Tiểu Lâm, 21 tuổi, là sinh viên đại học ở Trung Quốc, phải tạm nghỉ học ở nhà vì đau cột sống cổ kéo dài. Một đêm mùa đông, do mất ngủ và mệt mỏi, cô đã tự ý uống quá liều thuốc ngủ. Dưới tác dụng của thuốc, Tiểu Lâm rơi vào trạng thái ngủ say như mê man, trong khi chăn điện bên dưới vẫn bật ở mức nhiệt cao suốt đêm.

Sáng hôm sau, mẹ cô phải rất vất vả mới gọi con dậy. Khi tỉnh lại, Tiểu Lâm phát hiện mình không thể tự ngồi dậy, vùng mông đau dữ dội. Khi vén quần áo kiểm tra, gia đình bàng hoàng thấy trên mông xuất hiện một mảng bầm tím tím đỏ lớn gần bằng bàn tay.

Theo dõi tại nhà không cải thiện, cơn đau ngày càng tăng, hai mẹ con buộc phải đến bệnh viện. Qua thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán Tiểu Lâm bị loét tì đè và nhanh chóng chỉ định phẫu thuật can thiệp.

Loét tì đè, còn gọi là loét do áp lực, xảy ra khi một vùng da và mô mềm bị đè ép trong thời gian dài, khiến máu không lưu thông, mô rơi vào tình trạng thiếu oxy và hoại tử. Đây là biến chứng hoàn toàn có thể phòng ngừa, nhưng lại thường bị xem nhẹ. Ở mức độ nhẹ, loét tì đè gây đỏ da, trầy xước, loét nông. Nặng hơn có thể dẫn đến nhiễm trùng, hoại tử sâu, thậm chí đe dọa tính mạng. Theo phân loại y khoa, loét tì đè gồm 4 giai đoạn. Giai đoạn một là da đỏ ở các điểm tì như mông, gót chân, hông. Giai đoạn hai xuất hiện bóng nước hoặc vết loét nông. Giai đoạn ba tổn thương lan sâu, thấy mô mỡ dưới da. Giai đoạn bốn nghiêm trọng nhất, có thể lộ cơ, gân hoặc xương.

Bác sĩ cho biết, nhiều người lầm tưởng loét tì đè chỉ xảy ra ở bệnh nhân nằm lâu ngày. Thực tế, khi da bị đè ép liên tục trên 4 giờ, mao mạch có thể bị bít tắc. Sau 6 giờ, mô cơ bắt đầu hoại tử. Ở người cao tuổi, người suy dinh dưỡng, người mắc bệnh mạch máu, tiểu đường, giảm protein máu, quá trình này diễn ra nhanh hơn rất nhiều.

Dữ liệu lâm sàng cho thấy, không chỉ bệnh nhân sau phẫu thuật, người gãy xương phải nằm bất động, mà ngay cả người trẻ nằm ngủ say, hoặc dân văn phòng ngồi lâu một tư thế cũng có nguy cơ mắc loét tì đè.

Ngủ thế nào mới tốt cho cơ thể? Có nên bật chăn điện cả đêm?

Với người khỏe mạnh, các chuyên gia khuyến nghị hai tư thế ngủ cơ bản là nằm ngửa và nằm nghiêng. Khi nằm nghiêng, gối nên cao ngang vai, đầu giữ ở vị trí trung tính, giữa hai đầu gối kẹp một chiếc gối mỏng để giữ khung chậu ổn định. Khi nằm ngửa, có thể kê một gối mỏng dưới khoeo chân để duy trì độ cong sinh lý của cột sống thắt lưng, giúp cơ bắp thư giãn hơn.

Với từng nhóm bệnh lý, tư thế ngủ cũng cần điều chỉnh. Người bị tăng huyết áp nên nằm ngửa, gối cao khoảng 15cm để hỗ trợ tuần hoàn não. Người mắc bệnh tim thường được khuyên nằm nghiêng phải để giảm gánh nặng cho tim. Người bị phù chân hoặc giãn tĩnh mạch chi dưới nên nằm ngửa và kê cao chân khoảng 20 độ để giảm áp lực tĩnh mạch.

Đặc biệt, các bác sĩ không khuyến khích bật chăn điện suốt đêm. Việc sử dụng kéo dài có thể làm da mất nước nhanh, gây khô, ngứa, bong tróc; nhiệt độ cao liên tục còn làm rối loạn điều hòa thân nhiệt, khiến giấc ngủ nông, khó sâu. Ngoài ra, cơ thể có thể bị “nóng trong”, khô miệng, táo bón. Trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai càng cần thận trọng vì nguy cơ bỏng nhiệt. Với người có bệnh tim mạch, việc làm ấm kéo dài ban đêm có thể khiến mạch máu giãn quá mức, gây dao động huyết áp.

Một chiếc chăn điện tưởng chừng vô hại, nhưng nếu dùng sai cách, hậu quả không hề nhỏ. Ngủ đủ, ngủ đúng tư thế và sử dụng thiết bị sưởi ấm hợp lý mới là cách bảo vệ cơ thể an toàn trong mùa lạnh.

Nguồn và ảnh: QQ