Chiều ngày 11/9/2020, Đoàn công tác của Hội LHPN Việt Nam và Bộ Tư lệnh Biên phòng đã đến thăm và làm việc tại Xã Chiềng Khừa, Huyện Mộc Châu, Tỉnh Sơn La. Cùng tham dự buổi làm việc với Đoàn công tác có Đại tá Cà Văn Lập đại diện lãnh đạo Bộ đội biên phòng tỉnh Sơn La, đại diện lãnh đạo Bộ đội biên phòng huyện Mộc Châu, Lãnh đạo Đồn Biên phòng Lóng Sập là đơn vị trực tiếp tham gia chương trình “Đồng hành cùng Phụ nữ biên cương” của 2 xã Chiềng Khừa và Lóng Sập, Đại diện lãnh đạo Hội LHPN Tỉnh Sơn La và Huyện Mộc Châu. Cùng tiếp và làm việc với Đoàn công tác có lãnh đạo Đảng uỷ, UBND, Hội LHPN, đại diện lãnh đạo các Ban, Đoàn thể của Xã, đại diện các hộ đồng bào tại các thôn bản, một số hộ tham gia các mô hình sản xuất, phát triển kinh tế hộ của xã và đoàn công tác của Hội Nữ trí thức Việt Nam gồm Tổng Thư ký Hội Nữ trí thức Việt Nam- Chủ nhiệm Đề tài Nguyễn Thị Yên Hưng và các thành viên Ban Chủ nhiệm Đề tài, thực hiện chương trình đồng hành cùng phụ nữ xã Chiềng Khừa trong tham gia phát triển kinh tế xã hội, góp phần xóa đói giảm nghèo, giữ vững an ninh chính trị và xây dựng nông thôn mới.

3. Đoàn công tác của Hội LHPN VN, Bộ tư lệnh Biên phòng, Hội NTT VN và ban chỉ đạo Xã Chiềng Khừa, Ban chủ nhiệm Đề tài Hội NTT VN lên thăm và làm việc tại Sơn La

Chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” do Hội LHPN VN phối hợp với Bộ Tư lệnh Bộ đội biên phòng được phát động năm 2018 đã được triển khai thực hiện trong cả nước đến hết năm 2020, mục tiêu nhằm huy động sự tham gia của các cấp Hội Phụ nữ cả nước và BĐBP chung tay hướng về các xã biên giới, hải đảo đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số, góp phần xây dựng địa bàn biên giới vững mạnh.

Là Tổ chức thành viên của Hội LHPN VN, Hội NTT Việt Nam được giao nhiệm vụ hỗ trợ Hội LHPN xã Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La trong tham gia phát triển kinh tế gắn với an ninh quốc phòng và xây dựng nông thôn mới. Đây là xã vùng III đặc biệt khó khăn có đường biên giới dài, giáp nước CHDCND Lào, với 7 dân tộc anh em gồm 780 hộ/ 3.400 nhân khẩu. Số hộ nông nghiệp >90%. Hội viên phụ nữ là 583 hộ, cơ sở hạ tầng còn thiếu và xuống cấp, giao thông đi lại khó khăn, về mùa mưa lũ, có bản cách xa trung tâm xã gần 20km. Ngoài ra, xã còn có những khó khăn đặc thù như: 60%  hộ gia đình có người nghiện hút, buôn bán ma túy. Phụ nữ và trẻ em gái vẫn là nhóm yếu thế, ít được tiếp cận với các nguồn lực hỗ trợ  phát triển và phúc lợi xã hội.

        Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ, Hội NTT Việt Nam đã phân công cán bộ, hội viên của Hội nghiên cứu và xây dựng các nội dung thực hiện trong năm 2019-2020 với mục tiêu:

      1. Huy động sự tham gia của các Chuyên gia là cán bộ khoa học trong đó có các nhà khoa học nữ cùng đồng hành với Hội LHPN VN, Bộ đội biên phòng (BĐBP) tham gia hỗ trợ cho Hội LHPN, các Hội viên phụ nữ địa phương tham gia phát triển kinh tế hộ, góp phần hiệu quả, thiết thực trong giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế xã hội gắn với an ninh quốc phòng, xây dựng nông thôn mới, phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng, đặc thù của phụ nữ vùng biên cương.

Người dân tại xã Chiềng Khừa tới nhận cây giống sachi từ đề tài “Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ hỗ trợ Phụ nữ xã Chiềng Khừa, Huyện Mộc Châu, Sơn La phát triển kinh tế gắn với an ninh quốc phòng và xây dựng nông thôn mới” về trồng.

     2. Phát huy vốn tri thức bản địa, lồng ghép hướng dẫn các kỹ thuật canh tác mới, thí điểm mô hình ứng dụng KHCN chuyển giao giống cây trồng mới có giá trị kinh tế cao, thích hợp với điều kiện đất đai, trình độ canh tác, khả năng tiếp thu của người dân địa phương và tăng cường năng lực quản lý và tổ chức thực hiện của các chi hội Phụ nữ xã và nhóm nghiên cứu khoa học của Cán bộ, hội viên Hội NTT VN.

      3. Phát huy nội lực, vận động hành lang, tạo nguồn hỗ trợ thực hiện các hoạt động phụ trợ hướng tới các đối tượng cụ thể, tạo sự thay đổi trong cuộc sống, nâng cao nhận thức và củng cố niềm tin vào đường lối chủ trương của Đảng, chính quyền cơ sở, góp phần chung sức xây dựng nông thôn mới, giữ vững an ninh trật tự vùng biên cương.

PCT TW Hội LHPN VN, TS Bùi Thị Hòa thăm mô hình sachi tại xã Chiềng Khừa

      4. Đồng thời Hội NTTVN đã nghiên cứu, đề xuất Hội đồng Khoa học Hội LHPN Việt Nam phê duyệt, cấp kinh phí thực hiện 01 Đề tài trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và nông thôn miền núi với tên đề tài/ nhiệm vụ khoa học: “Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ hỗ trợ Phụ nữ xã Chiềng Khừa, Huyện Mộc Châu, Sơn La phát triển kinh tế gắn với an ninh quốc phòng và xây dựng nông thôn mới”. Thời gian thực hiện đề tài: 24 tháng, từ 1/4/2019-1/4/2021. Chủ nhiệm: ThS Nguyễn Thị Yên Hưng- Tổng Thư ký Hội Nữ trí thức Việt Nam, ngoài ra còn có sự tham gia của 7 thành viên Ban Chủ nhiệm đều là các chuyên gia am hiểu chuyên môn, có kinh nghiệm triển khai các chương trình xóa đói giảm nghèo (XĐGN) tại vùng Dân tộc miền núi. Ngoài ra đề tài còn có sự hỗ trợ của 5 chuyên gia trong đó có tác giả và thành viên nhóm tác giả nghiên cứu, phát triển cây đậu núi (saha Inchi, còn gọi là cây sachi) tại Việt Nam, đã có giống Sachi S 18 được Bộ NN & PTNT công nhận đặc cách giống cây trồng mới.

Lãnh đạo đoàn công tác đi thăm mô hình ở Bản Tòng, xã Chiềng Khừa

Sau gần 3 năm thực hiện chương trình (2019-2020), Phụ nữ xã Chiềng Khừa đã được Hội NTT Việt Nam đồng hành hỗ trợ cơ sở vật chất, các điều kiện cần thiết cho cán bộ, hội viên, phụ nữ phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập với tổng trị giá trên 800 triệu đồng. Trong đó, TW Hội LHPN Việt Nam cấp kinh phí ngân sách 400 triệu đồng xây dựng mô hình trồng cây Sacha Inchi S18 (Đây là một loại giống cây trồng mới có tiềm năng đóng góp trong đa dạng sinh học, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, góp phần xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế bền vững). Từ 1 ha mô hình thí điểm với trên 3000 cây giống, đến nay cây sachi đã có quả bói và đã cho thu hoạch sản phẩm trên 200 kg hạt tách cùi, hạt sachi được bao tiêu đầu ra với giá 20-25 000đ/kg, cá biệt có hộ bán lẻ cho tiêu dùng tại chỗ giá cao gấp 2-3 lần giá bao thu mua (50 - 60 000đ/kg). Tính đến 9/2020, diện tích trồng sachi đã được mở rộng thêm 2 ha, nhiều  hộ gia đình đã đăng ký trồng từ 100-500 cây.

Cây Sachi đã cho lứa quả thu đầu tiên sau khi trồng 9 tháng.

Để phát huy vốn kiến thức bản địa, Hội NTT Việt Nam cũng đã khuyến khích các nhà khoa học cộng tác với tư cách là chuyên gia cầm tay chỉ việc, chuyển giao được 2 giống ngô lai thích hợp canh tác trên nền đất dốc: Năm 2019 bằng nguồn vận động ủng hộ từ Chi hội NTT Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam và Viện Nghiên cứu Ngô đã cấp 100 kg ngô giống để xây dựng mô hình trồng giống ngô lai LVN 092 và VN 5885 trên 5 ha, đem về nguồn thu cho bà con là trên 120 triệu đồng. Năm 2020 Chi hội tiếp tục hỗ trợ 100 kg ngô giống và cán bộ hội viên của Hội NTT VN hỗ trợ thêm 100 kg ngô giống nữa, đã tăng diện tích trồng 2 giống ngô trên là 10 ha, dự kiến thu nhập của bà con sẽ tăng gấp đôi so với năm 2019.

Mô hình trồng ngô lai trên đất dốc và sachi tại Bản Cang, xã Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La.

 Với sự hỗ trợ của các chuyên gia Trung tâm nghiên cứu và phát triển chè và cán bộ, hội viên Hội NTT VN, ngoài mô hình trồng ngô lai, phụ nữ xã Chiềng Khừa đã xây dựng mô hình trồng 1ha (15 000) cây chè Shan Tuyết, giúp duy trì và bảo tồn và phát triển giống chè Shan tuyết cổ truyền thống của xã. Đây cũng là loại cây cho giá trị hàng hóa cao, phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương, dự kiến sau 3-5 năm, sẽ cho thu hoạch ổn định và có thể tăng diện tích trồng mới, góp phần xóa đói giảm nghèo cho bà con thôn bản.

Hỗ trợ mái tôn khung sắt xóa nhà đột nát

Bên cạnh các biện pháp hỗ trợ trên, Hội NTT VN còn triển khai nhiều hoạt động mang tính thiết thực, hiệu quả, thông qua các vận động, tài trợ của cán bộ, hội viên, nguồn huy động từ các chi hội, hội thành viên  đặc biệt có nhiều hội viên trẻ đương chức: Hội NTT VN đã hỗ trợ trang bị cho Hội LHPN xã Chiềng Khừa 01 bộ máy vi tính, hỗ trợ thành lập nhóm phụ nữ khởi nghiệp Chiềng Khừa; xây dựng tủ sách pháp luật: 15 đầu sách; hỗ trợ 3 gia đình phụ nữ có hoàn cảnh đặc biệt 3 mái nhà bằng tôn tấm khung sắt chống dột, tặng nhu yếu phẩm, vật dụng, phân bón, thuốc trừ sâu, hạt giống cây trồng; tổ chức đoàn tham quan tập huấn  mô hình sản xuất tại Hòa Bình, tập huấn nâng cao nhận thức về dinh dưỡng và phòng chống suy dinh dưỡng cho bà mẹ, trẻ em, trao tặng học bổng cho học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vượt khó học giỏi…

Đoàn đại biểu thăm và tặng quà tại xã Chiềng Khừa

Để nâng cao hiệu quả của chương trình, Hội NTT VN đã phối hợp với đồn biên phòng Lóng Sập triển khai nhiều hoạt động đồng hành cùng phụ nữ biên cương của xã Chiềng Khừa và Lóng Sập như: tuyên truyền các chủ trương đường lối của Đảng về bảo vệ chủ quyền biên giới, vận động người dân tham gia các hoạt động phối hợp tuần tra, phòng chống tệ nạn xã hội, buôn bán chất gây nghiện, tuyên truyền giảm thiểu nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, bạo hành phụ nữ, trẻ em gái…Cán bộ, hội viên của Hội đã quyên góp vận động tiền, vật dụng, để góp phần chia sẻ khó khăn với cán bộ, chiến sỹ đồn biên phòng đang đỡ đầu nuôi dưỡng 70 cháu có hoàn cảnh đặc biệt bằng nguồn lương và phụ cấp cá nhân…

PCT Hội LHPN Sơn La trao tặng bằng khen cho Hội NTT VN về thành tích xuất sắc trong thực hiện chương trình 'Đồng hành cùng phụ nữ biên cương" giai đoạn 2018-2020.

Sau 3 năm (2018-2020) thực hiện chương trình “Đồng hành cùng Phụ nữ biên cương”, Hội LHPN tỉnh Sơn La đã đánh giá cao các hoạt động, hỗ trợ đồng hành của cán bộ, hội viên Hội NTT Việt Nam và trao tặng Hội NTT Việt Nam Bằng khen “Đã có thành tích xuất sắc trong triển khai chương trình Đồng hành cùng Phụ nữ biên cương giai đoạn 2018-2020”. Cũng tại buổi làm việc, Đoàn công tác đã chứng kiến lễ ra mắt Nhóm phụ nữ khởi nghiệp Chiềng Khừa. PCT Bùi Thị Hòa, Đại tá Trần Văn Bừng, Đại tá Cà Văn Lập và đại diện nhóm hỗ trợ kết nối là Hội viên trẻ Hội NTT VN đã “ra vốn”  khởi nghiệp 16 triệu đồng cho nhóm Phụ nữ Khởi nghiệp Chiềng Khừa với lời chúc khởi nghiệp thành công. 

17. Ở đâu có phụ nữ biên cương, ở đó có sự đồng hành của TW Hội LHPN VN, Bộ đội biên phòng và Hội NTT Việt Nam

Phát biểu tại buổi tổng kết, đánh giá hoạt động của Chương trình tại xã Chiềng Khừa, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam, TS. Bùi Thị Hòa và đại tá Trần Văn Bừng, Phó Chủ nhiệm Chính trị  -  Cục Chính trị, Bộ đội Biên phòng (Bộ Tư lệnh Biên phòng) đã nhận định: “ …Từ kết quả bước đầu thực hiện chương trình, cần bổ sung thêm như sau: ở đâu có phụ nữ biên cương, ở đó có Hội LHPN VN, Bộ đội biên phòng và Hội nữ trí thức Việt Nam …”