi sinh vật. Nhờ kết hợp dữ liệu hiện đại với kỹ thuật chụp X-quang vi mô, nhóm nghiên cứu đã dựng lại mô hình trầm tích học, liên kết hệ sinh thái Mazon Creek với các lớp than Colchester bên dưới – nơi từng khai thác than và tình cờ phát hiện hóa thạch.

Giáo sư Jim Schiffbauer nhận định, phát hiện này như một “bức ảnh chụp” sống động về sự đa dạng sinh học cuối kỷ Than đá, giúp giới khoa học hiểu rõ hơn về cấu trúc chuỗi thức ăn và cách vận hành của các hệ sinh thái cổ xưa.

Nghiên cứu, đăng trên tạp chí Paleobiology, được đánh giá là phân tích toàn diện nhất từ trước đến nay về Mazon Creek, mở rộng hiểu biết của chúng ta về đa dạng sinh học và cổ sinh thái cách đây hàng trăm triệu năm.