Vỉa hè ở các thành phố lớn là nơi sinh kế của nhiều người bán hàng rong, vé số dạo... và cũng là nét văn hóa đặc trưng của Việt Nam trong mắt du khách quốc tế. Thế nên khi dịch COVID-19 lây lan, họ là những người bị ảnh hưởng đầu tiên và thấy được rõ ràng nhất.  

Mới đây nhất, Thủ tướng Chính phủ đồng ý kiến nghị của Bộ Tài chính về việc tạm dừng phát hành xổ số kiến thiết trong vòng 15 ngày, kể từ ngày 1/4. Thông tin này khiến hàng ngàn người bán vé số ở Sài Gòn lo lắng, ở lại thì thất nghiệp, tiền đâu trang trải, về quê cũng không xong vì không còn xe, vé tàu thì cao.

Tạm dừng phát hành xổ số kiến thiết trong vòng 15 ngày, kể từ ngày 1/4. Ảnh minh họa.

Tối 29/3, căn nhà vé số trong hẻm 406 Nguyễn Thị Minh Khai (Q.3, TP.HCM) trở nên ồn ào hơn ngày thường vì những tiếng chuông điện thoại liên tục réo rắt kêu. Đó là cuộc gọi của những người ở quê gọi điện thoại hối người bán vé số về nhà tránh dịch khi nghe tin vé số truyền thống tạm ngưng phát hành.

Nhưng bản thân họ - những người đội mưa đội nắng bán vé số ở Sài Gòn bấy lâu thì không nỡ về vì nhiều lẽ mà không biết nói sao để gia đình hiểu được những nỗi niềm của mình…

Về đâu? Làm sao để về?

Ông Nguyễn Thanh Hương, tên thường gọi ông Năm Hương (65 tuổi, quê H.Đông Hòa, Phú Yên) bán vé số ở Sài Gòn được 20 năm. Trước đó, năm 12 tuổi, trong một lần đi chăn bò, ông dẫm phải mìn nên bị cụt chân, nhưng vì là người đàn ông của gia đình nên ông vẫn phải đi xa nhà để kiếm tiền lo cho con cái ăn học.

Nay con cái đều khôn lớn nhưng cũng không phụ giúp cha mẹ được nên ông vẫn tiếp tục bám trụ nơi đất khách để bán vé số. Vợ ông ở quê làm ruộng, mắt yếu, bà thường phải thuê công thợ, xem như không lời lỗ gì. Hằng tháng, ông gửi về cho vợ từ 3-4 triệu để trang trải công việc ở nhà.

Mỗi ngày trước khi đi bán, ông lại lấy chiếc chân giả bằng gỗ, chèn thêm mảnh vải để cố định vào mõm cụt rồi đạp xe quanh khu Q.1, Q.3 mời khách.

Ông Năm Hương cùng 2 người trọ cùng nhà. Căn phòng 10 người nay chỉ còn 3 người ở lại, tiền nhà vì thế tăng lên nhưng không đi bán được, họ chưa biết phải xoay xở thế nào. Ảnh: Báo Thanh Niên.

"Mỗi ngày tôi bán được khoảng 200 vé, nhưng từ hôm hàng quán đóng cửa tới nay đi cũng không biết bán cho ai nên tôi đang nghỉ, đợi vài hôm rồi bán tiếp, nhưng giờ số không ra nữa, không chỗ nào mở cửa, công viên cũng chỉ lác đác người nên không biết tính sao”, ông Hương bộc bạch.

Con cái ở nhà liên tục gọi điện thoại hối ông về quê khi nghe tin xổ số kiến thiết ngưng phát hành, nhưng ông còn trăn trở nhiều điều. Ông tâm sự: “Giờ mà về thì tôi phải đi khám xem có chắc chắn không nhiễm bệnh, rồi tự cách ly 14 ngày để khỏi lây con cháu. Tôi cũng muốn về lắm, nhưng chi phí khám này kia, không biết lấy đâu ra”.

Chị Bé Thủy (36 tuổi) khuyết tật chân, thường chống tay để di chuyển và đẩy chồng ngồi xe lăn đi bán vé số ở khu vực TP.Bình Dương thì sụt sịt khi nhắc đến chuyện vé số tạm ngưng phát hành. Chồng chị bị hen suyễn, nhập viện bác sĩ kết luận nhiễm trùng phổi nên vợ chồng đã lấy hết tiền tích cóp, tiền được ủng hộ để điều trị cho anh.

Mới đây, chồng chị được xuất viện về nằm theo dõi sức khỏe tại phòng trọ, chị sợ anh phổi yếu ra ngoài dễ nhiễm bệnh nên một mình đi bán để kiếm tiền trả tiền nhà trọ và các khoản sinh hoạt.

“Một mình tôi đi bán thì chỉ được 200 vé, lời 200 ngàn. Trong đó 100 ngàn lo tiền nhà trọ, thuốc men, 100 ngàn hai vợ chồng ăn uống. Sáng nay đi lấy số nghe tin vé tạm ngưng nửa tháng mà tôi muốn té xỉu. Vợ chồng tôi đều tật nguyền thế này, ai đâu mà thuê làm gì, tiền nhà trọ tôi có thể xin thiếu được, ăn có thể ăn cháo thay cơm được, nhưng thuốc men cho chồng thì không biết phải làm sao”, chị Thủy nghẹn giọng nói.

Tương lai mịt mù

Anh Trúc cụt một tay bán vé số nuôi vợ và hai con bại não cũng đã phải nghỉ bán vì dịch bệnh. Ảnh: Báo Thanh Niên.

Anh Trần Minh Trung (35 tuổi, quê H.Phú Hòa, Phú Yên), nhưng anh vẫn đang ở lại. 12 năm trước, anh Trung bị tai nạn giao thông, chân anh bị tật, việc đi lại phải phụ thuộc vào xe lăn nên anh vào tìm những người đồng hương để cùng đi bán vé số.

Anh Trung cho biết, anh có nghe râm ran tin vé số ngừng phát hành nhưng không tin, tới khi nghe chính bà chủ đại lý số nói thì anh hoang mang vô cùng.

“Tôi đi làm nuôi bản thân và có dư ít thì gửi về cho gia đình. Giờ số ngưng ra, tôi vừa điện vài xe thì họ đòi giá gấp đôi ngày thường, kêu là xe giảm khách nên phải bán giá cao. Chưa kịp cân nhắc bỏ 390 ngàn ra mua vé thì đến đêm là có tin không còn xe nữa, giờ chỉ có đi tàu. Giá vé tàu lại cao, nhưng không biết còn đến lượt tụi tôi mua vé không nữa”, anh Trung chia sẻ.

Tương tự, ông Năm Hương cũng cho hay, nếu quyết định về thì có lẽ ông đã mua vé xe từ khi quán xá đóng cửa, khi đó vé chỉ 200 ngàn - bằng tiền lời một ngày đi bán. Đến nay tình hình ngày càng phức tạp, nhiều người ở chung đã về nên tiền nhà chia ra cũng 2 triệu/tháng, nghe ở nhà điện thoại hối ông lại càng thêm sốt ruột.

Ông thở dài: “Về rồi đủ khoản phát sinh, không biết lo liệu thế nào. Giờ vé tàu còn chuyến đó mà cao quá, đi bộ thì 560 cây sao đi nổi khi chân cẳng như thế này. Đã nghèo còn gặp cái eo, không biết đời tôi, đời anh em vé số trong nhà rồi sẽ đi về đâu”.

Dãy trọ nhà bà Dương nơi hơn 50 hộ gia đình làm nghề bán vé số sinh sống. Ảnh: Baomoi.com

Tại Bình Dương, những người vé số dạo cũng đang rất lo lắng không biết xoay sở như thế nào để chi trả tiền trọ và sinh hoạt trong gia đình.

Họ đa số là những người khó khăn, người khuyết tật đến từ các tỉnh, thành trong cả nước. Mọi chi tiêu nơi đất khách đều dựa vào đồng tiền ít ỏi từ việc bán vé số dạo. Trong suốt 15 ngày tạm ngưng phát hành vé số, người bán vé số dạo ở Bình Dương sẽ rơi vào cảnh thiếu thốn. Tuy nhiên họ rất đồng tình với quyết định của Thủ tướng về việc tạm ngưng phát hành vé số trong 15 ngày. Bởi, việc người bán vé số dạo đi khắp ngõ ngách, dễ lây lan dịch bệnh.

Trước nỗi lo của người bán vé số dạo, bà Đoàn Thùy Dương, chủ đại lý vé số Thùy Dương tại thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương đã chủ động hỗ trợ bằng cách miễn 2 tháng tiền trọ cho 50 hộ gia đình làm nghề bán vé số đang sinh sống trong dãy trọ của gia đình, với giá thuê trọ khoảng 1,4 triệu đồng/phòng/tháng. Bà còn tặng gạo, mì gói, khẩu trang, nước rửa tay kháng khuẩn cho gần 1.000 người bán vé số dạo ở Thủ Dầu Một.

Nhận được sự quan tâm, tấm lòng của chủ đại lý vé số những người bán vé số dạo vui mừng, bật khóc. Họ hy vọng ai cũng được như mình để cầm cự với tình hình dịch bệnh chưa biết khi nào chấm dứt.