Trong giới mỹ thuật, nhiều họa sĩ khá ưa thích thể hiện đề tài hoa trong các tác phẩm của mình. Nguyễn Thị Mỹ (tốt nghiệp khoa sơn mài Khoá 1 Trường Mỹ thuật Công nghiệp, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam) là một người như thế, kể cả khi phải vật lộn mưu sinh ở thời bao cấp trong một không gian nhỏ hẹp trên đất Hà Nội.

Nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ cùng các đồng nghiệp trong giới mỹ thuật và người thân trong buổi khai mạc triển lãm “Bốn mùa hoa”. Ảnh: B.T.H

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên - con trai của nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ - hồi nhớ: “Thời đó, cả gia đình tôi 4 người sống trong căn buồng nhỏ 15m2, nên chẳng có chỗ nào riêng cho bà vẽ. Bà cũng phải lo toan mọi thứ cho gia đình, nên bà phải vẽ kiểu du kích trong những lúc nhà vắng người, hoặc thu dọn được một góc nào đó thì vẽ. Bà chưa bao giờ có một xưởng vẽ riêng. Tuy vậy, những bức tranh bà vẽ vẫn nuôi cả gia đình tôi - từ những ngày tháng bao cấp khó khăn nhất cho đến thời kỳ mở cửa dễ thở hơn.

Dù trong hoàn cảnh nào, mẹ tôi cũng biết cách tập trung để làm việc và quan trọng hơn, bà lựa chọn một thế giới hội họa riêng thật sự giản dị trong hoàn cảnh khó khăn đó. Tôi cứ nhớ mãi những hình ảnh bà ngồi vẽ trong góc nhà chật chội, trên bàn gần cửa sổ có một lọ hoa tùy theo mùa và cặm cụi vẽ.

Nhiều lúc, tôi đi ngang qua bức tranh bà đang vẽ dở, tôi giật mình vì cảm giác những cánh hoa rung rinh nhè nhẹ trong bức tranh của bà. Tôi phải dừng lại để nhìn cho kỹ hơn. Bà có khả năng phủ lên những bông hoa vẻ đẹp tối giản chân thành, sự sống động và tình yêu của bà.

Có lẽ, tôi cũng học được phần nào từ mẹ tôi là không bao giờ chùn bước trước khó khăn, sự tập trung, sự kiên định. Bà cũng dạy tôi nghệ thuật là những thứ tưởng nhỏ bé đơn giản, nhưng cũng phải bỏ ra cả cuộc đời nếu muốn đi đến tận cùng…”.

Một số tác phẩm vẽ hoa của nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ:

Trong triển lãm “Bốn mùa hoa” lần này của nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ tại nhà triển lãm của Hội Mỹ thuật Việt Nam ở 16 Ngô Quyền, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) là sự ngập tràn lung linh những sắc màu của các loài hoa - với những hoa sen, hoa hồng, hoa cúc, hoa lan, hoa muồng, hoa bằng lăng, hoa violett… Có một điểm đặc biệt trong các bức tranh của nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ: Bao trùm trong sự lung linh đó là một gam màu nhẹ nhàng, với sắc tím mướt mát thủy chung, như niềm yêu của nữ họa sĩ bấy lâu nay hằng chung tình với vẻ đẹp của các loài hoa.

Niềm yêu vẻ đẹp thiên nhiên được theo đuổi dài lâu trong dòng đời của một nữ họa sĩ cao niên như Nguyễn Thị Mỹ thực đáng vị nể, đúng như nhận xét của con trai bà, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên: “Vẽ hoa thì ai chả vẽ được và có lẽ hoạ sĩ nào cũng vẽ hoa. Nhưng duy trì niềm cảm hứng và tình yêu một cách kiên định nhất quán trong nhiều năm với hoa như bà thì không phải ai cũng làm được”.

Nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ và con gái - họa sĩ Bùi Thanh Thủy

Với triển lãm “Bốn mùa hoa” lần này, hẳn người bạn đời của nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ là nhà văn Bùi Bình Thi (1939 - 2016, tác giả của hơn 20 đầu sách, từng làm biên tập viên Tạp chí Tác phẩm mới và Báo Văn nghệ, Thư ký tòa soạn Tạp chí Tác phẩm Văn học, rồi chuyển sang làm việc tại Ban Sáng tác của Hội Nhà văn Việt Nam), đang lãng du ở cõi xa xăm, sẽ thêm một lần mỉm cười.

Còn hiện tại, với những người thân của nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ, trong một gia đình có nhiều người hoạt động nghệ thuật, như: Bùi Thạc Chuyên (con trai, đạo diễn điện ảnh), Lê Tú Oanh (con dâu, nghệ sĩ kịch nói/điện ảnh), Bùi Thanh Thủy (con gái, họa sĩ)… đây là một dịp bội tăng niềm vui chung của họ với người mẹ thân thương, bình dị, hết lòng vì nghệ thuật, vì các con cháu.

Triển lãm cá nhân đầu tiên của nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ được tổ chức ở năm 1998. Với triển lãm “Bốn mùa hoa” (mở cửa tới ngày 12/12/2024), đây là triển lãm cá nhân lần thứ 7 của nữ họa sĩ Nguyễn Thị Mỹ - người mà vào ngày 21/12/2024 tới đây sẽ bước vào tuổi 82. Nữ họa sĩ nom tươi trẻ hẳn ra, bởi đã có dịp gặp gỡ nhiều đồng môn, đồng nghiệp, bạn bè đến chia vui.