Nghiên cứu hé lộ 15 yếu tố làm tăng nguy cơ mất trí nhớ sớm ở người trẻ

Nếu như chứng mất trí khá phổ biến ở những người cao tuổi, thì hàng trăm người trẻ mỗi năm được phát hiện mắc chứng mất trí nhớ khởi phát sớm.

Một nghiên cứu quy mô lớn công bố trên tạp chí JAMA Neurology năm 2023 đã chỉ ra 15 yếu tố trong lối sống và sức khỏe có liên quan đến nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ khởi phát sớm (YOD), căn bệnh ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn người dưới 65 tuổi mỗi năm.

Mỗi năm, hàng trăm nghìn người trẻ được chấn đoán mất trí nhớ khởi phát sớm.
Mỗi năm, hàng trăm nghìn người trẻ được chấn đoán mất trí nhớ khởi phát sớm.

Khác với các nghiên cứu trước đây tập trung vào yếu tố di truyền, quá trình phân tích dữ liệu từ 356.052 người dưới 65 tuổi ở Anh đã chỉ ra rằng, các yếu tố như vị thế kinh tế - xã hội thấp, tình trạng cô lập xã hội, suy giảm thính lực, đột quỵ, tiểu đường, bệnh tim và trầm cảm đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Ngoài ra, việc thiếu hụt vitamin D và có nồng độ protein C-reactive (CRP) cao – dấu hiệu của viêm nhiễm trong cơ thể – cũng là những yếu tố đáng lưu ý. Đặc biệt, những người mang hai biến thể gen ApoE4 ε4 đã được xác định có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer.

Nhà dịch tễ học David Llewellyn từ Đại học Exeter (Anh) nhấn mạnh: "Đây là nghiên cứu lớn nhất từ trước đến nay, và lần đầu tiên cho thấy chúng ta có thể can thiệp để giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách nhắm vào nhiều yếu tố khác nhau".

Mối quan hệ giữa rượu và YOD được mô tả là "phức tạp". Nếu như lạm dụng rượu làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh thì việc kiểm soát uống vừa phải đến nhiều lại cho thấy có tác dụng làm giảm tỉ lệ mắc bệnh.

Trình độ học vấn cao và tình trạng thể lực tốt (đo lường qua sức mạnh của nắm tay) cũng giúp làm giảm nguy cơ mắc YOD. Theo nhà dịch tễ học thần kinh Sebastian Köhler từ Đại học Maastricht (Hà Lan), "Ngoài các yếu tố thể chất, sức khỏe tâm thần cũng đóng một vai trò rất quan trọng, bao gồm việc tránh tình trạng căng thẳng mãn tính, cô đơn và trầm cảm".

Dù không chứng minh chứng mất trì do các yếu tố này trực tiếp gây ra, nhưng kết quả nghiên cứu đã giúp xây dựng một bức tranh chi tiết, giúp các chuyên gia có thêm sự hiểu biết chi tiết về nguyên nhân để từ đó đưa ra các phương pháp điều trị và phòng ngừa tốt hơn.

“Chứng mất trí khởi phát sớm có tác động rất nghiêm trọng bởi những người chịu ảnh hưởng của chứng bệnh thường vẫn còn công việc, con cái và có cuộc sống bận rộn. Thường chúng ta không biết chính xác nguyên nhân mà thường nghĩ là di truyền. Đó là lý do vì sao nghiên cứu này trở nên cần thiết”, chuyên gia thần kinh học Stevie Hendriks cho biết.  

Minh Nguyễn (theo Science Alert)

Chuyên gia não bộ chia sẻ 7 quy tắc chống lại chứng mất trí nhớ

Chuyên gia não bộ chia sẻ 7 quy tắc chống lại chứng mất trí nhớ

Theo Marc Milstein, Tiến sĩ chuyên gia sức khỏe não bộ và là tác giả của "Bộ não chứng minh tuổi tác: Chiến lược mới để cải thiện trí nhớ, bảo vệ miễn dịch và chống lại chứng sa sút trí tuệ." chia sẻ 7 quy tắc tăng cường trí nhớ và chống lại chứng mất trí nhớ.