Gần đây, sự việc hạt vải trở thành món hàng đắt giá ở các cửa hàng của Nhật với giá đắt đỏ đang thu hút sự chú ý của dư luận. Chưa biết khách hàng mua hạt vải về làm gì nhưng với mức giá cả chục triệu bạc 1 kg thì quả thực là rất bất ngờ. 

Theo các trang bán hàng, đây là dược liệu có công dụng chăm sóc sức khỏe và làm nguyên liệu điều chế mỹ phẩm. Tuy nhiên, theo các chuyên gia dù hạt vải là một trong những vị thuốc Đông y nhưng không nên tự ý sử dụng mà cần phải có chỉ định của thầy thuốc. 

Một túi gồm 5 hạt vải khô trên website bán hàng của Nhật Bản có giá tới 150.000 đồng.

Một người sau khi đọc được thông tin hạt vải là dược liệu quý chữa được bệnh tiểu đường đã tự tích trữ hạt vải, rửa sạch, sấy khổ rồi dùng nồi chiên không dầu để sắc uống. Theo bà, hạt vải dễ uống, mới đầu cảm thấy hơi chát nhưng sau đó có vị ngọt nhẹ. Nhiều người cũng tích trữ hạt vải dù không biết có thể chữa được bệnh hay không. 

Thầy thuốc Nhân dân, bác sĩ Trần Văn Bản, Chủ tịch Trung ương Hội Đông y Việt Nam cho biết, trong y văn, hạt vải là vị thuốc còn được gọi là “lệ chi hạch”. Loại này không quá phổ biến, chủ yếu là để chữa bệnh lý cho nam giới như viêm, sưng tinh hoàn, hay bệnh “tràng nhạc” - lao hạch xuất hiện ở vùng cổ, thường dính vào nhau thành một chuỗi. Hạt vải phơi khô sau đó tán ra và kết hợp với các vị thuốc khác để sắc cho bệnh nhân uống.

Lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Việt Nam) cho biết, hạt vải được xếp vào loại thuốc lý khí, chữa các bệnh liên quan đến chức năng của khí cùng với một số loại như ủ gấu, trần bì (vỏ quýt chín), thanh bì (vỏ quýt xanh)... Ngoài công dụng chữa bệnh ở tinh hoàn, hạt vải còn có thể hỗ trợ điều trị phòng ngừa bệnh “tiêu khát”, hay chính là căn bệnh đái tháo đường (type 2) khá phổ biến hiện nay. 

Tuy nhiên, ông Trung cũng khẳng định hạt vải chỉ là một loại thực phẩm chức năng, hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường, chứ không thể thay thế thuốc. Người dân không nên tự ý sử dụng mà cần phải có chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn. 

Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam Trần Văn Bản nhấn mạnh, hạt vải chỉ là một vị thuốc trong số nhiều vị thuốc nằm trong một bài thuốc. Nếu tùy tiện sử dụng sẽ không phát huy được hiệu quả. Tới nay cũng chưa có y văn nào đề cập đến công dụng của hạt vải trong việc làm đẹp da như tin đồn. 

Lương y Vũ Quốc Trung cảnh báo: “Từ trước tới nay, không ít lần người dân rộ lên phong trào sử dụng một loại thực phẩm nào đó để chữa bệnh, thậm chí như dùng ốc bươu vàng hay nhau thai... Trong khi, hầu hết chưa hiểu công dụng cũng như tác hại. Trong hạt vải chứa nhiều hoạt chất mà tới nay chưa có công trình nào nghiên cứu đầy đủ, khó tránh khỏi việc không phù hợp với một số bệnh lý mà người sử dụng đang mắc phải. Do đó, việc tự ý dùng có thể không có lợi, dẫn đến tiền mất tật mang”.