Trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng, tiếng Anh đã trở thành kỹ năng gần như bắt buộc, không chỉ để học tốt ở trường mà còn để mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp sau này. Từ trẻ mẫu giáo đến học sinh phổ thông, từ phụ huynh đến giáo viên, ai cũng trăn trở: làm sao để con giỏi tiếng Anh?

Có em học qua sách vở truyền thống, miệt mài chép từng từ mới. Có em theo học các trung tâm, lớp giao tiếp. Có gia đình chọn cho con học trường quốc tế để được “tắm” trong môi trường ngoại ngữ. Cũng có không ít phụ huynh kỳ vọng vào các ứng dụng học online, mong con vừa chơi vừa giỏi. Thế nhưng, giữa vô vàn lựa chọn đó, không ít người vẫn băn khoăn: đâu mới là con đường hiệu quả thật sự?

Ở góc độ một người dành cả đời gắn bó với ngôn ngữ này, thầy Giang Nguyễn (The Ivy-League Vietnam) đưa ra một chia sẻ rất thẳng thắn: tiếng Anh không có con đường tắt, không có “fast food” và càng không có chuyện chỉ học vài buổi hay dùng vài ứng dụng là thành thạo.

thầy Giang Nguyễn

Theo thầy, có nhiều cách học:

Cách học tiếng Anh dễ nhất vẫn là cách truyền thống nhất: ngồi vào bàn, mở sách vở, tay cầm bút, miệng đọc lẩm nhẩm và bắt đầu ghi chép. Một cuốn nháp và việc viết lại từ mới nhiều lần, vừa viết vừa đọc đã giúp rất nhiều thế hệ học sinh ghi nhớ từ vựng. Buổi tối trước khi đi ngủ, thử nhắm mắt và hình dung lại bài đọc, từ ngữ; sau 12 năm phổ thông, chắc chắn tiếng Anh sẽ trở nên quen thuộc.

Cách học thứ hai là đăng ký vào một lớp học cố định vài buổi mỗi tuần để được hướng dẫn và thực hành tại chỗ. Nhàn hơn một chút nữa là cầm một cuốn truyện tiếng Anh, đọc dần; gặp từ nào không hiểu thì tra nghĩa ngay.

Còn cách “sang chảnh” nhất là cho con theo học trường quốc tế, để con được tiếp xúc với môi trường bản ngữ mỗi ngày, một phương pháp hiệu quả nhưng chi phí cao.

Tóm lại, không có con đường nào vừa nhàn vừa nhanh. Học tiếng Anh đòi hỏi sự kiên trì của cả quá trình.

Những trẻ có điều kiện thường được tiếp xúc với tiếng Anh từ rất sớm, đến trường mẫu giáo song ngữ khi mới hơn một tuổi, mỗi ngày đều học với giáo viên bản ngữ. “Mưa dầm thấm lâu”, khi lớn lên học trường quốc tế tốt, các em hầu như không cần học thêm gì ngoài các kỳ thi chuẩn hoá như SAT hay IELTS. Phần lớn đều có khả năng tiếng Anh gần như bản ngữ.

Trong khi đó, học sinh trường công vất vả hơn. Thời lượng tiếng Anh ít, giáo viên phải dạy theo chương trình nặng về kiến thức, chưa kịp đọc hết bài thì đã hết giờ. Nhiều em giỏi được chủ yếu nhờ học thêm bên ngoài, cha mẹ phải đầu tư không ít tiền bạc.

Một số gia đình may mắn có con từ nhỏ đã thích nghe Peter Pan, Harry Potter, rồi tự đọc sách suôn sẻ. Khi lên cấp hai học thêm chút ngữ pháp, thi đỗ chuyên Anh và được đào tạo bài bản thêm vài năm trong trường. Học sinh trường tư thục cũng có lợi thế hơn đôi chút, mỗi tuần có thể học khoảng 10 tiết tiếng Anh nhưng để thực sự giỏi, vẫn cần học thêm.

Nhiều năm qua, rất hiếm thấy trường hợp chỉ học qua ứng dụng mà đạt trình độ cao. Apps chỉ phù hợp cho những bước căn bản; để vào chiều sâu, vẫn cần thầy cô hướng dẫn.

Hiện nay, chủ trương đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai là một mục tiêu lớn. Nhưng giữa định hướng và thực tế còn khoảng cách. Cơ sở vật chất, chương trình học có thể được xây dựng, nhưng người biến tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai chính là thế hệ học sinh. Nếu các em không thực sự học, thì mục tiêu ấy còn rất dài mới thành hiện thực.

Nói một cách thẳng thắn: không có “fast food” trong tiếng Anh. Chỉ có học hành nghiêm túc, bài bản mới tạo nên nền tảng ngôn ngữ vững chắc. Nếu gia đình có điều kiện cho con du học, đó là lợi thế lớn. Còn với đa số, con đường duy nhất là học bền bỉ, từng chút một.

“Là người gắn bó cả đời với tiếng Anh, tôi hiểu rằng càng học càng thấy khó. Nhưng nếu đã xây được nền tảng vững, mỗi ngày chỉ cần bồi đắp một ít. Không thể học theo kiểu vội vàng, không thể chỉ đến lớp nói “hello”, rồi đến lúc kiểm tra lại không đọc hiểu nổi một đoạn văn. Phí tiền có thể tiếc, nhưng phí thời gian của con mới là điều không bao giờ lấy lại được.

Hãy dạy con mở sách, cầm bút, viết từng chữ, từng câu; miệng đọc lẩm nhẩm như một thói quen. Sự bền bỉ ấy rồi sẽ đem lại quả ngọt”, thầy Giang nói.