Trao đổi với VnExpress về việc gần 150 tàu nghi thuộc dân quân biển Trung Quốc hiện diện ở cụm Sinh Tồn của Việt Nam, sau nhiều tháng tản ra các thực thể xung quanh, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết Bộ Ngoại giao Việt Nam yêu cầu tàu Trung Quốc chấm dứt hoạt động ở lãnh hải Sinh Tồn Đông thuộc quần đảo Trường Sa, vi phạm chủ quyền của Việt Nam.

"Các tàu Trung Quốc hoạt động trong phạm vi lãnh hải Sinh Tồn Đông thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, vi phạm các quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982, đi ngược lại tinh thần Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Việt Nam yêu cầu Trung Quốc rút tàu cá khỏi khu vực trên và tôn trọng chủ quyền của Việt Nam", bà Hằng nói.

Ảnh vệ tinh chụp khu vực bãi Ba Đầu thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam ngày 17/10. Ảnh: AMTI.

Bà Hằng nhấn mạnh Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế, được hưởng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển của mình theo quy định của UNCLOS.

"Việt Nam kiên quyết, kiên trì thực hiện các biện pháp phù hợp với luật pháp quốc tế để bảo vệ những quyền hợp pháp và chính đáng đó", bà Hằng nói.

Theo ảnh vệ tinh của Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ngày 17/10 cho thấy đội tàu Trung Quốc quay trở lại khu vực cụm Sinh Tồn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Những tàu này từng neo đậu trái phép trong phạm vi lãnh hải của Sinh Tồn Đông từ ngày 7/3, bật đèn suốt đêm và không đánh bắt dù thời tiết thuận lợi.

Cuối tháng 3, sau khi vấp phải phản ứng quyết liệt của Việt Nam cũng như cộng đồng quốc tế, nhóm tàu Trung Quốc rời khỏi bãi Ba Đầu, tản đi các thực thể khắp Trường Sa, một số tới đá Khúc Giác cũng thuộc chủ quyền Việt Nam cách đó khoảng 200 km.

Đầu tháng 8, khoảng 40 tàu Trung Quốc bắt đầu quay lại khu vực phía bắc cụm Sinh Tồn, bao gồm bãi Ba Đầu.

Tháng 9, đội tàu Trung Quốc ở cụm Sinh Tồn tăng lên hơn 100 chiếc và tiếp tục tăng lên 150 chiếc một tháng sau đó.

Các tàu Trung Quốc rải đều ở khu vực phía bắc cụm Sinh Tồn, một số quay lại neo đậu ở khu vực bãi Ba Đầu. AMTI cho rằng đội tàu Trung Quốc kéo từ bãi Khúc Giác tới bãi Ba Đầu cho thấy dân quân biển Trung Quốc không có ý định rời khỏi Trường Sa.