PGS.TS Trần Thị Thu Hà - nhà khoa học, nhà quản lý tài ba

PGS.TS Trần Thị Thu Hà là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu chọn giống, nhân giống và trồng thâm canh cây lâm nghiệp, cây dược liệu.

PGS.TS Trần Thị Thu Hà là viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Lâm nghiệp (IFRAD), trường ĐH Nông lâm – ĐH Thái Nguyên. Chị là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu chọn giống, nhân giống và trồng thâm canh cây lâm nghiệp, cây dược liệu.

PGS.TS Trần Thị Thu Hà đang hướng dẫn sinh viên nghiên cứu khoa học
PGS.TS Trần Thị Thu Hà đang hướng dẫn sinh viên nghiên cứu khoa học

Gần 30 năm gắn bó với núi rừng để nghiên cứu, PGS.TS Thu Hà và cộng sự đã chọn và nhân giống thành công hơn 40 loại dược liệu quý của Việt Nam có nguy cơ tuyệt chủng ở quy mô công nghiệp như: Lan kim tuyến, gừng gió, giảo cổ lam, đinh lăng, khôi tía, tam thất, trà hoa vàng, sa nhân tím, hoàng tinh đỏ, thất diệp nhất chi hoa... 

Ứng dụng sinh học phân tử và hóa sinh phân tử để lai tạo, nhân giống PGS.TS Trần Thị Thu Hà đã tạo ra được rất nhiều giống tốt với quy mô công nghiệp, giúp phát triển ngành dược liệu Việt Nam. Những kết quả nghiên cứu trên cũng giúp chị đăng ký được 11 đoạn gen đặc trưng thông đất trên ngân hàng gen NCBI, xác định được 6 xuất xứ có hàm lượng Hupezin A cao, xây dựng được vườn giống gốc cây thông đất tối ưu phục vụ công tác lai tạo và nhân giống.

PGS.TS Trần Thị Thu Hà trong một buổi đi thực địa
PGS.TS Trần Thị Thu Hà trong một buổi đi thực địa

Bên cạnh đó, PGS.TS Trần Thị Thu Hà đã và đang giúp các địa phương tiếp tục di thực những loài sâm quý hiếm như Sâm Ngọc linh, Sâm Lai Châu, Tam thất hoang,… đến những vùng có điều kiện sinh thái tương tự, nhằm giúp cho đồng bào dân tộc thiểu số phát triển trồng dược liệu quý dưới tán rừng để đạt mục tiêu kép vừa giải quyết vấn đề sinh kế, làm giàu và vừa bảo vệ rừng và đa dạng sinh học. 

Không chỉ xuất sắc trong công tác nghiên cứu khoa học, chị còn là một nhà quản lý tài ba. Từ con số 0, chị và cộng sự đã xây dựng Viện nghiên cứu và Phát triển lâm nghiệp (trực thuộc Đại học Nông lâm Thái Nguyên – Đại học Thái Nguyên) thành đơn vị tự chủ về ngân sách và thành đơn vị nghiên cứu đầu ngành trong lĩnh vực lâm nghiệp ở Việt Nam.

Dưới sự định hướng và dẫn dắt của PGS.TS Trần Thị Thu Hà, Viện Nghiên cứu và Phát triển Lâm nghiệp (IFRAD) đã bảo tồn được hơn 400 loại dược liệu quý của Việt Nam. Hàng năm cung cấp từ 10-15 triệu cây giống chất lượng cao để phủ xanh đồi núi và làm giàu cho rừng. 

PGS.TS Trần Thị Thu Hà cũng là người đưa ra định hướng thành lập doanh nghiệp khoa học cùng đồng hành với Viện nghiên cứu nhằm thương mại hóa những sản phẩm ra thị trường. Qua đó, giúp hàng trăm kỹ sư mới ra trường là phụ nữ người dân tộc thiểu số làm chủ công nghệ về lĩnh vực giống, nông lâm nghiệp, tạo ra việc làm người dân địa phương. 

Không chỉ dẫn dắt Viện, PGS.TS Trần Thị Thu Hà còn chèo chống 3 doanh nghiệp khoa học của các tỉnh Thái Nguyên và Hà Giang, 8 HTX trồng và chế biến dược liệu của các tỉnh vượt qua những khó khăn trong đại dịch COVID-19, vươn lên và tạo ra nhiều sản phẩm chăm sóc sức khỏe chất lượng cung cấp cho nhu cầu chống dịch, cũng như từ thiện cho cộng đồng. 

Năm 2021, PGS.TS Trần Thị Thu Hà là một trong 5 nhà khoa học tiêu biểu được vinh danh trong Top 100 nhà khoa học xuất sắc nhất Châu Á. Chị cũng là một trong 9 cá nhân, tập thể được Công đoàn ngành giáo dục Việt Nam vinh danh trong chương trình "Vinh quang Việt Nam" năm 2021.

Trước đó, trong năm 2020, PGS.TS Trần Thị Thu Hà đã được trao tặng Giải thưởng Kovalevskaia năm 2019 cho thành tựu nghiên cứu xuất sắc của cá nhân nhà khoa học nữ. Cũng trong năm 2020, chị được tôn vinh “Nhà Khoa học của Nhà nông” lần thứ ba.

10 Gương mặt nữ tiêu biểu năm 2021 (PNM lựa chọn):

Lĩnh vực y tế:

GS.TS Lê Thị Quỳnh Mai - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương

PGS.TS Phạm Thị Ngọc Thảo - Phó Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy

PGS-TS.BS Vương Thị Ngọc Lan - Trưởng Khoa Y, kiêm Trưởng Bộ môn Phụ Sản, Đại học Y Dược TP HCM.

Lĩnh vực nông - lâm nghiệp:

PGS. TS Trần Thị Thu Hà - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Lâm nghiệp, trường ĐH Nông lâm – ĐH Thái Nguyên

Lĩnh vực văn hoá - nghệ thuật:

NSƯT Trần Ly Ly - Nữ Cục trưởng đầu tiên của Cục Nghệ thuật biểu diễn

Nghệ nhân nhân dân Hát Xoan Nguyễn Thị Lịch - Bà trùm Phường Xoan An Thái, xã Phượng Lâu (TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ)

Người phụ nữ truyền cảm hứng

Hoa hậu Hòa bình Quốc tế Nguyễn Thúc Thuỳ Tiên

Nguyễn Thị Thu Trang - nhà bảo tồn động vật hoang dã và nhà sáng lập WildAct

Bà Trần Thị Kim Thia - Hội viên Chi hội Hội Chữ thập đỏ ấp 4, xã Hưng Thạnh (huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp)

Lĩnh vực thể thao:

Nguyễn Thị Thu Nhi - Nhà vô địch WBO thế giới

Thanh Bình (t/h)

Chân dung PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân - người lọt Top 100 nhà khoa học tiêu biểu của châu Á

Chân dung PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân - người lọt Top 100 nhà khoa học tiêu biểu của châu Á

PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân từng được vinh danh vì những thành tích trong lĩnh vực Khoa học vật liệu trong top 100 nhà khoa học tiêu biểu châu Á