Dịch bệnh lạ tại Cộng hòa Dân chủ Congo, được gọi tạm thời là “Bệnh X,” đang thu hút sự quan tâm đặc biệt từ các cơ quan y tế quốc tế. Theo số liệu cập nhật từ Bộ Y tế Congo, đã có ít nhất 79 người tử vong trong tổng số 416 ca mắc bệnh, trong đó có hơn 200 trường hợp là trẻ em dưới 5 tuổi. 

Các triệu chứng của bệnh X khá giống các bệnh đường hô hấp thông thường như cúm, bao gồm sốt cao, đau đầu, ho, khó thở và thiếu máu. Điều này khiến việc chẩn đoán và xác định nguyên nhân gây bệnh trở nên phức tạp. Các cơ quan y tế Congo, cùng với sự hỗ trợ từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đang tiến hành các xét nghiệm và nghiên cứu để xác định tác nhân gây bệnh.

"Bệnh X" đang dấy lên những lo ngại trên toàn cầu (Ảnh: Ảnh: FOX NEWS)

Tình hình tại Congo và các bước điều tra

Căn bệnh được phát hiện lần đầu tiên vào ngày 24/10 tại khu vực y tế Panzi ở tỉnh Kwango, phía tây nam Congo. Từ đó, bệnh nhanh chóng lan rộng, đặc biệt ảnh hưởng đến những khu vực khó tiếp cận và có hệ thống y tế yếu kém. Các mẫu bệnh phẩm từ các bệnh nhân đã được chuyển đến phòng thí nghiệm tại thủ đô Kinshasa và Kikwit, nhưng việc di chuyển trong khu vực xa xôi đã làm chậm trễ việc xác định nguyên nhân.

Các chuyên gia y tế từ WHO và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Châu Phi (CDC) đang nỗ lực thu thập thêm mẫu bệnh phẩm và xét nghiệm, để làm rõ nguyên nhân của đợt bùng phát này. Ngoài ra, WHO cũng đang hợp tác với cộng đồng địa phương để tăng cường giám sát, kiểm tra và thúc đẩy các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh lây lan. Theo WHO, các nhóm y tế quốc tế đã tham gia vào việc cung cấp thuốc và bộ dụng cụ xét nghiệm cho các bệnh viện tại khu vực dịch, nhằm kiểm soát tình hình.

Mối lo ngại toàn cầu và cảnh báo từ các quốc gia

Sự bùng phát của bệnh X tại Congo đã gây ra mối lo ngại toàn cầu về khả năng lây lan của bệnh này, đặc biệt khi chỉ mới vài năm trước, đại dịch COVID-19 đã gây ra những tác động nghiêm trọng về kinh tế và xã hội toàn cầu. Chính vì vậy, nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước ở châu Á, đã đưa ra các biện pháp phòng ngừa nghiêm ngặt. Bộ Y tế Thái Lan đã phát đi cảnh báo yêu cầu theo dõi chặt chẽ các hoạt động di chuyển của người dân và thông tin cập nhật về dịch bệnh, mặc dù Thái Lan được cho là quốc gia có nguy cơ thấp. Tại sân bay quốc tế Suvarnabhumi ở Bangkok, hiện chưa có biện pháp phòng ngừa cụ thể, nhưng các sân bay khác như ở Hồng Kông và Nhật Bản đã thắt chặt các biện pháp kiểm soát đối với các chuyến bay từ châu Phi.

Các quốc gia khác cũng đã đưa ra khuyến cáo tương tự. Nhật Bản đã cảnh báo người dân không nên du lịch đến các khu vực có dịch, trong khi đó, một số sân bay châu Âu cũng đã bắt đầu kiểm tra nghiêm ngặt hơn đối với hành khách đến từ các quốc gia có dịch bệnh.

“Bệnh X”, đang khiến nhiều quốc gia lo ngại. Ảnh: Bangkok Post/ TTX VN

Các biện pháp phòng ngừa tại Việt Nam

Bệnh X có các triệu chứng chính như:

• Sốt cao đột ngột
• Đau đầu dữ dội
• Ho kéo dài
• Khó thở
• Thiếu máu, đặc biệt nghiêm trọng ở trẻ em dưới 5 tuổi

Những triệu chứng này rất giống với các bệnh hô hấp thông thường, gây khó khăn trong việc phân biệt và xác định nguyên nhân chính xác. Hiện tại, các nhà chức trách Congo cho biết bệnh xuất hiện trong thời kỳ cúm gia tăng, điều này khiến việc xác định nguồn gốc của căn bệnh càng thêm phức tạp.

Mặc dù Việt Nam chưa ghi nhận ca mắc bệnh X, nhưng tình hình dịch bệnh tại Congo đã thúc đẩy các cơ quan y tế trong nước nâng cao cảnh giác. Bộ Y tế Việt Nam đã chỉ đạo các cơ sở y tế và cửa khẩu quốc tế tiếp tục giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh và các hành khách nhập cảnh từ khu vực có nguy cơ, đặc biệt là các quốc gia có liên quan đến dịch bệnh tại Congo. Các biện pháp phòng ngừa bao gồm:

• Tăng cường kiểm tra y tế tại các cửa khẩu quốc tế, đặc biệt là các sân bay lớn.
• Cập nhật thông tin thường xuyên về tình hình dịch bệnh và khuyến cáo người dân tránh du lịch không cần thiết đến các khu vực có dịch.
• Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về các biện pháp bảo vệ sức khỏe cá nhân như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, và giữ vệ sinh môi trường.

Hiện tại, căn bệnh X tại Congo là một cảnh báo nghiêm trọng về sự xuất hiện của một căn bệnh mới có khả năng lây lan rộng. Các cơ quan y tế quốc tế đang nỗ lực điều tra và kiểm soát tình hình, đồng thời khuyến cáo các quốc gia nâng cao cảnh giác và chủ động phòng ngừa dịch bệnh. Việt Nam, mặc dù chưa ghi nhận ca mắc bệnh, cũng cần tiếp tục thắt chặt các biện pháp kiểm soát dịch bệnh tại các cửa khẩu và nâng cao ý thức phòng bệnh trong cộng đồng.