Hà Nội vào thu, nắng vàng như mật sánh, gió heo may se se lạnh gợi lên chút xao xuyến khó tả trong lòng người dân hay những du khách đến với Hà thành. Góp vào sắc thu có cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ, hương hoa sữa thơm nồng và không thể không kể tới những món quà đặc trưng của mùa thu Hà Nội: cốm làng Vòng, sấu chín chấm muối ớt, bánh đúc nóng, hay bát ốc luộc thơm lừng…

Cốm làng Vòng

Nhắc tới thứ quà đặc trưng của mùa thu Hà Nội, hầu hết mọi người đều nghĩ ngay tới cốm Vòng. Cốm Vòng là một thứ quà ngon nức tiếng được  làm theo phương thức gia truyền bởi một số hộ gia đình ở làng Vòng (xưa còn gọi là thôn Hậu, xã Dịch Vọng, huyện Từ Liêm, nay thuộc phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội).

Cốm làng Vòng có màu xanh dịu, dẻo, mềm, thơm đượm hương lúa nếp. Hạt cốm non được gói trong những chiếc lá sen tươi, khiến cốm khi ăn không chỉ dẻo ngọt mà còn thoang thoảng hương sen tinh khiết, dường như tất cả tinh hoa của trời đất đã được gói ghém gửi trọn trong những gói cốm làng Vòng xanh tươi.

Sớm mai thức dậy, Hà Nội trở mình với tiết trời dịu mát, thấp thoáng dưới những tán cây hay trên những hàng rong ven đường xuất hiện chiếc thúng nhỏ đậy bằng lá sen xanh, bên cạnh cắm vài sợi rơm nếp, ấy chính là những hàng bán cốm mộc. Dù tất bật đến mấy, người thủ đô cũng dừng lại bên đường để mua một ít, để thưởng thức thứ quà tinh túy của đất trời mỗi khi thu về.

Từ những hạt cốm xanh dẻo ngọt, người Hà Nội còn chế biến rất nhiều món ăn hấp dẫn khác làm quà như: chả cốm, bánh cốm, xôi cốm, chè cốm, kem cốm, cốm chiên phồng… góp phần làm phong phú thêm nét ẩm thực đặc trưng của mùa thu Hà Nội.

Sấu chín

Nếu ly nước sấu đá chua dịu, ngọt mát là thứ đồ uống được người dân thủ đô yêu thích trong mùa hè, thì tới tiết thu mát mẻ, sấu chín chấm muối cay, sấu dầm là món ăn vặt khoái khẩu của những tín đồ ưu chua.

Đơn giản nhất là chấm miếng sấu với chút muối ớt cay cay là cũng đủ khỏa lấp cơn thèm, vị chua không gắt, dậy lên mùi thơm phức, vỏ thì giòn mà bên trong thì mềm.

Cầu kỳ hơn thì bạn có thể làm một tô sấu chín dầm muối ớt. Sấu chín cạo sạch lớp vỏ bên ngoài, khía thịt sấu quanh hột, đem trộn với đường, muối, ớt. Cái vị ngọt, vị chua, vị cay như hòa quyện với nhau khiến bạn ăn một, lại muốn nhón thêm hai, ba, bốn… cho tới khi thấy “ghê” răng mới chịu dừng!

Bánh trôi tàu

Thu đến, người Hà Nội sẽ rủ nhau ra quán bà Mai (Hàng Bạc), đường đê Tô Hoàng, chè bà Thìn (Bát Đàn), ra Lương Định Của, Hàng Bồ, Nguyễn Khuyến, Phạm Ngọc Thạch… để ăn bánh trôi tàu.

Những chiếc bánh trôi thuôn dài,ngon mướt với những nhân đậu xanh, đậu đỏ… đang nửa chìm nửa nổi trong bát được nước đường thơm lừng mùi gừng , mùi lạc. Chỉ từ 8.000 – 20.000 là có bát bánh trôi nóng hổi làm ấm dạ mỗi chiều thu – đông.

Bánh đúc nóng

Khi đi qua những con phố Lê Ngọc Hân, Trung Tự, Minh Khai hay Thụy Khuê vào những buổi chiều thu mà không dừng lại để thưởng thức một bát bánh đúc nóng thì quả đáng tiếc.

Ngày xưa, bánh đúc chỉ được làm từ bột pha cùng với nước vôi trong, nay bánh đúc nóng được biến tấu thêm với mộc nhĩ, hành phi, rau mùi… khiến bát bánh đúc dậy hương thơm vô cùng hấp dẫn.

Ốc luộc

Ốc luộc là một trong những món ăn đêm không thể bỏ qua trong mùa thu – đông Hà Nội. Tiết trời se lạnh mà được thưởng thức một bát ốc nóng hổi, cùng nhâm nhi trò chuyện với người thân hay bạn bè sau những ngày làm việc mệt mỏi thì quả là tuyệt diệu.

Những con ốc tươi ngon, to béo, thịt mềm được làm sạch sẽ. Ốc được luộc với chút lá chanh, vài nhánh sả xắt lát, khiến bát ốc dậy hương thơm lừng. Ốc được dọn ra với bát nước chấm chanh, sả ớt, gừng, vị ngọt mềm, dai giòn của ốc quyện với vị chua – cay – ngọt – thơm của nước chấm tạo nên hương vị không thể nào quên.

Có rất nhiều quán ốc luộc lá chanh ngon tại Hà Nội, nhưng thú vị nhất là ăn ốc trên Phủ Tây Hồ, Hồ Tây, quán cô Trang ở phố Đinh Liệt, quán ốc Lê Đại Hành…