Khi tuổi tác tăng lên, hình ảnh người già với những thói quen khó chịu như lảm nhảm, chậm chạp hay hay xen vào chuyện người khác khiến nhiều người trẻ lắc đầu. Tuy nhiên, theo các chuyên gia sức khỏe và những quan sát từ đời sống, chính những hành vi bị xem là thói quen xấu ấy lại có thể phản ánh những yếu tố tích cực giúp người cao tuổi trường thọ và sống khỏe mạnh hơn.

Bài viết của một tác giả trên Sohu đăng tải tại Hồ Nam (Trung Quốc) khởi đầu bằng cảnh nhận diện những thói quen thường thấy ở người già - những điều mà con cháu đôi khi khó chịu, thậm chí gán nhãn "xấu". 

Tác giả không phủ nhận rằng trong mắt người trẻ, đó là những hành vi phiền toái, nhưng nếu nhìn nhận dưới góc độ sức khỏe, nhiều thói quen này lại mang tính phòng ngừa bệnh tật và duy trì chức năng cơ thể, từ đó giúp kéo dài tuổi thọ.

Điển hình nhất là việc người già thường hay lầm bầm nói nhiều, từ chuyện vặt tới những hồi ức xưa cũ. Trái ngược với thái độ cho là phiền phức, việc duy trì giao tiếp hàng ngày lại giúp họ giữ nhịp sinh hoạt xã hội, duy trì hoạt động não bộ và tránh được trạng thái thu mình, cô lập - một trong những nguy cơ dẫn tới trầm cảm và suy giảm nhận thức.

Tương tự như vậy, hành vi khởi động chậm khi thức dậy buổi sáng của nhiều người cao tuổi cũng không đơn thuần là do "hơi lười". Khi tuổi cao, hệ thần kinh điều chỉnh huyết áp và nhịp tim nhạy cảm hơn, nên việc di chuyển quá nhanh từ tư thế nằm sang đứng có thể khiến huyết áp dao động mạnh, tăng nguy cơ tai biến tim mạch. Chậm rãi trong các động tác sinh hoạt chính là cách cơ thể thích nghi an toàn hơn với sự thay đổi vật lý theo tuổi tác.

Không chỉ trong sinh hoạt, chế độ ăn uống cũng phản ánh sự khôn ngoan của tuổi già. Người cao tuổi thường ăn chậm hơn, không vội vàng like người trẻ. Thói quen này giúp cải thiện tiêu hóa vốn đã yếu đi theo tuổi tác, giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng tốt hơn và tránh các rối loạn tiêu hóa.

Một khía cạnh tinh thần cũng được bài viết nhấn mạnh là thái độ sống ân hòa, không tranh chấp, không nóng giận. Nhiều người trẻ cho rằng người già không còn khí thế, nhưng sự "nhường nhịn" này thực chất giúp giảm áp lực tinh thần, giữ huyết áp ổn định và tránh những biến động cảm xúc mạnh có thể ảnh hưởng tiêu cực tới tim mạch.

Ở góc độ hoạt động, có vẻ như người cao tuổi không chịu ngồi yên: Họ thích đi lại, tự làm việc, tham gia hoạt động nhẹ hoặc lo lắng chuyện chung quanh, điều mà con cháu gọi là "thích quản chuyện". Tuy nhiên, sự năng động dù nhỏ này giữ họ luôn vận động, tham gia xã hội, duy trì sự kết nối với cộng đồng - chính là những yếu tố đã được các nghiên cứu lâm sàng chứng minh là giúp cải thiện tuổi thọ và chất lượng sống ở người lớn tuổi.

Cuối cùng, việc người già hay tham gia các hoạt động xã hội, chia sẻ với thế hệ khác, và giữ lối sống có phần… "cứng đầu" (như quen làm việc quen việc) thực tế đã tạo nên một mạng lưới tinh thần và hoạt động thể chất ổn định, điều mà các chuyên gia gọi là yếu tố bảo vệ chống lại sự cô lập, suy giảm chức năng và bệnh tật.

Khi nhìn sâu hơn, nhiều thói quen mà xã hội hiện đại thường gán nhãn "xấu" ở người già lại không hẳn là sự sa sút, mà là những biểu hiện của sự thích nghi, an toàn và giữ gìn chức năng cơ thể theo thời gian. 

Từ việc nói chuyện nhiều, chậm rãi trong sinh hoạt, đến thái độ sống hòa nhã và giữ kết nối xã hội... tất cả đều có thể là những mảnh ghép của một bức tranh sống lâu khỏe mạnh. Những điều tưởng như khó chịu ấy, thực ra lại chính là những bí quyết trường thọ được ẩn giấu trong đời sống thường nhật.