Một bước tiến mang tính đột phá trong lĩnh vực kế hoạch hóa gia đình đang được ghi nhận khi loại thuốc tránh thai dành cho nam giới đầu tiên không chứa hormone có tên YCT-529 chính thức bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng trên người.

Theo các nhà khoa học, YCT-529 đã cho thấy hiệu quả ấn tượng trong các thử nghiệm tiền lâm sàng. Thí nghiệm trên chuột đực cho thấy loại thuốc này làm giảm gần như hoàn toàn khả năng thụ thai ở chuột cái chỉ sau một tháng sử dụng. Tương tự, ở khỉ macaque - loài linh trưởng có cấu trúc sinh sản gần với con người, thuốc khiến lượng tinh trùng sụt giảm mạnh mà không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Điều đáng chú ý là sau khi ngưng sử dụng, khả năng sinh sản của các cá thể thí nghiệm phục hồi nhanh chóng.

Không giống như các thuốc tránh thai nội tiết tố vốn can thiệp vào hormone giới tính, YCT-529 hoạt động mà không làm thay đổi đáng kể 3 hormone sinh sản chính là testosterone, FSH và inhibin B. Điều này giúp hạn chế các tác dụng phụ thường gặp như khi dùng các thuốc tránh thai thông thường như tăng cân, rối loạn tâm trạng hay rối loạn chuyển hóa.

Trước đây, nhiều nghiên cứu phát triển thuốc tránh thai nam đã buộc phải dừng lại do tác dụng phụ từ việc thay đổi nội tiết tố. Điều này khiến giới khoa học chuyển hướng sang phát triển các giải pháp không dựa trên hormone, và đến nay đã cho thấy đây là một hướng đi mới mở ra nhiều triển vọng, đặc biệt với YCT-529.

Theo nữ tiến sĩ Gunda Georg, nhà hóa dược từ Đại học Minnesota và là thành viên nhóm nghiên cứu, “Một loại thuốc tránh thai an toàn và hiệu quả cho nam giới sẽ mang lại thêm lựa chọn cho các cặp đôi trong việc kế hoạch hóa gia đình, đồng thời chia sẻ trách nhiệm một cách công bằng hơn trong việc sinh con, cũng như mang lại quyền tự chủ sinh sản cho nam giới”.

Giai đoạn 1 thử nghiệm lâm sàng của YCT-529 đã hoàn tất, và dù kết quả chưa được công bố chính thức, các dữ liệu ban đầu đủ tích cực để thuốc bước sang giai đoạn 2 nhằm đánh giá mức độ an toàn và hiệu quả. Thử nghiệm này đã bắt đầu từ tháng 9/2024 tại New Zealand.

Nghiên cứu YCT-529 là sản phẩm hợp tác giữa Đại học Columbia, Đại học Minnesota và Công ty dược phẩm YourChoice Therapeutics, với sự tài trợ từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH). Theo tiến sĩ Nadja Mannowetz, giám đốc khoa học kiêm nhà sáng lập YourChoice Therapeutics, các kết quả từ nghiên cứu tiền lâm sàng đã “đặt nền móng vững chắc cho việc thử nghiệm trên người”, và hiện mọi thứ đang diễn ra theo đúng lộ trình.

“Với tỉ lệ mang thai ngoài ý muốn gần 50% tại Mỹ và trên toàn thế giới, chúng ta cần có thêm các lựa chọn tránh thai, đặc biệt là dành cho nam giới”, bà cho biết.

YCT-529 không phải là loại thuốc tránh thai không chứa hormone duy nhất đang được nghiên cứu. Một nghiên cứu năm 2024 do các nhà khoa học tại Trường Y Baylor (Mỹ) dẫn đầu đã thử nghiệm một hợp chất khác có tên CDD-2807, khi tiêm vào có thể ngăn chuột đực sinh sản. Tuy nhiên, hợp chất này hiện chưa bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng.

Dù các phương pháp tránh thai dành cho nữ đã phát triển đa dạng trong nhiều thập kỷ qua, các lựa chọn dành cho nam giới vẫn dậm chân tại chỗ, với lần gần nhất có sản phẩm được phê duyệt là từ những năm 1980. Một nghiên cứu năm 2023 với sự tham gia của hơn 2.000 nam giới cho thấy hơn 75% trong số đó sẵn sàng sử dụng các biện pháp tránh thai mới.

“Phụ nữ đã phải gánh vác trách nhiệm ngừa thai quá lâu rồi”, bà Mannowetz nhấn mạnh. “Dữ liệu liên tục cho thấy nam giới muốn chia sẻ trách nhiệm này và sẵn sàng thử các lựa chọn mới. Sau gần hai thế kỷ không có đột phá nào trong lĩnh vực tránh thai nam giới, đã đến lúc phải thay đổi”.

Nghiên cứu về YCT-529 hiện được đăng tải trên tạp chí khoa học Nature Communications. Giới khoa học kỳ vọng, nếu các giai đoạn thử nghiệm tiếp theo diễn ra suôn sẻ, loại thuốc này có thể mở ra một kỷ nguyên mới cho bình đẳng giới trong kế hoạch hóa gia đình.