Có gì ở trại hè PiMA?

Với chủ đề đầy tính thời sự: “Toán học trong các Mô hình Tạo sinh”, sự kiện đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của hàng trăm học sinh trung học phổ thông tài năng với toán học trên khắp cả nước, từ các thành phố lớn đến những tỉnh thành xa xôi.

Trại hè PiMA không chỉ là một chương trình hè đơn thuần. Được sáng lập và điều hành bởi đội ngũ các nhà khoa học trẻ, giảng viên và nghiên cứu sinh sau đại học từ nhiều trường đại học danh tiếng trong và ngoài nước, PiMA là một minh chứng sống động cho khát vọng lan tỏa tình yêu toán học, biến những công thức khô khan thành công cụ quyền năng để khám phá và kiến tạo thế giới.

Với chủ đề “Toán học trong các Mô hình Tạo sinh” – chính là nền tảng cho sự bùng nổ mạnh mẽ của Trí tuệ Nhân tạo (AI) trong thời gian qua, PiMA 2025 tiếp nối hành trình truyền cảm hứng học thuật, trang bị cho thế hệ trẻ Việt Nam hành trang vững chắc để làm chủ tương lai công nghệ.

TS Cấn Trần Thành Trung, một trong những người đồng sáng lập PiMA.

Các chương trình tại trại hè dẫn dắt các em tìm hiểu cách ứng dụng những kiến thức này vào việc khám phá các khía cạnh khác nhau của mô hình tạo sinh, từ nguyên lý hoạt động đến những ứng dụng đột phá của chúng trong thực tế, mở ra cánh cửa đến thế giới của ChatGPT, DALL-E và nhiều công nghệ AI khác.

Hay trong xác suất thống kê và học sâu (deep learning) – những trụ cột của AI hiện đại. Các em học sinh không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn được trang bị kỹ năng thực hành quý giá như lập trình với Python và soạn thảo văn bản học thuật với LaTeX – những công cụ không thể thiếu trong môi trường nghiên cứu và phát triển công nghệ.

Đỉnh cao của trại hè là cơ hội vận dụng các kiến thức và kỹ năng học được để hoàn thành một đề tài nhóm dưới sự hỗ trợ tận tình của các mentor – những chuyên gia trẻ đến từ các trường đại học lớn trong và ngoài nước, giúp các em hiện thực hóa ý tưởng của mình.

TS Cấn Trần Thành Trung, một trong những người đồng sáng lập PiMA, đã chia sẻ về hành trình đầy cảm hứng của tổ chức. PiMA được thành lập vào năm 2016 cùng với những bạn trẻ tên tuổi trong "làng toán học" Việt như Trần Hoàng Bảo Linh và Lê Việt Hải, với một ước vọng đơn giản nhưng đầy thách thức: tạo dựng một không gian học thuật, nơi học sinh và sinh viên Việt Nam tiếp cận toán học không chỉ như một môn học trên lớp mà còn như một công cụ để khám phá thế giới bên ngoài, một ngôn ngữ để giải mã những bí ẩn của vũ trụ và kiến tạo những điều mới mẻ.

Những năm tháng đầu tiên là một hành trình đầy thử thách, khi TS. Trung đã dùng chính học bổng của mình để gây dựng nền móng cho PiMA. Tuy nhiên, ngọn lửa đam mê và sứ mệnh cao cả đã thu hút sự ủng hộ của cả cộng đồng.

Những năm tiếp theo, nhờ sự đồng hành vững chắc của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG-HCM – nơi đã cung cấp không gian và nguồn lực quý báu, cùng với sự hỗ trợ của các quý Thầy/Cô, các công ty công nghệ, các mạnh thường quân, và đặc biệt là sự nỗ lực không ngừng nghỉ của các trại sinh cùng ban tổ chức.

Trại hè nơi các bạn trẻ được các chuyên gia trong ngành trực tiếp hướng dẫn.

Trại hè đã được duy trì và phát triển liên tục, ghi dấu ấn bằng việc bước sang năm thứ 8 hoạt động. Năm nay, PiMA đánh dấu một cột mốc lịch sử khi lần đầu tiên Trại hè được tổ chức đồng thời tại cả TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, mở rộng tầm ảnh hưởng và cơ hội cho nhiều học sinh hơn trên cả nước.

Nguyễn Lê Nam (Lớp 12, Trường THPT Phạm Văn Đồng, Nha Trang) chia sẻ: Khóa học đã giúp em hiểu rõ hơn về cách Toán học được ứng dụng để mô tả và giải quyết các vấn đề thực tế thông qua các mô hình như đồ thị, phương trình sai phân, mô hình tối ưu, xác suất... Những bài giảng không chỉ cung cấp kiến thức nền tảng mà còn đi kèm với các ví dụ trực quan, giúp em dễ dàng tiếp cận và vận dụng vào thực tiễn.

Đặc biệt, em rất trân trọng sự hỗ trợ nhiệt tình từ các mentor trong các buổi tư vấn. Những bài tập lớn tuy thử thách nhưng đã giúp em củng cố và rèn luyện kỹ năng mô hình hóa. Ngoài ra, các bài giảng từ khách mời chuyên gia cũng mang đến nhiều góc nhìn mới về toán ứng dụng trong môi trường, bệnh truyền nhiễm và điện toán đám mây.”

Nơi kết nối đam mê toán học trên toàn thế giới

Nhìn lại hành trình đã qua, PiMA tự hào với những thành quả bước đầu đáng kinh ngạc, minh chứng cho tầm nhìn và sự kiên trì:

Mở rộng quy mô vượt bậc từ trại hè đầu tiên năm 2016 chỉ với 15 học viên và 4 người hướng dẫn, PiMA đã tổ chức 7 Trại hè Toán học và Ứng dụng, thu hút hơn 160 trại sinh tài năng từ 33 tỉnh thành khắp cả nước. Bên cạnh đó, tổ chức còn triển khai 9 khóa học và hội thảo chuyên đề, cùng với hơn 100 bài viết học thuật chất lượng cao được chia sẻ rộng rãi trên trang Facebook, lan tỏa kiến thức đến hàng nghìn người.

PiMA đã thành công trong việc kết nối hơn 23 nhà nghiên cứu, kỹ sư công nghệ, chuyên gia hàng đầu từ nhiều lĩnh vực, cùng với 19 tổ chức giáo dục và doanh nghiệp công nghệ uy tín. Mạng lưới này không chỉ là nguồn lực cố vấn mà còn là cầu nối cho các cơ hội hợp tác và phát triển.

Học viên tham gia PiMA được khuyến khích và hỗ trợ thực hiện các dự án thực tế, áp dụng toán học một cách hiệu quả trong các lĩnh vực “nóng” như khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, tài chính và tin sinh học, giúp các em thấy được sức mạnh và ứng dụng đa dạng của toán học trong đời sống.

Nhiều tài năng toán học sẽ được ươm mầm tại PiMA.

Năm 2025 đánh dấu một cột mốc chuyển mình quan trọng của PiMA. Từ một dự án phi lợi nhuận đầy tâm huyết, PiMA chính thức chuyển mình thành một tổ chức giáo dục chuyên nghiệp với mô hình hoạt động bền vững hơn. Sự chuyển đổi này không làm thay đổi bản chất hay giá trị cốt lõi của PiMA, mà nhằm mục tiêu mở rộng quy mô hoạt động và gia tăng ảnh hưởng tích cực lên cộng đồng.

Theo TS Cấn Thành Trung, PiMA cam kết lấy người học làm trọng tâm, phát triển tư duy ứng dụng toán. Xây dựng và mở rộng mạng lưới cố vấn học thuật và nghiên cứu, kết nối các chuyên gia, nhà khoa học Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới với thế hệ trẻ trong nước, giúp các em có lộ trình phát triển rõ ràng, được truyền cảm hứng và định hướng bởi những người đi trước.

PiMA cũng sẽ hợp tác chiến lược với doanh nghiệp và tổ chức giáo dục mở rộng cánh cửa cho học sinh và sinh viên tiếp cận các cơ hội thực tập, tham gia vào các dự án nghiên cứu ứng dụng thực tế, và thậm chí ươm mầm các ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo, biến kiến thức thành giá trị kinh tế.

Tập trung vào những ngành nghề có tiềm năng phát triển đột phá như khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học và tài chính định lượng, giúp Việt Nam dẫn đầu trong các xu thế công nghệ mới.

Mỗi trại sinh, mỗi học viên của PiMA không chỉ được trang bị kiến thức mà còn được hun đúc tinh thần trách nhiệm và tình yêu với quê hương, trở thành những công dân toàn cầu có năng lực và trái tim Việt. Kỳ vọng rằng, PiMA sẽ tiếp tục là ngọn hải đăng, dẫn lối cho hàng nghìn tài năng trẻ toán học