Từ vụ việc "thổi giá" kit xét nghiệm, việc Việt Á nhập que test nhanh từ Trung Quốc có nhiều nghi vấn về năng lực sản xuất kit xét nghiệm của doanh nghiệp (DN) này.

Theo Tổng cục Hải quan, từ tháng 9 đến 12/2021, Công ty CP Công nghệ Việt Á (Việt Á) đã nhập que test nhanh Covid-19, chủng loại Novel Coronavirus 2019-nCoV Antigen Test (Colloidal Gold) từ Trung Quốc, tổng giá trị 64,68 tỉ đồng.

Từ năm 2017 đến 2021, Việt Á nhập khẩu nguyên liệu hóa chất, chất thử, phụ kiện, dụng cụ, máy móc dùng trong phòng thí nghiệm, nguyên liệu sản xuất sinh phẩm chẩn đoán xét nghiệm từ nhiều thị trường như: Trung Quốc, Mỹ, Anh, Canada, Mexico, Đài Loan (Trung Quốc), Đan Mạch... với tổng kim ngạch 286 tỷ đồng.

Luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật, cho rằng cần sớm làm rõ năng lực sản xuất kit xét nghiệm của Việt Á, làm rõ việc DN này nhập khẩu que test nhanh nhằm mục đích gì?

Theo một chuyên gia y tế, nguyên tắc sinh phẩm quan trọng nhất là đoạn mồi đặc hiệu để sao chép đúng mã gen nhằm phát hiện ngưỡng. Khi có mồi đặc hiệu sẽ nhân bản lên, sau đó pha chế bằng hóa chất để ra sinh phẩm xét nghiệm. Với các thiết bị khác hay hóa chất có thể nhập khẩu, phối trộn để tạo ra thành phẩm hoàn chỉnh.

Kit xét nghiệm của Việt Á được đánh giá đạt yêu cầu về chất lượng với độ nhạy, độ đặc hiệu tương đương kit của Đức và của CDC Mỹ sử dụng thời điểm đó.

Quá trình nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm, cấp phép, bộ kit của Việt Á được nhiều cơ quan thẩm định chất lượng. Kết quả cho thấy kit phát hiện chính xác 100% virus SARS-CoV-2 trong mẫu thử nghiệm và ổn định trên tất cả các lần thử nghiệm.

Một thành viên nhóm nghiên cứu cho biết bản chất của công nghệ này nằm ở việc thiết kế trình tự các cặp mồi và chuỗi dò khóa. Các cặp mồi được phối trộn với một số sinh phẩm hóa chất khác theo một công thức riêng đã được tối ưu.

Năm 2020 và 2021, Việt Á bắt đầu sản xuất kit xét nghiệm SARS-CoV-2. Việt Á nhập khẩu linh phụ kiện, dụng cụ dùng trong phòng thí nghiệm, xét nghiệm từ Trung Quốc, Anh, Mexico, Mỹ. Việt Á cũng nhập hóa chất, chất thử, phụ kiện, dụng cụ, máy móc dùng trong phòng thí nghiệm, nguyên liệu sản xuất sinh phẩm chẩn đoán xét nghiệm từ Bỉ, Đan Mạch, Singapore, Mỹ.

Việt Á còn nhập các loại máy phân tích sinh hóa, máy gia tốc, phân tích sinh huyết học, máy ly tâm từ nhiều nước, nhiều nhất là từ Malaysia với giá trị hơn 72 tỷ đồng.

Năm 2021, công ty này nhập lượng lớn chất thử thí nghiệm Laboratory Reagents từ Mỹ và Singapore, với giá trị hơn 42 tỷ đồng.