Sáng 26/2, tại Hà Nội, Trung tâm Ứng dụng Khoa học công nghệ (KHCN) và Khởi nghiệp thuộc Hội Nữ trí thức Việt Nam phối hợp với “Nghiên cứu dự báo và giám sát can thiệp dinh dưỡng - NIFAM” tổ chức Toạ đàm: “Thực phẩm hữu cơ - Phương pháp sản xuất và nhận diện trên thị trường”.

Đây là một trong những hoạt động nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng trong việc “Nhận diện Thực phẩm hữu cơ, sạch và kiến thức dinh dưỡng một cách khoa học cùng NIFAM". Đồng thời, tọa đàm cũng tạo cơ hội để các nhà khoa học nữ Chi hội Nữ trí thức Bộ Khoa học Công nghệ (Chi hội COSTAS) chia sẻ kết quả nghiên cứu khoa học có thể ứng dụng vào sản xuất thực phẩm hữu cơ.

Toạ đàm: “Thực phẩm hữu cơ - Phương pháp sản xuất và nhận diện trên thị trường” có sự tham gia của các chuyên gia thuộc Cục Sở hữu trí tuệ, các nhà khoa học, doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ, cùng đông đảo hội viên Hội Nữ trí thức Việt Nam và người quan tâm. Ảnh: Hoàng Toàn

Thực phẩm hữu cơ - Phương pháp sản xuất và nhận diện trên thị trường

Theo chia sẻ từ bà Từ Tuyết Nhung, Phó Giám đốc Trung tâm hỗ trợ phát triển nông nghiệp hữu cơ (CODAS), trực thuộc Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam, Giám sát cấp cao nghiên cứu NIFAM, thị trường hiện nay tràn ngập các khái niệm như “Thực phẩm hữu cơ”, "thực phẩm sạch", "100% hữu cơ", "healthy food", "ecofood", "vegan", "bio"... Điều này gây không ít khó khăn cho người tiêu dùng trong việc lựa chọn sản phẩm phù hợp.

Do đó, CODAS đã tổ chức những hoạt động giúp người tiêu dùng tại Hà Nội có thể nhận diện được thực phẩm hữu cơ, nơi có thể tiếp cận và dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày. Hiện CODAS đang thực hiện một nghiên cứu liên ngành với nhiều đối tác (Học viện Nông nghiệp, Đại học Y tế Công cộng, Viện rau quả Trung ương, mạng lưới người tiêu dùng sẵn có...) về "Nghiên cứu dự báo và giám sát can thiệp dinh dưỡng – NIFAM (Nutrition Intervention Forecasting and Monitoring)”.

Bà Từ Tuyết Nhung, Phó Giám đốc Trung tâm hỗ trợ phát triển nông nghiệp hữu cơ (CODAS), trực thuộc Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam, Giám sát cấp cao nghiên cứu NIFAM chia sẻ chi tiết về "Cách nhận diện thực phẩm hữu cơ & hành trang dinh dưỡng".

Bà Từ Tuyết Nhung, Phó Giám đốc Trung tâm hỗ trợ phát triển nông nghiệp hữu cơ (CODAS), Giám sát cấp cao nghiên cứu NIFAM chia sẻ về "Cách nhận diện thực phẩm hữu cơ & hành trang dinh dưỡng". Ảnh: Hoàng Toàn

"Thực phẩm hữu cơ là sản phẩm được sản xuất theo phương pháp nông nghiệp hữu cơ, không sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật hóa học", bà Nhung nhấn mạnh.

Theo Liên đoàn các tổ chức nông nghiệp hữu cơ (IFOAM), nông nghiệp hữu cơ là một hệ thống sản xuất nhằm duy trì sức khỏe của đất, hệ sinh thái và con người. Để đạt được tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ, người sản xuất phải tuân thủ các nguyên tắc nghiêm ngặt, dựa trên các tiến trình sinh thái, đa dạng sinh học và chu trình thích nghi với điều kiện địa phương. Nông nghiệp hữu cơ kết hợp phương pháp canh tác truyền thống với những tiến bộ khoa học kỹ thuật, mang lại lợi ích cho môi trường, thúc đẩy mối quan hệ bình đẳng và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bà Nhung cũng giới thiệu 4 nguyên tắc cốt lõi của nông nghiệp hữu cơ gồm: sức khỏe, sinh thái, công bằng, thận trọng. Các tiêu chuẩn hữu cơ bao gồm các yếu cầu khác nhau về: Quản lý đất, nước; quản lý dinh dưỡng; kiểm soát sâu bệnh; Sản xuất cây trồng; chăn nuôi; thu hái sản phẩm tự nhiên; nuôi ong, sau thu hoạch, chế biến; công bằng xã hội...

Thực phẩm hữu cơ được đánh giá và cấp chứng nhận quá trình sản xuất đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn hữu cơ mà người sản xuất đăng ký làm theo.

Để đo lường và chứng nhận sản phẩm hữu cơ, hơn 90 quốc gia trên thế giới đã ban hành tiêu chuẩn/ quy định về Nông nghiệp hữu cơ. Bên cạnh các tiêu chuẩn quốc gia, cũng có sự song hành của các tiêu chuẩn tư nhân.

Tại Việt Nam, hiện có 2 hệ thống chứng nhận hữu cơ, gồm:  Chứng nhận của bên thứ ba đánh giá độc lập từ bên ngoài và Chứng nhận có sự tham gia (PGS), đánh giá có sự tham gia từ bên trong.

Chuyên gia NIFAM chia sẻ về hệ thống chứng nhận hữu cơ tại Việt Nam. Ảnh: Hoàng Toàn

Để người tiêu dùng có thể nhận biết và lựa chọn sản phẩm hữu cơ một cách chính xác, bà Nhung cũng cung cấp thông tin chi tiết về các quy định ghi nhãn hữu cơ hiện hành tại Việt Nam.

Quy định ghi nhãn hữu cơ theo tiêu chuẩn Việt Nam: Nhãn mác phải thể hiện rõ ràng các thông tin về nhà sản xuất, đơn vị chứng nhận, tiêu chuẩn áp dụng và mã số chứng nhận. Các sản phẩm được chứng nhận theo tiêu chuẩn Việt Nam sẽ được gắn nhãn chứng nhận hữu cơ quốc gia. Nhãn mác cần đảm bảo tính trung thực, không gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.

Nhãn hữu cơ PGS: Hệ thống PGS (Participatory Guarantee System) là hệ thống đảm bảo có sự tham gia, dựa trên sự tin tưởng và giám sát lẫn nhau giữa các thành viên trong cộng đồng. Nhãn hữu cơ PGS thể hiện sự cam kết của cộng đồng đối với sản xuất hữu cơ. Nhãn PGS có các dấu hiệu nhận biết riêng của mạng lưới PGS Việt Nam.

Nhãn chứng nhận hữu cơ quốc tế: Các sản phẩm hữu cơ xuất khẩu hoặc được chứng nhận bởi các tổ chức quốc tế sẽ mang các nhãn chứng nhận tương ứng, ví dụ như USDA Organic, EU Organic, JAS (Nhật Bản)... Các nhãn chứng nhận quốc tế này đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn hữu cơ nghiêm ngặt của quốc gia hoặc khu vực đó

ThS Nguyễn Thị Minh Lý chia sẻ thêm nhiều thông tin về cách phân biệt loại nhãn mác khác trên thị trường, như thực phẩm tự nhiên, thực phẩm sinh thái, healthy food... Ảnh: Hoàng Toàn

ThS Nguyễn Thị Minh Lý cũng chia sẻ thêm nhiều thông tin về cách phân biệt loại nhãn mác khác trên thị trường, như thực phẩm tự nhiên, thực phẩm sinh thái, healthy food... "Trong một sản phẩm có thể có 2-3 nhãn mác khác nhau. Người tiêu dùng cần nắm rõ các khái niệm này, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định mua để có thể lựa chọn được sản phẩm đúng với nhu cầu của mình” ThS Nguyễn Thị Minh Lý khuyến cáo.

Đối với người sản xuất, việc lựa chọn nhãn chứng nhận phù hợp với thị trường mục tiêu là rất quan trọng. Nếu nhắm tới thị trường Việt Nam, cần ưu tiên chứng nhận theo tiêu chuẩn Việt Nam. Nếu mục tiêu của doanh nghiệp là xuất khẩu, nên lựa chọn đăng ký nhãn chứng nhận quốc tế.

Việc hiểu rõ các quy định ghi nhãn hữu cơ giúp người tiêu dùng đưa ra quyết định mua hàng thông thái, đồng thời thúc đẩy các nhà sản xuất tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn hữu cơ.

Ứng dụng công nghệ sinh học trong nông nghiệp hữu cơ

Tại tọa đàm, ThS Lê Thị Khánh Vân, Giám đốc Trung tâm COSTAS đã chia sẻ một số kiến thức về vi sinh vật có ích và việc ứng dụng công nghệ sinh học với nông nghiệp sinh thái.

ThS Lê Thị Khánh Vân nhấn mạnh rằng vi sinh vật có ích đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái. Chúng tham gia vào quá trình phân hủy chất hữu cơ, giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng. Một số loại vi sinh vật còn có khả năng cố định đạm từ không khí, giúp giảm thiểu việc sử dụng phân bón hóa học. Ngoài ra, chúng còn có khả năng ức chế sự phát triển của các vi sinh vật gây bệnh, giúp bảo vệ cây trồng một cách tự nhiên.

ThS Lê Thị Khánh Vân, Giám đốc Trung tâm COSTAS đã chia sẻ một số kiến thức về vi sinh vật có ích và việc ứng dụng công nghệ sinh học với nông nghiệp sinh thái. Ảnh: Hoàng Toàn

Việc sử dụng các chế phẩm sinh học giúp tăng cường sức khỏe của đất và cây trồng, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Việc ứng dụng công nghệ sinh học trong nông nghiệp, còn giúp trong việc kiểm soát dịch bệnh cây trồng một cách thân thiện với môi trường, hạn chế tối đa sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật hóa học.

Bà Nguyễn Thị Hồi, Phó Chủ tịch Hội Nữ trí thức Việt Nam, đánh giá cao những thông tin hữu ích được chia sẻ tại tọa đàm.

"Trong bối cảnh thế giới và môi trường đang không ngừng biến đổi, việc tiếp cận những sản phẩm khoa học và kiến thức về thực phẩm sạch, lành mạnh trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Tôi tin rằng, mỗi chúng ta cần chủ động trang bị cho mình tư duy tiêu dùng thông thái, để có thể bảo vệ sức khỏe bản thân, vun đắp hạnh phúc gia đình và góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh.

Bà Nguyễn Thị Hồi, Phó Chủ tịch Hội Nữ trí thức Việt Nam phát biểu tại Tọa đàm. Ảnh: Hoàng Toàn

Đặc biệt, tôi xin nhấn mạnh vai trò quan trọng nhấn mạnh vai trò quan trọng của các nhà khoa học nữ trong lĩnh vực nông nghiệp và sức khỏe cộng đồng. Những thành tựu mà các chị, các cô đã đạt được, như Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới Nguyễn Thị Trâm với những giống lúa năng suất cao hay GS. Huỳnh Thị Phương Liên với những nghiên cứu về vaccine, đã chứng minh rằng, trí tuệ và sự tận tâm của phụ nữ có thể tạo ra những thay đổi tích cực, góp phần xây dựng một nền nông nghiệp bền vững và một cộng đồng khỏe mạnh. Chúng ta cần tiếp tục phát huy những đóng góp quý báu này, tạo điều kiện để các nhà khoa học nữ có thể cống hiến nhiều hơn nữa cho sự phát triển của đất nước." - Bà Nguyễn Thị Hồi khẳng định.

Trong khuôn khổ Tọa đàm, các chuyên gia, nhà khoa học, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thực phẩm sạch, thực phẩm hữu cơ cũng đã chia sẻ những hiểu biết, những băn khoăn, những đề xuất nhằm thúc đẩy sự phát triển của nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam.

Anh Chiến, Giám đốc Công ty Cổ phần thực phẩm CHP bày tỏ mong muốn tìm kiếm sản phẩm phân bón hữu cơ làm giàu cho đất. Ảnh: Hoàng Toàn

Chị Bình bày tỏ mong muốn tìm các giải pháp để khắc phục bệnh cho cây sâm bố chính. Ảnh: Hoàng Toàn

TS Nguyễn Thu Hà chia sẻ những giải pháp làm giàu cho đất từ các nghiên cứu của mình.  Ảnh: Hoàng Toàn

TS Nguyễn Thị Ngoan, chia sẻ về những nghiên cứu mới trong lĩnh vực công nghệ sinh học, có tiềm năng ứng dụng trong nông nghiệp hữu cơ.  Ảnh: Hoàng Toàn

Các đại biểu tham dự tọa đàm chụp ảnh lưu niệm