Một nghiên cứu mới từ Đại học Toulouse do nhà khoa học Nadiia Yakovenko dẫn đầu đã đo lường lượng vi nhựa cực mịn và mỏng hơn 7 lần so với sợi tóc, lơ lửng trong môi trường không khí trong nhà cũng như trong ô tô.
Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS cho thấy, trung bình mỗi ngày chúng ta hít khoảng 3.200 hạt vi nhựa lớn (10–300 micromet) và 68.000 hạt nhỏ (1–10 micromet).
![]() |
Hình ảnh dưới kính hiển vi điện tử của bộ lọc sợi cho thấy các hạt vi nhựa bị mắc kẹt bên trong. |
Trong vài thập kỷ qua, vi nhựa vốn được biết đến như “kẻ xâm nhập” gây ô nhiễm đại dương, nguồn nước và thực phẩm. Tuy nhiên, nghiên cứu này đã cho thấy rằng chúng hiện diện dày đặc ngay cả trong môi trường tưởng như an toàn nhất.
Theo bà Yakovenko, những hạt nhỏ li ti này có thể dễ dàng lọt sâu vào phổi, có khả năng gây viêm, kích ứng. Bên cạnh đó, những hạt vi nhựa mang theo các hóa chất độc hại như bisphenol A hay phthalates đi vào máu có thể gây nguy cơ rối loạn chức năng nội tiết, ảnh hưởng hô hấp, tim mạch, khả năng sinh sản, rối loạn phát triển thần kinh và thậm chí là ung thư.
Trước đây, các nghiên cứu mới chỉ xác định được các hạt vi nhựa có đường kính lớn từ 20 đến 200 micromet mà bỏ sót nhóm hạt siêu nhỏ nguy hiểm hơn. Giờ đây, Yakovenko và cộng sự đã sử dụng kỹ thuật có tên Phổ Raman kết hợp kính hiển vi và phần mềm đếm ảnh để phát hiện hạt chỉ nhỏ 1 micromet.
Vậy những hạt vi nhựa siêu nhỏ này đến từ đâu? Theo nhóm nghiên cứu, lượng vi nhựa khổng lồ này đến từ các vật dụng bằng nhựa trong gia đình và nội thất xe hơi bị mài mòn theo thời gian do quá trình sử dụng, nhiệt độ và ánh nắng. Những vật dụng chúng ta thường sử dụng như thảm, vải tổng hợp, bảng điều khiển, ghế bọc nhựa… đều là những “nhà máy” phát tán vi nhựa âm thầm. Một nghiên cứu gần đây cũng cho thấy một chai nước có chứa khoảng 240.000 mảnh vi nhựa.
![]() |
Vi nhựa đến từ những vật liệu bị mài mòn hàng ngày trong quá trình sử dụng. |
Đây là điều rất đáng lo ngại, bởi có thể chúng ta đang đánh giá thấp lượng vi nhựa mà cơ thể hấp thụ hàng ngày cũng như những tác động lâu dài của chúng.
Nghiên cứu này giúp chúng ta nhận rõ được mối nguy hiểm, từ đó có những lựa chọn để giảm thiểu mức rủi ro cho sức khỏe của chính mình, từ việc lựa chọn vật liệu an toàn hơn cho đến việc siết chặt tiêu chuẩn chất lượng không khí trong nhà.
Nhóm của Yakovenko sẽ tiếp tục áp dụng phương pháp này để khảo sát nhiều môi trường sinh hoạt khác, nhằm hiểu rõ hơn về mức độ phổ biến của vi nhựa xung quanh chúng ta.
Phát hiện nguy cơ mới từ rác thải nhựa với thực vật và sức khỏe con người
Các hạt vi nhựa làm tăng đáng kể khả năng hấp thụ độc tố ở thực vật và người.