Thách thức từ OP và dư lượng thuốc Bảo vệ thực vật

Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trong nông nghiệp hiện đại, tuy mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc tăng năng suất và kiểm soát sâu bệnh, nhưng lại tiềm ẩn những hệ lụy đáng lo ngại về dư lượng, đặc biệt là nhóm lân hữu cơ (OP). Sự tích tụ OP trong đất không chỉ làm suy giảm chất lượng và độ phì nhiêu của đất, ảnh hưởng đến khả năng canh tác bền vững, mà còn gây ô nhiễm nguồn nước, đe dọa nghiêm trọng đến hệ sinh thái và sức khỏe con người.

OP có thể ngấm vào nguồn nước ngầm, gây ô nhiễm và ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng cũng như các sinh vật sống trong môi trường nước. Hơn nữa, OP còn có thể gây độc trực tiếp cho các loài sinh vật đất và thủy sinh, làm giảm đa dạng sinh học và gây mất cân bằng sinh thái. Đối với con người, tiếp xúc với OP có thể dẫn đến ngộ độc cấp tính và các vấn đề sức khỏe mãn tính nghiêm trọng. OP còn có khả năng tồn dư trong nông sản và xâm nhập vào chuỗi thức ăn, gây nguy cơ phơi nhiễm cho người tiêu dùng, đặc biệt là trẻ em.

Ảnh minh hoạ

Giải pháp xanh từ vi sinh vật

Trước thực trạng đáng báo động này, TS. Trần Thị Như Hằng và nhóm nghiên cứu tại Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên đã mang đến một giải pháp đầy hứa hẹn: chế phẩm vi sinh vật phân hủy OP. Đề tài nghiên cứu của nhóm các nhà khoa học tập trung vào việc khai thác tiềm năng của vi sinh vật để phân hủy OP, mở ra một hướng đi mới cho nông nghiệp bền vững.

Nhóm nghiên cứu đã tiến hành một khảo sát toàn diện về dư lượng thuốc BVTV gốc OP trên nhiều loại đất và địa điểm khác nhau, cung cấp dữ liệu quan trọng về mức độ ô nhiễm. Từ đó, nhóm nghiên cứu đã phân lập và tuyển chọn thành công 6 chủng vi sinh vật ưu việt có khả năng sinh enzyme thủy phân OP và kích thích sinh trưởng thực vật.

Đặc biệt, 3 enzyme chủ chốt có khả năng phân hủy các loại thuốc BVTV phổ biến đã được tinh sạch và xác định đặc tính. Không chỉ dừng lại ở nghiên cứu cơ bản, đề tài còn phát triển thành công một quy trình sản xuất chế phẩm sinh học dạng bột chứa các chủng vi sinh vật này với quy mô 50 kg/mẻ. Chế phẩm đã được chứng minh hiệu quả trên nhiều loại cây trồng, mở rộng khả năng ứng dụng trong thực tế. Thêm vào đó, 3 mô hình trình diễn trên diện tích 1ha mỗi mô hình đã được triển khai, cho thấy khả năng tăng năng suất cây trồng đáng kể của chế phẩm.

Nghiên cứu này không chỉ cung cấp một giải pháp cụ thể để giải quyết vấn đề ô nhiễm OP và dư lượng thuốc BVTV mà còn mở ra tiềm năng to lớn cho việc phát triển nông nghiệp bền vững. Chế phẩm vi sinh vật phân hủy OP có thể được ứng dụng rộng rãi, góp phần cải thiện chất lượng đất, bảo vệ môi trường và nâng cao an toàn thực phẩm.

Với những kết quả tích cực đạt được, nghiên cứu của TS. Trần Thị Như Hằng và cộng sự đã đặt nền móng vững chắc cho việc ứng dụng công nghệ vi sinh trong nông nghiệp. Đây là một bước tiến quan trọng hướng tới một tương lai nông nghiệp xanh, nơi sản xuất nông nghiệp không chỉ đảm bảo nguồn cung thực phẩm mà còn hài hòa với môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Bài viết tổng hợp thông tin từ Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia