Trước tình hình ô nhiễm không khí trong những ngày đầu tháng 12, UBND thành phố Hà Nội đã phối hợp với các đơn vị của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đưa ra nhiều giải pháp để xử lý. Một trong những giải pháp được đưa ra là tăng cường sử dụng hệ thống theo dõi, giải pháp công nghệ và năng lực kỹ thuật giám sát từ xa (viễn thám vệ tinh, viễn thám sử dụng thiết bị bay không người lái, camera giao thông, máy bay không người lái, ứng dụng di động như iHanoi, mạng xã hội...) để kiểm soát và xử lý nghiêm hoạt động đốt mở (đốt rác, đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp).

UBND thành phố Hà Nội đồng thời yêu cầu Sở Xây dựng nghiên cứu và thí điểm công nghệ phun sương giảm bụi tại khu dân cư, công viên và đường giao thông. 

Sử dụng thiết bị hiện đại top đầu thế giới

Xe phun sương dập bụi đa năng đã được nhập khẩu về Việt Nam vào cuối tháng 4 năm 2025. Đây là kết quả của thỏa thuận hợp tác nhằm nâng cao chất lượng vệ sinh môi trường tại 4 quận nội đô, được ký kết giữa Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội và Công ty Cổ phần Năng lượng Môi trường Thiên Ý Hà Nội.

Thường được gọi với cái tên là "pháo xa sương mù," chiếc xe này sở hữu khả năng phun ra những hạt sương có kích cỡ chỉ micron. Đặc điểm này cho phép nó phân giải hiệu quả các hạt phân tử bụi trong không khí, qua đó giảm thiểu khói bụi ngay lập tức.

Việc triển khai sử dụng loại xe phun sương dập bụi có dung tích lớn và tầm phun cao, với khối lượng và tần suất vận hành hợp lý, được kỳ vọng sẽ giảm đáng kể lượng khói bụi trong không khí trên các tuyến phố chính và các tuyến đường quan trọng của Hà Nội.

Được đánh giá là một trong những mẫu xe vệ sinh môi trường hiện đại nhất trên thế giới, xe có thể điều chỉnh góc phun lên đến 45 độ để tạo ra một quạt phun sương rộng, thực hiện việc giảm bụi trên diện rộng.

Theo thông tin từ đơn vị nhập khẩu, "pháo xa sương mù" sử dụng thiết kế pháo phun kiểu “đầu đạn” mới. Kết hợp với quạt gió ly tâm tiếng ồn thấp và dẫn hướng khí hình cánh, thiết kế này giúp tối ưu hóa hiệu suất, giảm thiểu tổn thất năng lượng và tiết kiệm nhiên liệu.

Bài học từ Ấn Độ

Vào tháng 11/2024, một lớp sương mù độc hại dày đặc đã bao phủ Delhi (Ấn Độ), khiến chất lượng không khí của thành phố xuống mức tồi tệ nhất trong 8 năm. Mức độ ô nhiễm không khí đã giảm nhanh chóng kể từ cuối tháng 10 cùng năm. Vào ngày 18/11/2024, chỉ số chất lượng không khí (AQI) đạt 494, đẩy mức độ ô nhiễm của thành phố xuống mức "cực kỳ nghiêm trọng", mức phân loại tệ nhất có thể. 

Lớp sương mù này, chủ yếu bao gồm các hạt mịn, được gọi là PM2.5, đã bao trùm thành phố vốn đã ô nhiễm nhất thế giới, khiến người dân phải đối mặt với các triệu chứng như cay mắt, ngứa họng, ho dai dẳng, sốt và khó thở. PM2.5 là các hạt mịn xâm nhập vào phổi và máu, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp và tim mạch. Việc tiếp xúc với PM2.5 ở trẻ em có liên quan đến sự phát triển phổi kém, giảm thể tích não và chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD). 

Chính quyền Delhi đã triển khai một dự án thí điểm phun sương bằng máy bay không người lái tại Anand Vihar, một trong những điểm nóng ô nhiễm của thành phố. Mỗi chiếc máy bay không người lái mang theo 15 lít nước, được sử dụng để phun sương dọc theo các con đường nhằm ngăn chặn bụi mịn, một dạng khác của PM2.5.

Máy bay không người lái phun sương được thiết kế để chống ô nhiễm không khí bằng cách phân tán sương mù mịn đến các khu vực mục tiêu, giúp lắng đọng các hạt bụi và giảm thiểu bụi mịn (PM) trong không khí. Công nghệ này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ giảm mức độ ô nhiễm, cải thiện chất lượng không khí và giảm thiểu một số vấn đề sức khỏe và môi trường do mức độ ô nhiễm cao ở Delhi gây ra.

Bên cạnh việc phun nước để giảm thiểu bụi mịn PM2.5 máy bay không người lái còn hữu ích để tiếp cận các khu vực khó giám sát thủ công. Tuy nhiên, dù máy bay không người lái có thể xác định các nguồn ô nhiễm, nhưng cần phải tiến hành kiểm tra và hành động tiếp theo để giải quyết vấn đề.