Theo báo cáo "Tiền lương Toàn cầu 2024 - 2025" vừa được Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) công bố vào ngày 28/11 vừa qua, bất bình đẳng tiền lương đang là vấn đề cấp bách, đặc biệt ở các quốc gia có thu nhập thấp. Thực tế, phụ nữ, cùng với người lao động trong nền kinh tế phi chính thức, thường xuyên bị trả lương thấp hơn so với nam giới. Tại Việt Nam, thu nhập bình quân của nữ giới chỉ bằng khoảng 80% so với nam giới, một phần do gánh nặng việc nhà khiến họ khó có thể tham gia đầy đủ vào thị trường lao động.

Bất bình đẳng tiền lương vẫn là một thực tế đáng buồn trên toàn cầu, và phụ nữ đang phải gánh chịu hậu quả nặng nề nhất. Dù đã có những tiến bộ nhất định trong việc thu hẹp khoảng cách thu nhập giữa nam và nữ, nhưng gánh nặng việc nhà không được trả lương vẫn là một rào cản lớn ngăn phụ nữ đạt được bình đẳng kinh tế thực sự.

Ảnh minh họa: AI

Vì phải dành phần lớn thời gian cho việc nhà, phụ nữ thường bị hạn chế trong việc lựa chọn công việc, thăng tiến trong sự nghiệp và phát triển kỹ năng. Điều này dẫn đến sự phân biệt nghề nghiệp và khoảng cách thu nhập ngày càng lớn. UN Women ước tính phụ nữ dành gấp 2,5 lần thời gian cho công việc chăm sóc không lương so với nam giới, tương đương 75% khối lượng công việc và khoảng 13% GDP toàn cầu.

UN Women cho biết phụ nữ dành gấp 2,5 lần thời gian cho công việc chăm sóc không lương so với nam giới, tương đương 75% khối lượng công việc và ước tính khoảng 13% GDP toàn cầu. Tại Việt Nam, năm 2019, 19,4% lao động nữ không được trả lương cho công việc gia đình, gấp đôi so với nam giới (9,2%).Con số này cho thấy rõ ràng sự mất cân bằng trong việc phân công lao động giữa hai giới.

Nhận thức sai lệch về vai trò giới cũng góp phần củng cố "cái bẫy" bất bình đẳng này. Phụ nữ thường bị gắn với hình ảnh người nội trợ, chăm sóc gia đình, trong khi nam giới được kỳ vọng là trụ cột kinh tế. Điều này khiến phụ nữ mất đi nhiều cơ hội học tập, phát triển sự nghiệp và tham gia các hoạt động xã hội. Vì phải dành thời gian cho việc nhà, phụ nữ thường phải lựa chọn những công việc linh hoạt, dẫn đến sự phân biệt nghề nghiệp và bất bình đẳng thu nhập. Họ có thể bị trả lương thấp hơn nam giới cho cùng một công việc, thậm chí bị cho là kém hiệu quả và nên tập trung vào việc nhà.

Tại Việt Nam, dù lao động nữ chiếm gần 50% lực lượng lao động, chất lượng việc làm của họ vẫn chưa ổn định và bền vững. Thu nhập bình quân của nữ giới chỉ bằng khoảng 80% so với nam giới, theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Phụ nữ và trẻ em gái chịu nhiều thiệt thòi hơn do gánh nặng lao động chăm sóc gia đình không được trả lương.

Ảnh minh họa: AI

Để giải quyết vấn đề bất bình đẳng tiền lương, Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đưa ra một số giải pháp quan trọng.

Thứ nhất, ILO nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại xã hội trong việc thiết lập tiền lương. Điều này có nghĩa là cần có sự tham gia của nhiều bên, bao gồm chính phủ, người lao động và người sử dụng lao động, để cùng nhau thảo luận và thống nhất về mức lương phù hợp. Việc thương lượng tập thể và xây dựng hệ thống lương tối thiểu là những ví dụ điển hình cho cách tiếp cận này.

Thứ hai, ILO khuyến khích áp dụng cách tiếp cận dựa trên bằng chứng. Nói cách khác, việc quyết định mức lương phải dựa trên những thông tin, số liệu cụ thể về nhu cầu của người lao động, tình hình kinh tế và các yếu tố liên quan khác. Cách làm này giúp đảm bảo tiền lương được thiết lập một cách công bằng và hợp lý, phản ánh đúng giá trị lao động và điều kiện thực tế.

Cuối cùng, ILO kêu gọi thúc đẩy cơ hội bình đẳng cho mọi người lao động. Mọi chính sách về tiền lương cần phải loại bỏ sự phân biệt đối xử về giới tính, tạo điều kiện cho mọi người, dù là nam hay nữ, đều có cơ hội như nhau để phát triển sự nghiệp và đạt được thu nhập xứng đáng.

Để giải quyết vấn đề này, cần có sự chung tay của toàn xã hội trong việc xóa bỏ định kiến giới, chia sẻ công việc gia đình và tạo điều kiện cho phụ nữ phát triển sự nghiệp. Chính phủ cần có những chính sách hỗ trợ bình đẳng giới trong thị trường lao động, đồng thời khuyến khích nam giới tham gia nhiều hơn vào công việc gia đình. Bên cạnh đó, việc nâng cao nhận thức về bình đẳng giới và giá trị của lao động nữ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy công bằng xã hội.

Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cũng đang nỗ lực xóa bỏ định kiến giới, đặc biệt là định kiến về vai trò của phụ nữ trong gia đình. Thúc đẩy bình đẳng giới là chìa khóa cho một cuộc sống tốt đẹp hơn, và Việt Nam đã cam kết mạnh mẽ trong việc đảm bảo bình đẳng giới trên mọi mặt. Để đạt được bình đẳng thực sự, cần có sự nỗ lực từ tất cả các bên, từ chính phủ, doanh nghiệp đến từng cá nhân trong việc thay đổi nhận thức, chia sẻ trách nhiệm và tạo điều kiện cho phụ nữ vươn lên.