"Thuyết âm mưu" xung quanh phòng thí nghiệm Vũ Hán: "Nếu không có gì để giấu, họ có thể được minh oan"

Nhiều nhà khoa học vẫn tin tưởng nCoV có nguồn gốc tự nhiên và không có bằng chứng ủng hộ giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm.

Ngày 26/5, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết đã chỉ đạo cộng đồng tình báo tăng cường nỗ lực điều tra nguồn gốc Covid-19 và báo cáo lại trong vòng 90 ngày. Trước đó có nhiều thông tin tình báo cho rằng vài nhà nghiên cứu tại Viện Virus học Vũ Hán (WIV) từng bị ốm với "triệu chứng giống Covid-19" và nhập viện hồi tháng 11/2019.

Nình luận viên Madeleine Spence và Matthew Campbell của The Times đã đặt câu hỏi về việc đã xảy ra ở phòng thí nghiệm của WIV. Luận điểm virus bắt nguồn từ phòng thí nghiệm này đã bị bác bỏ. 

WIV thu thập nhiều mẫu gene từ động vật hoang dã để thử nghiệm tại phòng nghiên cứu, trong đó sử dụng virus sống trên động vật để đánh giá khả năng lây nhiễm sang người, với quy trình an toàn nghiêm ngặt. Nhưng WIV nghiên cứu sâu về các virus từ dơi, bao gồm một loại gần như tương tự virus gây ra đại dịch. 

Sau chuyến thăm WIV hồi tháng 1/2018, giới chức Mỹ bày tỏ lo ngại về mức độ an ninh tại phòng thí nghiệm. Hồ sơ công khai của WIV cho thấy cơ sở này tiến hành những nghiên cứu thăm dò chức năng, một loại hoạt động gây tranh cãi với chủ đích tạo ra các virus đột biến có khả năng lây nhiễm cao hơn. 

Thạch Chính Lệ, nhà nghiên cứu hàng đầu tại WIV đã phát triển một trong những cơ sở dữ liệu lớn nhất thế giới về các virus liên quan đến dơi. Trình tự gene của loại virus đang lây nhiễm không trùng với những virus mà nhóm của bà đã lấy mẫu. Tuy nhiên, nghi vấn này giờ đây lại nằm trong cuộc điều tra của Biden.

Về "bệnh nhân số 0", theo tin tình báo, ba nhân viên phòng thí nghiệm ở Vũ Hán từng bị ốm với những triệu chứng như Covid-19 

Thái độ của Trung Quốc được cho là đã hạn chế đáng kể phạm vi cuộc điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ở Vũ Hán hồi đầu năm. Nhóm chuyên gia bị từ chối tiếp cận những thông tin và nhân sự quan trọng nên kết luận việc rò rỉ virus từ WIV "cực kỳ khó xảy ra".

Nhà động vật học người Anh Peter Daszak, thành viên chủ chốt trong nhóm điều tra của WHO đã nêu kết luận về giả thuyết virus rò rỉ từ WIV nhưng bị hoài nghi bởi ông là chủ tịch của EcoHealth Alliance, tổ chức phi lợi nhuận tại Mỹ từng hợp tác và tài trợ cho WIV. Daszak cũng là một đồng nghiệp thân thiết của Thạch Chính Lệ.

"Một cuộc điều tra độc lập đáng lẽ phục vụ lợi ích của Trung Quốc. Nếu không có gì để giấu, họ có thể được minh oan", Gostin nói.

Ngày 31/5, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho biết công việc truy tìm nguồn gốc Covid-19 nên để các nhà khoa học dẫn dắt thay vì giới tình báo. Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ cũng tuyên bố rằng một số lực lượng "đã cố ý thao túng chính trị và chơi trò đổ lỗi", đồng thời ủng hộ "một nghiên cứu toàn diện về toàn bộ ca Covid-19 đầu tiên được phát hiện trên thế giới, cùng cuộc điều tra kỹ lưỡng về một số căn cứ bí mật, phòng thí nghiệm sinh học trên toàn thế giới".

Zeng Guang, chuyên gia từng là nhà dịch tễ học hàng đầu Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Trung Quốc, cho rằng việc một nhóm nghị sĩ đề nghị quốc hội Mỹ điều tra nguồn gốc Covid-19 "rất nực cười".

Marion Koopmans, nhà virus học người Hà Lan của WHO từng đến Vũ Hán, cho rằng đó là những bệnh thường gặp theo mùa.

Một số chuyên gia khác đánh giá khả năng virus vô tình bị phát tán từ phòng thí nghiệm là kịch bản có thể xảy ra, đòi hỏi một cuộc điều tra sâu rộng.

Thanh Mai

'Giấc mơ sữa Việt', giải pháp mua sữa siêu tiện lợi mùa giãn cách

'Giấc mơ sữa Việt', giải pháp mua sữa siêu tiện lợi mùa giãn cách

Chủ động bổ sung dinh dưỡng tại nhà là cách để mẹ tăng cường sức đề kháng, tạo “lá chắn” bảo vệ con trẻ và người thân trước dịch bệnh Covid-19. Hệ thống Vinamilk “Giấc mơ sữa Việt” với kênh thương mại điện tử tiện dụng sẽ là “trợ thủ đắc lực” để mẹ chăm sóc dinh dưỡng hiệu quả cho gia đình.