Nữ Giáo sư Youyou Tu. Ảnh: ITN

Youyou Tu (Đồ U U) sinh ngày 30 tháng 12 năm 1930, sinh ra ở Ninh Ba, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Bà theo học tại Đại học Y Bắc Kinh (nay là Trung tâm Khoa học Y tế Đại học Bắc Kinh), nơi bà tốt nghiệp Khoa Dược vào năm 1955. Sau khi tốt nghiệp, bà được giao công tác tại Viện Y học cổ truyền Trung Quốc, nơi bà dành phần lớn sự nghiệp của mình.

Sự nghiệp nghiên cứu của Giáo sư Tu tập trung chủ yếu vào lĩnh vực y học cổ truyền Trung Quốc và tìm kiếm các phương pháp điều trị các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là sốt rét.

Dự án 523 và bước đột phá: Vào những năm 1960, khi bệnh sốt rét trở thành một vấn đề sức khỏe cấp bách, chính phủ Trung Quốc đã khởi động "Dự án 523" để tìm kiếm các phương pháp điều trị mới. Giáo sư Tu được giao nhiệm vụ đứng đầu một nhóm nghiên cứu để tìm kiếm các hợp chất tiềm năng từ y học cổ truyền. Sau nhiều năm nghiên cứu và thử nghiệm, nhóm của bà đã xác định được cây thanh hao hoa vàng (Artemisia annua) là một ứng cử viên tiềm năng.

Phát triển Artemisinin: Hợp chất được chiết xuất từ cây thanh hao hoa vàng sau này được đặt tên là Artemisinin. Giáo sư Tu và nhóm của bà đã tiến hành các nghiên cứu sâu hơn để xác định cấu trúc hóa học của Artemisinin và phát triển các phương pháp tinh chế và sản xuất nó. Artemisinin đã được chứng minh là có hiệu quả cao trong việc tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét, bao gồm cả các chủng kháng thuốc.

Công trình nghiên cứu của Giáo sư Tu về Artemisinin đã được công nhận là một bước đột phá trong điều trị sốt rét. Bà đã được trao giải Nobel Y học năm 2015 cho những đóng góp của mình, đánh dấu sự công nhận cao nhất của cộng đồng khoa học quốc tế đối với công trình của bà. Bà trở thành người phụ nữ Trung Quốc đầu tiên đoạt giải Nobel trong lĩnh vực khoa học, và là người Trung Quốc đầu tiên đoạt giải Nobel về Sinh lý học hoặc Y học.

Youyou Tu (Đồ U U) nhận giải Nobel y học năm 2015 - Ảnh: Reuters

Di sản của Giáo sư Tu không chỉ là việc phát hiện ra một loại thuốc cứu người, mà còn là nguồn cảm hứng cho các nhà khoa học trên toàn thế giới, đặc biệt là trong việc nghiên cứu các phương pháp điều trị từ y học cổ truyền. Bà đã chứng minh rằng, với sự kiên trì, sáng tạo và cống hiến không ngừng nghỉ, chúng ta có thể tạo ra những bước tiến vượt bậc trong y học, mang lại lợi ích to lớn cho nhân loại.

Giáo sư Youyou Tu không chỉ là một nhà khoa học vĩ đại mà còn là một người hùng trong cuộc chiến chống lại một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất của nhân loại. Artemisinin và các loại thuốc dựa trên artemisinin đã trở thành phương pháp điều trị sốt rét hàng đầu trên toàn thế giới, cứu sống hàng triệu người và cải thiện đáng kể sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.

Công trình của bà đã mở ra một hướng đi mới trong nghiên cứu và phát triển thuốc, kết hợp giữa y học cổ truyền và khoa học hiện đại. Bà đã truyền cảm hứng cho các nhà khoa học trẻ tiếp tục khám phá tiềm năng của các phương pháp chữa bệnh truyền thống và tìm kiếm các giải pháp sáng tạo cho các thách thức y tế toàn cầu.

Giáo sư Youyou Tu là một biểu tượng của sự kiên trì, cống hiến và lòng nhân ái. Cuộc đời và công trình của bà là một minh chứng cho sức mạnh của khoa học trong việc cải thiện cuộc sống con người và xây dựng một thế giới khỏe mạnh hơn.