Bộ Tài Nguyên Môi trường vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị gỡ khó cho doanh nghiệp, liên quan đến chính sách đất đai. Đáng chú ý, văn bản này nêu phần đất nằm xen kẽ với phần diện tích đất đã nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất và không đủ điều kiện tách được thành dự án độc lập thì UBND cấp tỉnh, thành phố có thẩm quyền quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất đối với chủ đầu tư.

Văn bản nêu rõ, mặc dù Nghị định số 01/2017/NĐ-CP đã bổ sung Khoản 5 và Khoản 6 Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP để giải quyết đối với trường hợp dự án sản xuất, kinh doanh có phần diện tích đất do Nhà nước giao đất để quản lý hoặc có phần diện tích đất thuộc quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích hoặc có phần diện tích đất mà người đang sử dụng đất không có quyền chuyển nhượng, cho thuê, góp vốn bằng quyền sử dụng đất thì nhà nước thu hồi và giao cho nhà đầu tư thuê.

Nhiều dự án bất động sản ở TP.HCM đang đứng hình vì đất xen kẹt.

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua ở nhiều địa phương có nhiều trường hợp nhà đầu tư đã nhận chuyển nhượng diện tích lớn để thực hiện dự án trong đó có phần diện tích đất do Nhà nước đang quản lý (như kênh rạch, mương máng, đường giao thông, công trình công cộng khác) nằm xen kẹt trong khu đất thực hiện dự án mà theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công thì phải đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất, cho thuê đất, dẫn đến khó khăn cho nhà đầu tư, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai nhiều dự án.

Để tháo gỡ các vướng mắc nêu trên, Bộ Tài nguyên Môi trường đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật đất đai. Trong đó quy định, đối với khu vực thực hiện dự án có phần diện tích đất do Nhà nước giao đất để quản lý quy định tại Điều 8 của Luật Đất đai và đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích mà phần diện tích đất này có vị trí nằm xen kẽ với phần diện tích đất đã nhận chuyển nhượng, thuê, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất và không đủ điều kiện tách được thành dự án độc lập thì UBND cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất đối với chủ đầu tư.

Trường hợp diện tích đất do Nhà nước quản lý và đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích mà đủ điều kiện thực hiện dự án đầu tư độc lập thì Nhà nước thực hiện thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất cho nhà đầu tư theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất.

Đất xen kẹt đang là vấn đề nhức nhối của thị trường bất động sản TP.HCM . Theo thống kê của Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), từ tháng 10/2015 đến hết năm 2018, có đến 126 dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp bị ách tắc thủ tục đầu tư xây dựng và 158 dự án bất động sản có nguồn gốc quỹ đất thuộc Nhà nước quản lý phải rà soát lại thủ tục pháp lý, cá biệt có một số trường hợp thuộc diện phải thanh tra, điều tra.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho biết, các dự án có 100% đất ở chỉ chiếm 26% tổng số dự án tại TPHCM, thường là các dự án có diện tích nhỏ nằm ở các quận nội thành. Còn lại, các dự án có quỹ đất hỗn hợp chiếm đến 74% tổng số dự án, hầu hết là những dự án có quy mô lớn tại các quận ven và huyện ngoại thành.

Các dự án này bao gồm đất ở, đất nông nghiệp mà doanh nghiệp đã nhận chuyển nhượng, xen cài đất rạch, bờ đất, đường thuộc diện Nhà nước quản lý thường chiếm khoảng trên dưới 10% diện tích dự án, đang bị ách tắc thủ tục thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, giao đất cho chủ đầu tư. Trong lúc doanh nghiệp đã nộp hồ sơ xin được giao đất dự án và hoàn toàn phụ thuộc vào cơ quan nhà nước có thẩm quyền.