Tạp chí The Lancet Diabetes & Endocrinology mới đây vừa công bố một nghiên cứu tổng hợp quy mô lớn, cung cấp thêm bằng chứng rõ ràng hơn về mối liên hệ giữa bệnh tiểu đường ở người mẹ trong thời kỳ mang thai và nguy cơ gia tăng các rối loạn phát triển thần kinh ở trẻ, bao gồm chứng tự kỷ.

Nghiên cứu phân tích dữ liệu từ 202 công trình nghiên cứu trước đó với hơn 56 triệu cặp mẹ con, cho thấy trẻ được sinh ra từ những bà mẹ mắc tiểu đường trong thời kỳ mang thai có nguy cơ cao hơn 28% mắc các rối loạn phát triển thần kinh so với những trẻ có mẹ không mắc bệnh.

Cụ thể, nguy cơ mắc chứng tự kỷ ở trẻ có mẹ bị tiểu đường trong thai kỳ tăng 25%, nguy cơ mắc rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) tăng 30%, thiểu năng trí tuệ tăng 32%. Ngoài ra, khả năng trẻ gặp các khó khăn về giao tiếp, vận động và học tập cũng lần lượt tăng 20%, 17% và 16% so với trẻ có mẹ không mắc bệnh tiểu đường khi mang thai.

Một điểm đáng chú ý là bệnh tiểu đường được chẩn đoán trước khi mang thai dường như làm tăng 39% nguy cơ mắc một hoặc nhiều rối loạn phát triển thần kinh so với bệnh tiểu đường thai kỳ (bệnh phát triển trong thời gian mang thai và thường thuyên giảm sau sinh).

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), khoảng 9% phụ nữ mang thai tại Mỹ bị ảnh hưởng bởi bệnh tiểu đường, và tỷ lệ này đang tiếp tục tăng.

Tuy vậy, mối quan hệ giữa tiểu đường ở mẹ và các rối loạn thần kinh ở trẻ vẫn chưa thể được khẳng định dứt khoát. Trong số các nghiên cứu được tổng hợp, 7 nghiên cứu đã so sánh những trẻ bị ảnh hưởng với chính anh chị em ruột của chúng và không ghi nhận sự khác biệt đáng kể, cho thấy yếu tố di truyền hoặc môi trường gia đình chung cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Theo tiến sĩ Magdalena Janecka, chuyên gia tại Trường Y Grossman thuộc Đại học New York, Mối liên hệ giữa bệnh tiểu đường của mẹ và chứng tự kỷ ở trẻ đã được biết đến từ lâu, thế nhưng một “phân tích tổng hợp” lớn như này giúp làm rõ hơn sự khác biệt giữa các nhóm, chẳng hạn như tiểu đường trước mang thai so với tiểu đường thai kỳ. Dù vậy, chúng vẫn không thể xác định nguyên nhân hay cơ chế sinh học đứng sau hiện tượng này.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hỗ trợ y tế kịp thời cho phụ nữ mang thai có nguy cơ tiểu đường, đồng thời cần theo dõi phát triển thần kinh ở trẻ em có mẹ mắc bệnh trong thai kỳ một cách sát sao hơn.