Trên một diễn đàn phụ huynh lớn tại Hà Nội, câu chuyện của một bà mẹ xoay quanh bữa ăn sushi của con trai lớp 6 bất ngờ trở thành chủ đề gây chú ý. 

Không phải chuyện học hành, trường lớp hay xung đột gia đình nghiêm trọng, điều khiến cộng đồng mạng bàn luận rôm rả lại bắt nguồn từ một mong muốn rất đơn giản của một đứa trẻ: được đi ăn sushi. Nhưng đằng sau sự việc ấy là cả một câu chuyện dài về áp lực kinh tế gia đình, về cách người lớn truyền đạt thông điệp, về kỳ vọng đặt lên con trẻ và cả những sai lầm giáo dục mà nhiều cha mẹ mắc phải mà không hay biết.

Từ một lời hứa ăn sushi bị dời ngày

Theo chia sẻ, vài năm nay kinh tế gia đình người mẹ gặp nhiều trắc trở, việc kinh doanh thua lỗ khiến cả hai vợ chồng phải thắt chặt chi tiêu đáng kể. Nếu trước kia bữa ăn có thể thoải mái thì giờ mỗi đồng chi tiêu đều phải cân nhắc. Số tiền kiếm được chỉ vừa đủ trang trải tiền học của hai con, trả nợ và duy trì những chi phí thiết yếu trong nhà. 

Trước đây, khi con học tiểu học ở trường tư, tổng tiền học khoảng 7, 8 triệu đồng mỗi tháng nhưng không cần học thêm. Lên cấp 2, dù chuyển sang trường công với mức học phí chỉ khoảng 1 triệu, việc học thêm gần như bắt buộc, kéo tổng chi phí mỗi tháng vẫn lên tới 6, 7 triệu, gần như toàn bộ những gì gia đình còn lại sau khi trả nợ. Chị nói rằng mình tiết kiệm đến mức "ăn cũng không dám ăn ngon", bất cứ khoản phát sinh nào thêm 1, 2 triệu đều trở thành gánh nặng thực sự.

Ảnh minh hoạ

Trong bối cảnh đó, con trai chị, năm nay học lớp 6, vẫn khá vô tư. Trẻ con tuổi này tuy đang bước vào giai đoạn nhạy cảm, nhưng phần lớn vẫn giữ sự hồn nhiên và chưa thể hiểu hết những gánh nặng tài chính của bố mẹ. Cậu bé nghe người lớn nói chuyện nợ nần nên "lờ mờ biết", nhưng theo cảm nhận của người mẹ, con chưa thật sự hiểu và chia sẻ. Dịp Halloween vừa rồi trời mưa bão và trùng lịch học thêm, con muốn đi ăn sushi nhưng gia đình chưa thể thu xếp được. Những ngày sau đó vì bận rộn, lời hứa ấy lại tiếp tục dời. 

Đến khi mẹ tặng quà 20/11 cho cô chủ nhiệm, cậu bé lại nhắc chuyện sushi, song người mẹ giải thích rằng còn phải chi một số tiền nên "để sang tháng". Cậu bé nhất quyết không đồng ý, thậm chí còn nói rằng mình có 200 nghìn tiền ông cho và có thể tự đi ăn một mình. 

Mẹ tưởng con nói đùa, cho đến khi chuẩn bị cơm tối thì cậu bé bất ngờ bật khóc, quyết không ăn cơm vì "mẹ hứa cho con đi ăn sushi mà mẹ không làm". Trong lúc bực vì áp lực và tủi thân, người mẹ quát con "không hiểu chuyện, không biết thương bố mẹ", rồi sau đó lại trĩu lòng vì cảm giác con trai vô tâm và không thấu hiểu sự vất vả của mình.

Con vô tâm hay mẹ quá kỳ vọng?

Câu chuyện ngay lập tức tạo nên cuộc tranh luận lớn. Nhiều phụ huynh cho rằng sai lầm nằm ở người mẹ khi hứa rồi liên tục thất hứa. Trẻ lớp 6 vẫn là trẻ con, nhưng đã đủ nhạy cảm để cảm nhận rõ ràng sự thất tín. 

Theo nhóm quan điểm này, việc hẹn rồi hoãn hết lần này đến lần khác khiến mong muốn nhỏ bé của con trở thành vết xước trong lòng,và phản ứng mạnh của đứa trẻ chỉ là hệ quả của sự thất vọng bị dồn nén. Một số người còn cho rằng cách người mẹ trông đợi con "tự biết thương bố mẹ" chỉ vì nghe phong thanh chuyện nợ nần là điều không hợp lý, bởi cha mẹ chưa từng chia sẻ rõ ràng với con thì trẻ không thể hiểu hết những áp lực vô hình của người lớn.

Bên cạnh đó, nhiều phụ huynh đặt vấn đề về cách chi tiêu của gia đình: trong khi vay mượn và thắt lưng buộc bụng, người mẹ lại sẵn sàng chi một khoản để biếu giáo viên nhưng lại xem một bữa ăn nhỏ của con là điều khó xoay xở. 

Theo nhóm này, sự ưu tiên ngược ấy vô tình khiến con cảm thấy nhu cầu chính đáng của mình bị đặt thấp hơn những khoản chi mang tính hình thức. Không ít ý kiến nhấn mạnh rằng quà cáp cho giáo viên hoàn toàn nên xuất phát từ tấm lòng, phù hợp khả năng, chứ không phải điều bắt buộc hay thước đo sự biết điều của phụ huynh.

Một nhóm phụ huynh khác lại nhìn sự việc một cách nhẹ nhàng hơn. Họ cho rằng trẻ con đôi khi chỉ muốn thỏa mãn một món ăn yêu thích, và sushi hoàn toàn có thể giải quyết bằng những cách đơn giản hơn: tự cuốn sushi tại nhà với chi phí chỉ vài chục đến một trăm nghìn đồng, hoặc mua một suất nhỏ trong siêu thị. Điều đáng quý là cậu bé thậm chí còn sẵn sàng dùng 200 nghìn tiền mình được cho để tự chi trả, cho thấy con không hề ích kỷ như người mẹ nghĩ. Vấn đề chỉ nằm ở việc con muốn được thực hiện lời hứa hơn là đòi hỏi điều gì quá mức.

Ngoài ra, nhiều phụ huynh tinh ý chỉ ra rằng việc nói cho trẻ nghe chuyện tiền nong theo kiểu nửa úp nửa mở, hoặc để người ngoài nói cho trẻ nghe, dễ khiến con hiểu sai và sinh cảm giác bất an. Điều trẻ cần không phải là gánh nặng "biết thương bố mẹ" mà là một sự chia sẻ thẳng thắn nhưng phù hợp: nói cho con biết nhà đang khó khăn đến mức nào, đâu là những khoản bắt buộc và đâu là khoản cần ưu tiên, để con có ý thức đồng hành với gia đình thay vì bị trách móc vì thiếu nhạy cảm. 

Việc cho con một khoản tiền tiêu vặt hằng tháng và để con quyết định chi tiêu theo khả năng cũng là cách hình thành tư duy tài chính căn bản và giúp trẻ biết trân trọng các nhu cầu thực sự của bản thân.

Câu chuyện về bữa sushi không chỉ phản ánh một tình huống đời thường trong gia đình trẻ tại đô thị, mà còn gợi lại một vấn đề đã diễn ra trong nhiều nhà: khi áp lực cuộc sống tăng cao, người lớn thường vô thức đặt lên trẻ kỳ vọng vượt quá khả năng thấu hiểu của chúng. 

Một đứa trẻ lớp 6 vẫn cần được dẫn dắt, cần sự kiên nhẫn của cha mẹ, và cần những lời hứa được thực hiện để chúng học cách tin tưởng. Về phía cha mẹ, đôi khi chỉ cần một lời giải thích thẳng thắn và một cái ôm xin lỗi cũng đủ để hóa giải mọi mâu thuẫn.

Sự việc tưởng chừng nhỏ này cuối cùng trở thành một góc nhìn sâu sắc về cách yêu thương con đúng cách. Không phải yêu bằng việc đáp ứng mọi nhu cầu, cũng không phải ép trẻ phải "biết nghĩ như người lớn", mà bằng sự trung thực, rõ ràng, lắng nghe và khả năng giữ lời, dù đó chỉ là lời hứa cho con ăn một bữa sushi. Và có lẽ, đó mới là món quà quan trọng nhất mà cha mẹ có thể trao cho con trên hành trình trưởng thành.