Nghệ nhân Apo Whang-Od hay còn gọi là Maria Oggay (106 tuổi) sẽ là nhân vật trang bìa của tạp chí danh tiếng Vogue trụ sở ở Philippines. Bà trở thành người lớn tuổi nhất từng xuất hiện trên trang bìa của tạp chí Vogue. Trước Whang-Od, diễn viên Judi Dench là người mẫu già nhất lên bìa Vogue Anh năm 2020 ở tuổi 85. 

Whang-Od bắt đầu học xăm mình từ năm 15 tuổi sau khi được cha là một chuyên gia trong lĩnh vực này đào tạo. Chỉ những người đàn ông có tổ tiên xăm mình mới được phép học nghề đặc biệt này trong nền văn hóa Kalinga. Whang-Od là một ngoại lệ, tiềm năng của bà được người bố sớm nhận ra và quyết định truyền nghề lại cho con gái.

Nghệ nhân xăm Apo Whang-Od trên bìa Vogue Philippines. Ảnh: Vogue

Đến nay, bà được coi là nghệ nhân xăm mambabatok - hay còn gọi là nghệ nhân xăm Kalinga truyền thống lâu đời nhất của "xứ sở vạn đảo". Với đôi bàn tay mang sự khéo léo của một truyền thống từ thời xa xưa, bà là đại diện tiêu biểu cho tục xăm hình của bộ tộc Kalinga.

"Được coi là mambabatok cuối cùng trong thế hệ của mình, bà ấy đã xăm những biểu tượng của bộ lạc Kalinga - biểu thị sức mạnh, lòng dũng cảm và vẻ đẹp - lên da của hàng nghìn người đã hành hương đến Buscalan", tạp chí Vogue Philippines cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội.

Nghệ thuật này chỉ có thể được truyền lại cho những người có quan hệ huyết thống và bà Whang Od đã huấn luyện các cháu gái của mình là Elyang Wigan và Grace Palicas trong vài năm.

"Những người bạn đồng nghiệp xăm hình của tôi đều đã qua đời", bà Whang Od nói với CNN Travel vào năm 2017, "Tôi là người duy nhất còn sống vẫn hành nghề xăm mình. Nhưng tôi không sợ rằng truyền thống này sẽ bị lãng quên bởi vì tôi đang đào tạo những bậc thầy xăm hình cho thế hệ tiếp theo. Truyền thống sẽ tiếp tục miễn là mọi người vẫn muốn xăm mình", bà nói thêm. "Chừng nào tôi còn nhìn rõ, chừng đó tôi sẽ tiếp tục xăm hình. Tôi chỉ dừng lại khi mắt mờ đi".

Bea Valdes, tổng biên tập tạp chí Vogue Philippines, nói với CNN: "Bà ấy đại diện cho lý tưởng của chúng tôi về những điều đẹp đẽ trong nền văn hóa Philippines. Chúng tôi tin rằng khái niệm về vẻ đẹp cần phải phát triển, bao gồm các khuôn mặt và hình thức đa dạng, toàn diện. Điều chúng tôi muốn nói đến là vẻ đẹp của nhân loại".

Thời trẻ, Whang-Od có một người bạn trai tuy nhiên người này đã qua đời trong một trận chiến. Sau cái chết của người thương, bà không tìm chỗ dựa ở người đàn ông khác mà thay vào đó dành phần còn lại của cuộc đời mình cho nghệ thuật truyền thống của bộ tộc. 

Dụng cụ gõ mực mà bà sử dụng được làm từ tre, nứa, còn kim là gai của cây chanh. Than và bồ hóng được trộn để tạo thành mực, sau đó được in lên cơ thể bằng cách đâm xuyên qua da. Trong cộng đồng Kalinga, xăm mình là một công việc kinh doanh nghiêm túc và đòi hỏi kỹ năng cao. 

Có người khẳng định Whang-Od đã ghi dấu Kalinga trên bản đồ những điểm đến không thể bỏ qua ở Philippines cho cả người dân địa phương và người nước ngoài. Nhiều người lặn lội từ vùng xa xôi đến nơi đây chỉ đơn giản là để được bà xăm hình. Bà từng chia sẻ rằng sẽ rất đáng buồn nếu nghề xăm truyền thống biến mất khi mình qua đời, vì vậy bà sẽ truyền lại kiến thức mình có để lưu giữ nghệ thuật độc đáo này. 

"Những người bạn xăm hình của tôi đều đã qua đời. Tôi là thợ xăm duy nhất còn sống. Nhưng tôi không sợ truyền thống này sẽ chấm dứt, vì tôi đang đào tạo những bậc thầy xăm hình tiếp theo. Miễn còn nhìn rõ, tôi sẽ tiếp tục xăm hình. Tôi sẽ dừng lại khi mắt mình mờ đi", Whang Od nói với CNN năm 2017.

Chia sẻ về bí quyết để có cuộc sống khỏe mạnh và tuổi thọ ấn tượng, bà cho biết: “Tôi không ăn đồ hộp, đồ ăn có dầu, đồ ăn có chất bảo quản. Tôi chỉ ăn thực phẩm hữu cơ như rau lá và đậu”.