Một nhóm nghiên cứu quốc tế do các nhà khoa học Trung tâm CEITEC thuộc Đại học Masaryk (Cộng hòa Séc) dẫn đầu vừa phát triển thành công công nghệ giúp vận chuyển thuốc chính xác vào tế bào ung thư, hứa hẹn tạo bước tiến lớn trong điều trị bệnh.
![]() |
Nhóm đã chế tạo “dây nano siêu phân tử” gồm các cấu trúc phân tử cực nhỏ, vô hình, có thể đưa thuốc trực tiếp đến tế bào đích. Ý tưởng này được lấy cảm hứng từ cơ chế vận chuyển tự nhiên trong cơ thể.
Khác với hóa trị truyền thống vốn tiêu diệt cả tế bào ung thư và tế bào khỏe mạnh, kỹ thuật mới này tập trung đưa kim loại palladium có độc tính cao vào đúng tế bào ung thư, giúp hạn chế tối đa tác dụng phụ.
Các cấu trúc nano này được tạo ra nhờ quá trình “tự lắp ráp” khi chỉ cần hòa tan các “khối xây dựng” phân tử, gia nhiệt nhẹ và chờ khoảng một giờ, chúng sẽ tự sắp xếp thành vòng nano hoàn chỉnh.
Theo nghiên cứu sinh Subhasis Chattopadhyay, thách thức lớn nhất là xác định cách các khối phân tử liên kết với nhau. Nhóm đã kết hợp nhiều kỹ thuật phân tích và mô hình hóa bằng hóa học tính toán để tạo ra cấu trúc khớp hoàn toàn với sản phẩm trong ống nghiệm. “Đó là một quá trình như làm thám tử, kéo dài và tốn nhiều công sức”, ông nói.
Kết quả thử nghiệm cho thấy, cấu trúc nano này giúp tăng gần 60 lần lượng palladium xâm nhập vào tế bào ung thư, khiến chúng co lại và giảm một nửa khả năng sống sót. Trong khi đó, với cùng liều lượng palladium nhưng không có “lồng nano” thì hiệu quả gần như không đáng kể.
Các nhà khoa học kỳ vọng, nếu được ứng dụng lâm sàng, phương pháp này sẽ mở ra hướng điều trị ung thư hiệu quả hơn, nhắm đích chính xác hơn và ít gây tổn hại đến mô khỏe mạnh, từ đó giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn. Công nghệ này cũng có thể truyền cảm hứng cho nhiều phương pháp điều trị mới trong y học.
Vaccine nano mới tiêu diệt tận gốc tế bào ung thư, ngăn tái phát và di căn
Vaccine này được kỳ vọng sẽ mở ra hướng đi mới trong điều trị ung thư một cách tận gốc và bền vững.