Ở thời đại mà mạng xã hội phát triển như hiện nay, chẳng mấy khó khăn để bắt gặp những bài đăng hay bình luận gây tranh cãi khi bàn luận về ngoại hình của người khác. Nặng nề hơn, có những bình luận mang tính chất chê bai thậm tệ, thậm chí đến mức tấn công cá nhân để “dìm hàng” một ai đó. Việc này diễn ra hàng ngày trên các diễn đàn, hội nhóm, các trang Facebook cộng đồng hay cá nhân.

Nhiều nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng, mạng xã hội chính là mảnh đất màu mỡ cho “body shaming”, khi người ta thoải mái viết những nhận xét khủng khiếp về người khác mà không cần lộ mặt. “Giấu mình” sau màn hình máy tính hay smartphone, cư dân mạng dễ dàng buông lời chê bai, bình phẩm, miệt thị người khác mà chẳng mảy may quan tâm đến những hậu quả nặng nề có thể xảy ra với nạn nhân.

Gần đây, truyền thông cũng xôn xao câu chuyện những người nổi tiếng như Hồ Ngọc Hà, Đàm Thu Trang hay vợ nghệ sĩ hài Mạc Văn Khoa phải “nổi đóa” và đáp trả gay gắt khi con mình bị cư dân mạng chê bai. Bé Suchin - “cục cưng” của cặp đôi nổi tiếng Đàm Thu Trang - Cường Đôla đã nhận được một nhận xét “kém duyên”: “Không đẹp bằng Lisa” - con gái của Hồ Ngọc Hà, vợ cũ của Cường ĐôLa, khiến “bà mẹ một con” Đàm Thu Trang phải đáp trả sắc lẹm: “Chúc con chị sẽ có duyên hơn chị”. Bã xã của “cây hài” Mạc Văn Khoa cũng khó giữ được bình tĩnh khi con gái mình bị cư dân mạng cho rằng: “đen thui thủi, ít tóc” và còn khuyên gia đình nghệ sĩ: “Hãy học tập Trường Giang, đẹp thì khoe ra còn xấu xa thì đậy lại”. Cả hai em bé sinh đôi Lisa và Leon của Hồ Ngọc Hà - Kim Lý cũng thường xuyên nhận được những câu bình luận khiếm nhã khiến bà mẹ nổi tiếng phải lên tiếng một cách sâu cay: “Họ khuyên nhau sau này lấy chồng, lấy vợ phải nhìn mặt để con đừng bị xấu xí, mẹ phải công nhận họ hơn mẹ điều này. Mẹ không cần người đó phải đẹp rạng rỡ bên ngoài, mẹ mong con nhìn được trong tâm hồn người đó là cả sự bao dung”.

“Body shaming” đã trở thành một “vấn nạn” trên mạng xã hội (Ảnh minh họa: internet).

“Body shaming” đã trở thành một “vấn nạn” trên mạng xã hội. Dù cho bạn có phải là người nổi tiếng hay không, bạn vẫn có thể trở thành nạn nhân của “thói xấu vô duyên” này. Trong một bài viết đăng trên CNN, tác giả Todd Leopold đã bày tỏ quan điểm: “Không có một từ ngữ nào thật sự an toàn để mô tả cơ thể của người khác mà không biết mối quan hệ của họ với những từ này”. Bởi vậy, khi không chắc chắn những điều mình nói ra có khiến người khác tổn thương hay không, tốt nhất, chúng ta nên im lặng. Nạn nhân của sự chê bai ngoại hình có thể là mọi đối tượng, ở mọi độ tuổi và giới tính, song dễ tổn thương hơn cả chính là trẻ em và thanh thiếu niên. Bọn trẻ còn quá nhỏ để có thể tự bảo vệ mình, và tệ hơn cả là khi người lớn chúng ta lại công kích và làm tổn thương những đứa trẻ chỉ vì những hành động vô ý thức và những lời nói mà chúng ta cho rằng “vô thưởng vô phạt”. Chê bai người khác là một thói xấu mang tính chất “tiền sử” của con người.

Cách đây chưa lâu, mạng xã hội YouTube đã đăng tải một video “truyền cảm hứng” về Ariyonna - một cô bé da màu 4 tuổi, sống tại Atlanta, bang Georgia, nước Mỹ. Đoạn video chỉ dài chưa tới hai phút, là một cuộc hội thoại giữa cô bé và mẹ của mình. Ariyonna đã tin rằng mình thật xấu xí vì luôn bị bạn bè trêu ghẹo về màu da của mình. Sự chê bai diễn ra hằng ngày khiến cô bé không còn niềm tin vào ngoại hình của mình. Mẹ cô bé đã nhẹ nhàng ôm con mình vào lòng và nói: Con thật xinh đẹp với lúm đồng tiền xinh xắn, làn da màu chocolate khỏe mạnh…

Đối với bất kỳ bậc cha mẹ nào, con cái luôn là một món quà kỳ diệu. Trong mắt cha mẹ, mọi đứa trẻ đều xinh đẹp, đáng yêu và hoàn hảo. Song tiếc rằng bên ngoài cánh cửa ngôi nhà, thế giới không phải lúc nào cũng vị tha và bình yên.

Có lẽ là một người mẹ, ít ai có thể giữ được bình tĩnh khi con cái mình bị mang ra chê bai, bình phẩm một cách khiếm nhã. Những đứa trẻ có thể còn quá nhỏ để cảm nhận sự tổn thương… nhưng những người mẹ thì chắc hẳn sẽ đau lòng. Và cũng thật trớ trêu thay, khi chính những người “buông lời cay đắng” trên mạng lại hầu hết là phụ nữ, là những người mẹ! Thật buồn và khó hiểu khi người ta cứ thích làm tổn thương nhau như một trò “giải trí” trên thế giới ảo.

Quả thật, sử dụng mạng xã hội thì nhiều người rất thành thạo, thế nhưng làm thế nào để trở nên “duyên dáng” trên mạng xã hội lại là vấn đề chẳng mấy ai để ý tới. Chê bai hay miệt thị người khác không những không làm cho chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn, tốt đẹp hơn, mà còn thể hiện sự yếu thế và nhỏ mọn, ngay cả khi diện mạo của chúng ta đã được “che đậy” bằng một “hình đại diện” vô cùng đẹp đẽ. Do vậy, trước khi “buông phím” để đánh giá hay thậm chí chê bai một ai đó, xin hãy dừng lại một chút để ngẫm nghĩ xem ý kiến của mình sẽ tạo ra những hệ quả gì? Nếu nó có khả năng gây tổn thương cho người khác, thì liệu nó có thực sự cần phải nói ra hay không? Có một câu nói nổi tiếng rằng: “Đừng bao giờ ném bùn vào người khác. Bạn có thể ném trượt nhưng tay bạn chắc chắn sẽ lấm bẩn”. Không có một quy tắc chuẩn mực nào cho văn hóa ứng xử, nhưng sự tử tế thì sẽ luôn được nhận ra rất nhanh.

Trở lại đoạn video của cô bé Ariyonna, sau khi video này được lan truyền trên mạng xã hội, những người nổi tiếng tại Mỹ đã lập tức thể hiện quan điểm của mình. Họ đã chung tay gửi đến cô bé những món quà, những thông điệp tuyệt vời: Đạo diễn kiêm nhà văn Matthew A. Cherry đã gửi tới cô bé những cuốn sách cho trẻ em với nhân vật chính có nước da tối màu; nhà giáo dục âm nhạc Maria Ellis đã viết một bài hát tặng Ariyonna; và Michelle Obama, phu nhân cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama, cũng đã gửi tới cô bé những lời động viên hết sức tích cực. Vài tuần sau đó, Ariyonna đã tự tin nói với mọi người rằng: “Tôi xinh đẹp! Tôi là một cô bé xinh đẹp!”. Câu chuyện về Ariyonna đã truyền cảm hứng tới hàng triệu người.