Vào năm 2024, một vụ việc xảy ra tại Trung Quốc từng nhận được sự quan tâm của dân tình. Theo đó, nam sinh năm nhất họ Mạnh, đang học tại một trường đại học ở Sâm Châu (Hồ Nam, Trung Quốc) đã phát hiện và ngăn chặn một vụ lừa đảo nhắm vào cụ bà đi cùng tàu.

Nam sinh cho biết ban đầu cậu chỉ định giúp bà chỉnh cỡ chữ trên điện thoại, nhưng khi đọc lướt qua tin nhắn trên máy, cậu nhận ra nhiều khả năng đó là tin nhắn lừa đảo. Lo sợ bà sẽ bị mắc bẫy, Mạnh đã lập tức liên hệ với nhân viên an ninh trên tàu để nhờ giúp đỡ.

Cụ bà dùng kính lúp để đọc tin nhắn.

Nội dung đoạn tin nhắn được nam sinh chụp lại cho thấy đối phương đề nghị bà cụ nộp 1.500 tệ để nhận về 1.500.000 tệ.

Cụ thể hơn, khi nam sinh đang đi tàu về quê ở Thạch Gia Trang (Hồ Bắc, Trung Quốc). Trong lúc điện thoại hết pin và cậu đang tìm ổ cắm, cậu nhận thấy một cụ bà trong khoang gặp khó khăn khi đọc điện thoại, phải dùng kính lúp để nhìn chữ. “Lúc đó, tôi thấy bà gặp bất tiện, nên tôi chỉ định giúp bà chỉnh lại cỡ chữ trên điện thoại”, Mạnh kể lại.

Tuy nhiên, sau khi điều chỉnh, một đoạn tin nhắn bất ngờ hiện lên màn hình khiến nam sinh tái mặt. Nội dung tin nhắn đề nghị bà nộp 1.500 nhân dân tệ (hơn 5,5 triệu đồng) để nhận về 1.500.000 nhân dân tệ (hơn 5,5 tỷ đồng). Nhận thấy dấu hiệu lừa đảo rõ ràng, Mạnh lo lắng nếu trực tiếp cảnh báo, bà có thể không tin, nên cậu đã chụp lại tin nhắn và tìm nhân viên an ninh trên tàu. Nhân viên sau đó đã gặp bà cụ để xác minh và được nghe bà nói rằng “không chuyển tiền”, phần chi tiết sau đó Mạnh không rõ.

Nam sinh đã gọi nhân viên an ninh để giúp đỡ cụ bà.

Sau sự việc, Mạnh còn đăng tải câu chuyện lên mạng với mục đích nhắc nhở mọi người cảnh giác: “Tôi nghĩ đây chỉ là một việc nhỏ, nhưng hy vọng mọi người không bị lừa giống như trường hợp này”.

Câu chuyện của nam sinh họ Mạnh không chỉ là hành động giúp đỡ người khác, mà còn là bài học về lòng nhân ái, trách nhiệm và ý thức cộng đồng. Việc làm nhỏ của cậu đã giúp bà cụ tránh được nguy cơ bị lừa, đồng thời nhắc nhở rằng mỗi người đều có thể tạo ảnh hưởng tích cực chỉ bằng sự quan tâm và chia sẻ.

Làm gì để cảnh giác với những chiêu lừa đảo tinh vi?

Trong thời đại công nghệ số, khi thông tin tràn ngập mọi lúc, mọi nơi, nguy cơ gặp phải các chiêu lừa đảo tinh vi ngày càng cao. Không chỉ xuất hiện qua điện thoại, email hay mạng xã hội, các vụ lừa đảo giờ đây còn tinh vi đến mức khó nhận ra, khiến nhiều người dễ trở thành nạn nhân. Vì vậy, việc trang bị kiến thức và kỹ năng để nhận biết và phòng tránh lừa đảo là điều vô cùng cần thiết.

Trước hết, cần nâng cao nhận thức về các hình thức lừa đảo phổ biến. Các chiêu trò như giả danh cơ quan nhà nước, ngân hàng, công ty chuyển tiền, hay “giả bạn bè, người thân cần mượn tiền khẩn cấp” đều xuất hiện ngày càng nhiều. Người dùng cần tỉnh táo khi nhận tin nhắn, cuộc gọi hay email bất thường, đặc biệt là khi có yêu cầu chuyển tiền, cung cấp thông tin cá nhân, mật khẩu hoặc mã xác thực. Việc đọc kỹ, suy xét và đặt câu hỏi với những yêu cầu bất thường sẽ giúp tránh được nhiều rủi ro.

Tiếp theo, việc kiểm chứng thông tin là bước quan trọng không thể bỏ qua. Nếu nhận được tin nhắn hay cuộc gọi yêu cầu chuyển tiền hay cung cấp thông tin cá nhân, người nhận nên gọi điện trực tiếp cho cơ quan, ngân hàng hoặc người thân để xác minh. Không nên vội vàng thực hiện theo hướng dẫn trong tin nhắn hay cuộc gọi mà chưa kiểm chứng, bởi kẻ xấu thường lợi dụng tâm lý hấp tấp và lo lắng của con người để tạo áp lực. Trong nhiều vụ lừa đảo, chỉ cần một cuộc gọi xác minh đơn giản, người dùng đã kịp thời phát hiện mưu đồ gian trá.

Một điểm quan trọng khác là luôn cảnh giác với những “ưu đãi quá hấp dẫn”. Khi nhận được thông báo trúng thưởng, nhận quà giá trị lớn hoặc lời hứa hẹn kiếm tiền nhanh chóng chỉ bằng một khoản tiền nhỏ, hãy lập tức nghi ngờ. Kẻ lừa đảo thường dựa vào lòng tham và sự cả tin của nạn nhân, tạo cảm giác hấp dẫn nhưng thực chất là bẫy. Nhìn nhận và đối chiếu với thực tế sẽ giúp người dùng tránh mắc kẹt.

Ngoài ra, việc bảo vệ thông tin cá nhân cũng là biện pháp quan trọng. Không nên cung cấp số CMND, thẻ ngân hàng, mã OTP hay mật khẩu cho người lạ, ngay cả khi họ nói là cơ quan chức năng. Các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính cần được cài đặt phần mềm bảo mật, cập nhật hệ điều hành thường xuyên, và tránh truy cập vào các đường link đáng ngờ. Mỗi hành động cẩn trọng nhỏ đều góp phần giảm rủi ro bị lừa đảo.

Cuối cùng, thái độ cảnh giác nên đi kèm với tinh thần chia sẻ và nhờ hỗ trợ. Khi nghi ngờ lừa đảo, hãy báo cho cơ quan chức năng, nhân viên an ninh, hoặc nhờ người lớn có kinh nghiệm giúp đỡ. Việc này không chỉ bảo vệ bản thân mà còn giúp ngăn chặn kẻ gian lợi dụng người khác. Học cách quan sát, đánh giá tình huống, và biết dừng lại trước các yêu cầu đáng ngờ chính là chìa khóa để tự bảo vệ mình.

Tóm lại, cảnh giác với chiêu trò lừa đảo tinh vi đòi hỏi sự kết hợp giữa nhận thức, kiểm chứng thông tin, cảnh giác với các “ưu đãi hấp dẫn”, bảo vệ dữ liệu cá nhân và biết nhờ hỗ trợ khi cần. Chỉ cần mỗi người nâng cao cảnh giác và hành động thông minh, chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro, bảo vệ tài sản và an toàn cho bản thân, đồng thời góp phần tạo ra một cộng đồng trực tuyến và xã hội an toàn hơn.