Mê mẩn những món ngon từ cà xỉu, đặc sản "độc quyền" chỉ có ở Hà Tiên

Cà xỉu là món ăn “độc quyền” mà chỉ vùng đất Hà Tiên mới có. Nó là nguyên liệu làm nên loạt món ngon, trở thành đặc sản nức tiếng.

Cà xỉu là loài nhuyễn thể có lớp vỏ màu xanh, phần thịt mềm và ngọt. Chúng sống tập trung ở môi trường sông, cửa biển, nước lợ nên có phần chân dài lộ ra ngoài để dễ dàng tìm kiếm thức ăn.

Theo người dân địa phương, cà xỉu có thể thu hoạch quanh năm nhưng rộ lên nhiều từ khoảng tháng 6 đến tháng 8. Loài hải sản này thường sống vùi mình dưới lớp bùn và xuất hiện nhiều ở vùng đầm Đông Hồ (Hà Tiên, Kiên Giang).

Cà xỉu thường sống vùi mình dưới lớp bùn.
Cà xỉu thường sống vùi mình dưới lớp bùn.

Để làm nên món cà xỉu chất lượng, người ta phải lựa những con còn tươi và có kích thước đồng đều. Vì chúng sống dưới bùn đất nên quá trình sơ chế đòi hỏi sự kỳ công và tỉ mỉ.

Người ta phải ngâm cà xỉu trong nước vài tiếng đồng hồ để chúng nhả hết cặn bã bên trong cơ thể ra ngoài, sau đó xả sạch lại với nước. Cà xỉu thường được ủ muối trước khi đem chế biến món ăn. Cà xỉu ngon, bổ nhất là phần chân dài có độ giòn sần sật rất vừa miệng. Chúng được ví như "thần dược", có tác dụng tăng cường sinh lực nam giới nên trở thành món khoái khẩu của "cánh mày râu".

Mắm cà xỉu

Mắm cà xỉu là đặc sản "thương hiệu" chất chứa mùi vị hòa quyện của đất và biển xứ Hà Tiên.

Cà xỉu được ngâm muối để tăng thời gian bảo quản.
Cà xỉu được ngâm muối để tăng thời gian bảo quản.

Cà xỉu sau khi sơ chế sạch sẽ được đem làm mắm. Người địa phương thường dùng hũ, cứ xếp một lớp cà xỉu rắc một lớp muối lên. Tùy sở thích từng người mà có thể muối cà xỉu bằng nước muối hoặc muối hạt, thêm đường để nhanh chua hơn. Nghe đơn giản nhưng đây là công đoạn đòi hỏi người làm phải có kinh nghiệm và sự khéo léo.

Mắm cà xỉu đạt chất lượng hay không phụ thuộc vào cách muối này. Nếu muối mặn quá, cà xỉu sẽ bị đen. Loại mắm này tuy còn lạ lẫm với thực khách thập phương nhưng gắn bó với đời sống người dân nơi đây qua bao thế hệ. Hương vị mắm cà xỉu được nhiều người nhận xét không thua kém gì những loại mắm ngon nổi tiếng khác.

Cà xỉu muối lâu ngày làm thành mắm, nhưng người dân Hà Tiên thường sử dụng cà xỉu muối trong thời gian ngắn khoảng vài tiếng đồng hồ để làm món ăn. Ví dụ như muối vào buổi sáng và nấu ngay buổi chiều sẽ giữ được độ tươi ngon, tạo nên món ngon chất lượng dễ dàng chiều lòng thực khách gần xa.

Cà xỉu xào

Cà xỉu là nguyên liệu làm nên nhiều món ăn, nhưng ngon và được yêu thích nhất vẫn là cà xỉu xào.

Cà xỉu là nguyên liệu làm nên nhiều món ăn ngon.
Cà xỉu là nguyên liệu làm nên nhiều món ăn ngon.

Khi chế biến, phần vỏ được giữ nguyên nên món ăn này được cho là trọn vẹn hương vị nhất. Sau khi sơ chế sạch sẽ, cà xỉu được xào chua ngọt cùng tỏi phi thơm và một số gia vị như mắm, tiêu, đường… Món cà xỉu xào ngon nhất khi ăn nóng. Muốn thưởng thức, chỉ cần tách lớp vỏ từ từ để lấy phần thịt bên trong. Cũng bởi cách ăn đặc biệt này mà cà xỉu xào được ví là món ăn có khả năng rèn luyện tính kiên nhẫn.

Gỏi cà xỉu

Một món ăn khác cũng rất nổi tiếng ở Hà Tiên, thường xuất hiện trong thực đơn là gỏi cà xỉu.

Gỏi cà xỉu làm thực khách mê mẩn với nước sốt đủ vị.
Gỏi cà xỉu làm thực khách mê mẩn với nước sốt đủ vị.

Cà xỉu muối được chần sơ qua nước nóng để giảm mặn rồi đem trộn đều với xoài thái sợi, rau răm và hỗn hợp nước mắm chua ngọt. Sau đó rắc chút lạc rang, hành phi để tạo thêm hương vị cho món ăn. Vị ngọt thơm của thịt cà xỉu với phần chân dai giòn sần sật hòa quyện cùng nước sốt đủ vị chua, cay, mặn, ngọt khiến thực khách ăn một lần nhớ mãi.

DIỆU HƯƠNG

Món ngon mỗi ngày: Ớt chuông hải sản phô mai

Món ngon mỗi ngày: Ớt chuông hải sản phô mai

Vị thơm đặc trưng của ớt chuông, beo béo của phô mai & bơ, khi kết hợp với các loại hải sản đem đến vị ngon thật hoàn hảo. Đổi vị với một món Tây cuối tuần này nhé Mẹ ơi!