Trong nhận thức của nhiều người, "tiến sĩ" luôn là nhóm được bao quanh bởi hào quang của "học bá đỉnh nhất". Họ dường như sinh ra để sống trong "tháp ngà học thuật", con đường tương lai cũng được mặc định là thuận buồm xuôi gió. Thế nhưng có một vị tiến sĩ ở Trung Quốc đã phá vỡ toàn bộ khuôn mẫu đó, đó chính là Đàm Siêu.

Đàm Siêu thường được gọi vui là shipper có học vấn cao nhất Trung Quốc

Đàm Siêu sinh ra trong một gia đình bình thường, điều kiện kinh tế không mang lại lợi thế gì rõ rệt cho việc học hay tương lai của anh. Bậc đại học, anh học chuyên ngành Báo chí tại Đại học Yên Đài (Sơn Đông, Trung Quốc). Trong mắt nhiều người, trường và ngành này đều không nằm trong "cấu hình chuẩn của học bá đỉnh cao".

Con đường học tập của anh cũng không mấy suôn sẻ khi anh từng hai lần đăng ký thi vào Đại học Thanh Hoa - đại học top 1 của đất nước tỷ dân nhưng đều trượt. Có lẽ vì nhìn rõ thực tế, hoặc vì muốn lựa chọn ổn định, anh quyết định ở lại trường cũ học tiếp thạc sĩ.

Anh tự mô tả lựa chọn này là "thực tế", không mơ cao xa vời, mà tiếp tục học trong môi trường mình quen thuộc. Nhưng từ góc nhìn của người ngoài, anh không có "lợi thế nền tảng" khi không bước ra từ đại học top đầu, cũng không có chuyện thi cử "hào nhoáng" nào

Những năm học cao học, cuộc sống của Đàm Siêu khá chật vật. Ban ngày anh đến lớp như bao sinh viên khác, nhưng khoản trợ cấp ít ỏi hoàn toàn không đủ cho sinh hoạt. Đêm đến, khi phần lớn bạn bè nghỉ ngơi, anh lại rong ruổi trong ngõ ngách thành phố kiếm việc làm thêm.

Anh từng làm phục vụ nhà hàng, làm thu ngân siêu thị, thậm chí làm nhân viên phân loại hàng ở kho hàng, giữa núi kiện hàng chất cao ngất, lúi húi sắp xếp từng gói một. Chỉ cần nơi nào có thể kiếm được chút tiền, là anh xuất hiện ở nơi đó.

Đúng lúc đó, thương mại điện tử bùng nổ, ngành chuyển phát nhanh phát triển mạnh chưa từng có. Để nhận ca làm, nhiều ngày anh phải đến kho từ lúc trời còn tối, bắt đầu phân hàng dưới ánh đèn mờ. Đến khi xong việc, mồ hôi đã thấm ướt áo, còn trời ngoài kia mới chỉ vừa hửng sáng

Đàm Siêu kiên trì với công việc một shipper bất kể nắng mưa

Sau đó, Đàm Siêu thi đỗ tiến sĩ của Đại học Diên Biên (Cát Lâm, Trung Quốc).

Trong quan niệm của số đông, có bằng tiến sĩ nghĩa là hoặc trở thành giảng viên đại học hoặc vào cơ quan nhà nước, tìm một công việc ổn định và thể diện. Đó dường như là "con đường chính thống" mà ai cũng nghĩ tiến sĩ phải đi.

Nhưng Đàm Siêu lại đưa ra một quyết định khiến mọi người sững sờ: Anh không đi dạy, mà tiếp tục cùng bạn gái làm phân loại hàng chuyển phát nhanh.

Cường độ công việc cực nặng, hàng về liên tục, gần như chẳng có thời gian nghỉ từ sáng đến tối. Mùa đông tay lạnh buốt, sưng đỏ như củ cà rốt. Dù vậy, anh vẫn phải làm việc trần tay vì chẳng có găng để giữ ấm. Thu nhập thì không cao, công sức bỏ ra không hề tương xứng.

Khi người thân gọi điện hỏi có cực không, anh chỉ đáp: "Cũng tạm thôi", sợ họ lo. Có lần bị dây niêm phong cắt rách tay, máu chảy liên tục, anh tự xử lý qua loa rồi tiếp tục làm việc, như thể chẳng có gì to tát.

Khi có người thắc mắc: "Tiến sĩ mà đi làm shipper? Cậu ta bị gì à?". Anh chỉ đáp bình thản: "Nghề nào chẳng đáng trân trọng"

Có lần, một giảng viên quen biết nghe tin anh tốt nghiệp tiến sĩ mà vẫn đi làm phân hàng, liền buột miệng nói: "Đầu óc cậu ta có vấn đề à?".

Trong suy nghĩ của nhiều người, tiến sĩ thì phải làm việc "xứng với bằng cấp". Nhưng Đàm Siêu không hề bị những lời đó làm chùn bước. Anh đáp thẳng: "Đừng lấy học vị ra làm thước đo. Làm nghề gì cũng không mất mặt".

Anh cho rằng công việc vốn không phân cao thấp. Chỉ cần là lao động chân chính, đổi mồ hôi lấy thu nhập, thì đều đáng được tôn trọng. Giữa những cái nhìn định kiến, anh chọn cuộc sống của chính mình.

Anh cho rằng công việc nào cũng đáng trân trọng như nhau

Xã hội rất thích dán nhãn con người, đặc biệt với những ai có học vấn cao. Như thể có bằng tiến sĩ thì cuộc đời phải tuân theo một mẫu số chung. Quan niệm này trở thành chiếc "vòng kim cô" vô hình, trói chặt lựa chọn của rất nhiều người.

Nhưng cuộc sống không phải chỉ có một màu. Nó đầy những khả năng khác nhau. Đàm Siêu rõ ràng là một người đã dám tháo bỏ chiếc nhãn đó. Anh không chọn giảng đường, cũng không bước vào con đường "ổn định" hay để "mát mặt". Anh chọn kho hàng - nơi đầy bụi, đầy mệt nhọc, nhưng đem lại cho anh tự do và sự bình yên.