Khởi động Hội nghị khoa học Sinh viên về bảo tồn thiên nhiên mùa 4

Tiếp nối hành trình thành công đã ghi dấu ấn trong ba mùa liên tiếp, Hội nghị Khoa học Sinh viên về Bảo tồn Thiên nhiên (SCNC) đã chính thức trở lại với mùa thứ tư, mang theo sứ mệnh cao cả hơn bao giờ hết. Sự kiện năm nay sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh vào tháng 10 năm 2025, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong việc mở rộng tầm ảnh hưởng của SCNC ra khắp cả nước.

Được đồng kiến tạo bởi Trung tâm Hành động vì Động vật Hoang dã Việt Nam (WildAct) cùng Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học và loài nguy cấp (CBES), với sự cố vấn chiến lược từ Trung tâm Bảo tồn Đa dạng Sinh học Nước Việt Xanh (GreenViet) và Hiệp hội Động vật học Frankfurt tại Việt Nam (Frankfurt Zoological Society), SCNC 2025 hứa hẹn sẽ trở thành một không gian học thuật sôi động, một diễn đàn kết nối sâu sắc và là nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ trẻ tiên phong kiến tạo tương lai xanh.

Hội nghị chào đón sự tham gia của đông đảo sinh viên, nhà bảo tồn trẻ, chuyên gia đầu ngành cùng các tổ chức, doanh nghiệp luôn tâm huyết với sự phát triển bền vững và môi trường. Các phiên thuyết trình khoa học, trình bày poster, tọa đàm chuyên đề, workshop kỹ năng thực tiễn và những hoạt động thực địa độc đáo đang chờ đón, cùng với những phần thưởng vinh danh các đề tài nghiên cứu xuất sắc nhất. Thông tin đăng ký đã chính thức được cập nhật trên trang Facebook của WildAct.

Hoạt động bảo tồn thiên nhiên thu hút giới trẻ.

Trong bối cảnh “chuyển dịch xanh” đang trở thành xu thế không thể đảo ngược trên toàn cầu, năng lực "Environmental Stewardship" hay tư duy và hành động có trách nhiệm với môi trường, đã được Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) xếp vào tốp 10 kỹ năng việc làm quan trọng nhất giai đoạn 2025–2030. Điều này không chỉ giới hạn trong các ngành môi trường mà mở rộng tầm ảnh hưởng sang mọi lĩnh vực như kinh doanh, luật, quản trị hay dịch vụ công. Tuy nhiên, một thực tế đáng lo ngại tại Việt Nam là lĩnh vực môi trường và bảo tồn thiên nhiên vẫn đang đối mặt với bài toán “khát nhân lực” nghiêm trọng.

Nhiều sinh viên ngành bảo tồn mới ra trường thường thiếu kinh nghiệm thực tế, thiếu hụt các kỹ năng mềm thiết yếu như giao tiếp, làm việc nhóm, tư duy phản biện, hay quản lý thời gian. Vòng luẩn quẩn “không có kinh nghiệm thì khó tìm việc, không có việc thì không có kinh nghiệm” đã trở thành rào cản lớn, khiến nhiều bạn trẻ chật vật định hướng sự nghiệp trong khi các nhà tuyển dụng vẫn khó khăn trong việc tìm kiếm những ứng viên chất lượng.

Nhận diện rõ khoảng trống đầy thách thức này, WildAct đã tiên phong khởi xướng Hội nghị Sinh viên về Bảo tồn Thiên nhiên (SCNC) từ năm 2022. SCNC được định hình không chỉ là nơi sinh viên trình bày công trình nghiên cứu hay sáng kiến bảo tồn, mà còn là một nền tảng thực tiễn, cởi mở, kết nối các bạn trẻ với chuyên gia đầu ngành, nhà tuyển dụng và những cơ hội nghề nghiệp quý giá.

Sau ba năm tổ chức thành công, SCNC đã tạo nên những dấu ấn đáng tự hào: hàng trăm đơn đăng ký từ sinh viên, nhà bảo tồn trẻ khắp cả nước, hơn 100 đề tài nghiên cứu được trình bày, và đặc biệt, 30% người tham dự đã tìm được việc làm hoặc có những bước tiến rõ rệt trong sự nghiệp. Bên cạnh đó, 22% trở thành học viên cao học, nghiên cứu sinh, cùng với 58% người tham dự là nữ giới, góp phần thúc đẩy bình đẳng giới trong các ngành STEM.

Không chỉ là bệ phóng cho những người theo đuổi chuyên ngành bảo tồn, SCNC còn lan tỏa tư duy "Environmental Stewardship" đến các lĩnh vực khác. Câu chuyện của bạn Hải Trang, sinh viên ngành Luật, là một minh chứng sống động. SCNC đã giúp Hải Trang trau dồi kỹ năng phân tích và nghiên cứu, ứng dụng hiệu quả vào công việc nghiên cứu chính sách và pháp luật môi trường, từ đó thăng tiến từ vị trí thực tập sinh lên Nghiên cứu viên chính thức.

Điều này khẳng định SCNC không chỉ thay đổi cuộc sống của những người trong ngành bảo tồn mà còn là cầu nối liên ngành, giúp người trẻ trang bị năng lực đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động xanh ngày càng phát triển.

Việt Nam gặp thách thức gì trong việc bảo tổn hệ sinh thái hoang dã?

Việt Nam, dù tự hào là một trong 16 quốc gia có đa dạng sinh học cao nhất thế giới, nhưng cũng đang phải đối mặt với tình trạng suy thoái môi trường ngày càng trầm trọng. Báo cáo Phát triển Bền vững chỉ ra rằng, trong khi Việt Nam đạt tiến bộ ở nhiều Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc, thì ba mục tiêu về sinh thái (SDG 13 - Hành động vì khí hậu, SDG 14 - Tài nguyên và môi trường biển, SDG 15 - Tài nguyên và môi trường đất liền) vẫn đang có tiến độ chậm hơn.

Thực trạng này đặt ra một nhu cầu cấp thiết về công tác bảo tồn, không chỉ là trách nhiệm riêng của ngành môi trường mà cần được lồng ghép sâu rộng vào giáo dục, truyền thông, chính sách và hoạt động doanh nghiệp. Tuy nhiên, nguồn nhân lực cho lĩnh vực then chốt này vẫn đang bị bỏ ngỏ.

Tiến sĩ Trang Nguyễn, Giám đốc WildAct, chia sẻ về những rào cản trong phát triển nguồn nhân lực bảo tồn: "Nghề bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam đến nay vẫn chưa được hiểu đúng. Đa số mọi người, kể cả giới trẻ, thường nghĩ bảo tồn là công việc dành riêng cho cán bộ bảo vệ rừng, kiểm lâm.

Thực tế, nghề bảo tồn rất đa dạng, từ nghiên cứu, khảo sát, giáo dục, truyền thông cho đến các hoạt động ngay cả ở thành thị, không chỉ giới hạn ở rừng núi hay biển đảo xa xôi." Sự thiếu cái nhìn toàn diện này đã ảnh hưởng đáng kể đến việc thu hút nhân lực chất lượng cao, khiến nhiều bạn trẻ không nhìn thấy con đường sự nghiệp rõ ràng, làm giảm sức hấp dẫn của một ngành đang nắm giữ vai trò then chốt trong phát triển bền vững.

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2023, Việt Nam có 39 "việc làm xanh" (các công việc bền vững góp phần bảo tồn, phục hồi và nâng cao chất lượng môi trường) và 88 ngành nghề khác có xu hướng "xanh hóa". Các việc làm xanh được dự báo sẽ tăng vọt lên 41% trong tương lai gần, phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế xanh. Điều này càng khẳng định tầm quan trọng và tiềm năng của SCNC trong việc định hướng, đào tạo và kết nối thế hệ trẻ với các cơ hội nghề nghiệp đầy ý nghĩa này.

SCNC Mùa 4 không chỉ là một hội nghị, mà là lời kêu gọi hành động, là bệ phóng cho những ước mơ xanh, góp phần giải quyết bài toán nhân lực cấp bách và cùng kiến tạo một Việt Nam bền vững hơn.