Cơ quan Cổ vật Israel (IAA) vừa công bố một phát hiện một mảnh gốm 2.700 năm tuổi có khắc chữ hình nêm của Đế chế Assyria gần Núi Đền ở Jerusalem. Đây là bằng chứng bằng văn bản trực tiếp đầu tiên được tìm thấy trong thành phố, hé lộ mối quan hệ giữa đế chế hùng mạnh này và Vương quốc Judah.

Mảnh gốm có kích thước 2,5 cm với dòng chữ đề cập đến việc chậm thanh toán thuế. Chữ khắc, được viết bằng ngôn ngữ Akkadia, cũng đề cập đến tước hiệu "người giữ dây cương" của một quan chức cấp cao thuộc đế chế Assyria. Phân tích khoa học cho thấy đất sét làm nên mảnh gốm này có nguồn gốc từ lưu vực sông Tigris, quê hương của các trung tâm Assyria.

Các chuyên gia xác định hiện vật này là một phần của loại dấu niêm phong cổ từ hoàng gia, hay còn gọi là “bulla”, có niên đại từ cuối thế kỷ thứ 8 đến giữa thế kỷ thứ 7 TCN.

Tiến sĩ Peter Zilberg, nhà Assyri học từ Đại học Bar-Ilan, nhận định đây có khả năng là một thông báo thuế từ hoàng đế Assyria gửi cho vua Judah, khẳng định tình trạng chư hầu của vương quốc này sau khi Assyria hủy diệt Vương quốc Israel.

Phát hiện này đặc biệt quan trọng vì nó củng cố và lặp lại các sự kiện được mô tả trong Kinh thánh, sách II Kings. Giai đoạn này trùng khớp với cuộc nổi dậy của Vua Hezekiah chống lại Vua Sennacherib, khi Hezekiah trì hoãn nộp cống vật, dẫn đến việc Sennacherib tấn công Jerusalem và áp đặt khoản cống nạp khổng lồ.

"Chữ khắc này lặp lại câu chuyện Kinh thánh về việc trì hoãn nộp thuế cho người Assyria, và điều này thực sự quan trọng", tiến sĩ Zilberg nhấn mạnh. "Chúng ta đã có bằng chứng về người Judaean ở Assyria, nhưng đây là lần đầu tiên chúng ta có bằng chứng từ chính tại Jerusalem".

Mảnh gốm được tìm thấy trong lớp đất khai quật từ một cấu trúc lớn thời kỳ Đền thờ Thứ nhất (thế kỷ 8-7 TCN) gần kênh thoát nước trung tâm của thành phố. Các nhà khảo cổ tin rằng cấu trúc này là một trung tâm hành chính quan trọng, nơi các hoạt động cấp cao liên quan đến triều đình được thực hiện.

Phát hiện tuy nhỏ bé này được các nhà khoa học ca ngợi là một "chiếc đèn pin trong sương mù lịch sử" giúp kết nối khảo cổ học, lịch sử và khoa học, làm sáng tỏ thêm mối quan hệ phức tạp và đầy biến động giữa Vương triều Judah và Đế chế Assyria cổ đại.