“Nếu một phụ nữ mang thai tiếp xúc với phthalates, hóa chất này sẽ đi thẳng vào em bé. Nhau thai không hề cung cấp sự bảo vệ nào cả”, bác sĩ nhi khoa Philip Landrigan của Đại học Boston nhấn mạnh.

Phthalates thường được sử dụng để giúp nhựa bền và linh hoạt hơn, nhưng đồng thời lại là chất gây rối loạn nội tiết tố. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy mối liên hệ của phthalates với các vấn đề sức khỏe như chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), hen suyễn, béo phì, sinh non và các bệnh mãn tính khác.

Nếu một phụ nữ mang thai tiếp xúc với phthalates, hóa chất này sẽ đi thẳng vào em bé.

Không giống như “hóa chất vĩnh cửu” PFAS tồn tại lâu dài trong môi trường, phthalates phân hủy nhanh hơn nhưng lại xuất hiện ở khắp nơi do việc tiêu thụ nhựa tràn lan. Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cho phép sử dụng 9 loại phthalates trong bao bì thực phẩm, khiến hóa chất này dễ dàng xâm nhập cơ thể thông qua thực phẩm và đồ uống.

Trong khi hóa chất này có hại tới sức khỏe, ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy những ảnh hưởng đáng lo ngại của chúng tới thai phụ và trẻ sơ sinh. Các nhà khoa học cũng bày tỏ lo ngại về việc phơi nhiễm phthalate trong tử cung ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, đặc biệt ở nam giới.

Bác sĩ Marya Zlatnik, chuyên gia y học thai sản tại Đại học California (San Francisco), cho biết bà đã bắt đầu khuyến nghị phụ nữ mang thai hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa, đặc biệt là hộp đựng thực phẩm.

Những bằng chứng khoa học đáng lo ngại

Một nghiên cứu quy mô lớn do Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) thực hiện vào năm 2022 cho thấy phụ nữ có mức phthalates cao trong nước tiểu có nguy cơ sinh non cao hơn 12–16%, tức sinh ít nhất trước 3 tuần so với ngày dự sinh.

Dựa trên dữ liệu của hơn 6.000 người tham gia trong hơn 30 năm, kết quả nghiên cứu đăng trên JAMA Pediatrics được coi là “đáng báo động” bởi tỷ lệ sinh non gia tăng đồng nghĩa với nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng cho cả mẹ và bé, đồng thời làm gia tăng chi phí y tế.

Gần đây, nhóm nghiên cứu từ các trường Emory, Columbia và Đại học Bắc Carolina cũng phát hiện trẻ sơ sinh có dấu hiệu rối loạn chuyển hóa ngay từ khi chào đời nếu người mẹ có mức phthalates trong máu cao.

Dù có nhiều nghiên cứu cảnh báo, một số chuyên gia và đại diện trong ngành công nghiệp nhựa cho rằng cần xem xét phthalates trong bối cảnh tổng thể.

Bác sĩ nội tiết nhi khoa tại Đại học Edinburgh, Rod Mitchell, cho rằng phthalates có thể không phải là thủ phạm duy nhất, vì “con người đang tiếp xúc với một hỗn hợp nhiều hóa chất khác nhau”.

Trong khi đó, ông Kevin Ott, đại diện Liên minh FVA, nhấn mạnh rằng phthalates vẫn có vai trò quan trọng trong y tế, chẳng hạn như sản xuất túi máu và thiết bị y tế, và “lợi ích của chúng cần được cân nhắc kỹ lưỡng”.

Dù còn nhiều tranh luận, giới khoa học đồng nhất rằng những phụ nữ mang thai nên hạn chế tiếp xúc nhựa để giảm thiểu nguy cơ cho thai nhi. Việc lựa chọn bao bì thủy tinh, thép không gỉ hoặc vật liệu an toàn khác có thể giúp bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.