Ngày 16/5, tại Hà Nội, Nhà hát Cải lương Việt Nam phối hợp cùng Nhà xuất bản Văn học và Công ty Cổ phần Văn hóa & Truyền thông Liên Việt tổ chức họp báo công bố ra mắt vở sân khấu và cuốn tiểu thuyết có cùng một nguồn gốc văn học, cùng tên gọi là Nợ nước non nhân kỷ niệm 132 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2022) và 111 năm Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước (5/6/1911 - 5/6/2022),

Tác giả của cả hai công trình này là Nhà văn, Nhà biên kịch Nguyễn Thế Kỷ. Đây là cuốn sách mở đầu bộ tiểu thuyết 3 cuốn về Chủ tịch Hồ Chí Minh mang tên Nước non vạn dặm.

Tác giả Nguyễn Thế Kỷ chia sẻ về tác phẩm. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều nói tác giả đã viết bằng tình yêu và sự kính trọng tận cùng với Bác Hồ, cũng như dựa trên nghiên cứu rất kỹ về tuổi thơ Chủ tịch Hồ Chí Minh qua những tài liệu thực. Ngoài những nhân vật chính, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ còn đưa vào tác phẩm của mình các nhân vật như bà ngoại, những người thân trong gia đình của Nguyễn Sinh Cung, như Út Huệ, Phúc, Út Tâm..., như chí sỹ Phan Bội Châu, họa sỹ - thầy giáo Lê Văn Miến, cả những người được nói đến như Phan Đình Phùng, Vương Thúc Quý, Phan Chu Trinh, Đào Tấn, thậm chí cả những kẻ bán nước hại dân như Hoàng Cao Khải, Nguyễn Thân...

“Điều đặc biệt là nhà văn Nguyễn Thế Kỷ đã không 'kỳ bí hóa' hay 'thần thánh hóa' một vĩ nhân lịch sử khi viết về thời niên thiếu của vĩ nhân đó, mà ông đã bình dị hóa tâm hồn cậu bé Cung, song vẫn đủ tinh tế để bạn đọc nhận ra sự trong sáng, khả năng tư duy, khí tiết, ý chí và một điều gì đó lớn lao ẩn chứa trong tâm hồn thơ trẻ ấy,” nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhận xét.

“Nguyễn Thế Kỷ đã dựng nên con người Hồ Chí Minh có một tuổi thơ như bao cậu bé khác trên cuộc đời này. Nhưng tư chất của một con người để sau này trở thành một vĩ nhân được hiện lên từng bước theo thời gian với những tác động của gia đình, của đời sống, của văn hóa và lịch sử thời cậu bé Cung thật thuyết phục,” nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chia sẻ.

Tiểu thuyết “Nợ nước non”. Ảnh: Báo Tin tức

Đơn vị xuất bản giới thiệu tiểu thuyết này không chỉ khắc họa những ký ức lịch sử, xã hội, mà đi sâu luận giải những yếu tố văn hóa, tư tưởng, xã hội đã hun đúc, rèn giũa nên Nguyễn Sinh Cung - Nguyễn Tất Thành - Văn Ba, để Người có chuyến đi lịch sử ngày 5/6/1911.

Cuốn tiểu thuyết dày hơn 220 trang, nội dung chính của tiểu thuyết có những phần gần với nội dung vở diễn sân khấu cùng tên, cũng có những nội dung khác và mới, thể hiện bằng thi pháp và lợi thế của tiểu thuyết.

Vở sân khấu Nợ nước non là sự kết hợp giữa nghệ thuật sân khấu cải lương và một số loại hình nghệ thuật truyền thống khác như dân ca ví, giặm xứ Nghệ; ca Huế; bài Chòi khu 5 và dân ca Nam bộ. Vở diễn do Nghệ sỹ Nhân dân Triệu Trung Kiên, Giám đốc Nhà hát Cải lương Việt Nam đạo diễn cùng ê kíp nghệ sỹ nổi tiếng dàn dựng. Vở kịch sẽ được công diễn vào tối 19 và 20-5 tại Nhà hát lớn Hà Nội. 

Vai Bác Hồ khi còn nhỏ và Bác Hồ khi trưởng thành, lên đường cứu nước do hai cha con nghệ sĩ Minh Hải (cha) - Văn Đức (con) thủ vai.

NSND Triệu Trung Kiên cho rằng, vở sân khấu Nợ nước non khắc họa một cách xúc động, sâu sắc hình tượng Nguyễn Sinh Cung, Nguyễn Tất Thành cùng với hình tượng mẹ Hoàng Thị Loan, cha Nguyễn Sinh Sắc… trong không gian văn hóa các vùng miền từ Bắc chí Nam. Trong đó đặc biệt nhất phải kể đến sự thay đổi, trưởng thành về nhận thức, lòng yêu nước, chí căm thù quân xâm lược, nung nấu quyết tâm tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành...

Theo Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, phần 2 và phần 3 của vở diễn sân khấu và bộ tiểu thuyết Nước non vạn dặm dự kiến sẽ ra mắt công chúng vào năm 2023, 2024 với tên gọi Lênh đênh bốn biển và Người về. Ở các phần này, tác giả sẽ khắc họa, lý giải, ngợi ca con đường bôn ba cứu nước của Văn Ba - Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh ở nước ngoài và những năm tháng Người về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam; sức cảm hóa lay động của Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân dân Việt Nam và bạn bè quốc tế…