Vệ tinh gỗ đầu tiên trên thế giới, được chế tạo bởi các nhà nghiên cứu Nhật Bản, đã được phóng lên vũ trụ vào tháng 11 vừa qua, trong một thử nghiệm về việc sử dụng gỗ trong việc khám phá mặt trăng và sao Hỏa.

LignoSat, được phát triển bởi Đại học Kyoto và nhà sản xuất nhà Sumitomo Forestry, sẽ được đưa lên Trạm Vũ trụ Quốc tế trên một sứ mệnh SpaceX, và sau đó được thả vào quỹ đạo khoảng 400 km (250 dặm) trên Trái đất.

Takao Doi, cựu phi hành gia và giáo sư tại Đại học Kyoto, đang cầm mô hình kỹ thuật của LignoSat. Ảnh: Reuters

Được đặt theo tên tiếng Latinh của "gỗ", LignoSat có kích thước bằng lòng bàn tay với nhiệm vụ chứng minh tiềm năng vũ trụ của vật liệu tái tạo này khi con người khám phá cuộc sống ngoài không gian.

"Với gỗ, một vật liệu chúng ta có thể tự sản xuất, chúng ta sẽ có thể xây nhà, sống và làm việc trong không gian mãi mãi", Takao Doi, một phi hành gia đã bay trên tàu con thoi và nghiên cứu các hoạt động không gian của con người tại Đại học Kyoto cho biết.

Với kế hoạch 50 năm trồng cây và xây nhà gỗ trên mặt trăng và sao Hỏa, nhóm của Doi đã quyết định phát triển một vệ tinh gỗ được NASA chứng nhận để chứng minh gỗ là vật liệu cấp không gian.

"Máy bay đầu những năm 1900 được làm bằng gỗ", giáo sư khoa học lâm nghiệp Koji Murata của Đại học Kyoto cho biết. "Một vệ tinh bằng gỗ cũng nên khả thi."

Gỗ bền hơn trong không gian so với trên Trái đất vì không có nước hoặc oxy làm mục nát hoặc bốc cháy, Murata nói thêm.

Một vệ tinh bằng gỗ cũng giảm thiểu tác động đến môi trường vào cuối vòng đời của nó, các nhà nghiên cứu cho biết.

Các vệ tinh ngừng hoạt động phải quay trở lại bầu khí quyển để tránh trở thành rác vũ trụ. Các vệ tinh kim loại thông thường tạo ra các hạt oxit nhôm khi quay trở lại, nhưng các vệ tinh bằng gỗ sẽ chỉ cháy hết với ít ô nhiễm hơn, Doi nói.

"Các vệ tinh kim loại có thể bị cấm trong tương lai", Doi nói. "Nếu chúng tôi có thể chứng minh vệ tinh gỗ đầu tiên của mình hoạt động, chúng tôi muốn giới thiệu nó với SpaceX của Elon Musk."

Mô hình kỹ thuật của LignoSat. Ảnh: Reuters

Ứng dụng công nghiệp

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng Honoki, một loại cây mộc lan có nguồn gốc từ Nhật Bản và theo truyền thống được sử dụng cho vỏ kiếm, phù hợp nhất cho tàu vũ trụ, sau một thí nghiệm kéo dài 10 tháng trên Trạm Vũ trụ Quốc tế.

LignoSat được làm bằng honoki, sử dụng kỹ thuật thủ công truyền thống của Nhật Bản mà không cần ốc vít hoặc keo dán.

Sau khi được triển khai, LignoSat sẽ ở trên quỹ đạo trong sáu tháng, với các linh kiện điện tử trên tàu đo lường cách gỗ chịu đựng môi trường khắc nghiệt của không gian, nơi nhiệt độ dao động từ -100 đến 100 độ C (-148 đến 212 độ F) sau mỗi 45 phút khi nó quay quanh quỹ đạo từ bóng tối đến ánh sáng mặt trời.

LignoSat cũng sẽ đánh giá khả năng của gỗ trong việc giảm tác động của bức xạ không gian lên chất bán dẫn, làm cho nó hữu ích cho các ứng dụng như xây dựng trung tâm dữ liệu, Kenji Kariya, một quản lý tại Viện Nghiên cứu Sumitomo Forestry Tsukuba cho biết.

"Nó có vẻ lỗi thời, nhưng gỗ thực sự là công nghệ tiên tiến khi nền văn minh hướng tới mặt trăng và sao Hỏa", ông nói. "Việc mở rộng ra không gian có thể tiếp thêm sức mạnh cho ngành công nghiệp gỗ."