Với 72 câu/trích đoạn từ những bài nói chuyện của Jiddu Krishnamurti (1895 – 1986) - một triết gia và nhà diễn thuyết nổi tiếng về các vấn đề triết học và tinh thần -  cuốn sách Thiền là gì? do First News Trí Việt phát hành sẽ mở ra cho bạn đọc một cách tiếp cận về thiền độc đáo.

Ngày nay, thiền càng ngày càng trở nên phổ biến với vô số trường phái, hệ thống và phương pháp tiếp cận khác nhau. Vậy thiền thực chất là gì? Tại sao người ta nên thiền? Và thiền sẽ đưa bạn đến đâu?

“Thiền là chú tâm trọn vẹn vào bất cứ điều gì bạn đang làm trong suốt cả ngày. Nếu bạn đang thắt cà-vạt, hãy chú trọng vào đó. Nếu bạn đang nói chuyện với ai, hãy chú tâm hoàn toàn. Khi chú tâm, sẽ không có cái “tôi” làm trung tâm. Chỉ khi nào không có sự chú tâm thì mới có sự hình thành và xây dựng nên bản ngã, từ đó sinh ra nỗi khổ, niềm đau và những sự phân chia”, theo Krishnamurti.

Triết gia Krishnamurti cho rằng tự biết mình chính là khởi đầu của thiền. Nếu không biết mình mà cứ tụng niệm những từ ngữ trong kinh sách thì chẳng có ý nghĩa gì cả. Khi bạn tụng niệm một cụm từ nào đó liên tục, não bạn sẽ tự nhiên trở nên yên ắng và đờ đẫn, nhưng đó là một dạng tự huyễn hoặc, sự thật là bạn vẫn khao khát, đố kỵ, tham lam và thù địch.

Trong Thiền là gì?, Krishnamurti suy ngẫm: “Thiền là phẩm chất của tâm trí vốn hoàn toàn chú tâm và tĩnh lặng. Chỉ khi đó, bạn mới có thể nhìn thấy một bông hoa, thấy được vẻ đẹp của nó, màu sắc của nó, hình dáng của nó, và chỉ khi đó, khoảng cách giữa bạn và bông hoa mới chấm dứt”.

Vì lẽ đó, theo quan điểm của ông, vẻ đẹp thực sự của thiền không nằm ở những thứ sắp đặt mà là vẻ đẹp của sự tĩnh lặng. Sự tĩnh lặng này là sự trống rỗng, mà trong đó, vạn vật tuôn chảy và được hiện hữu.

Trước việc thiền ngày càng phổ biến và vô số kỹ thuật, phương pháp tiếp cận ra đời, Krishnamurti lại không bao giờ đề cập đến việc luyện tập thiền. Ông cho rằng, thiền không phải là thứ bạn có thể tạo tác, trải nghiệm, hay học hỏi từ một ai khác. Vì lẽ đó, Thiền là gì? - tập sách mới nhất trong bộ sách của Krishnamurti - không phải là một quyển sách hướng dẫn cách thiền như thường thấy, thay vào đó, những triết lý của Krishnamurti trong sách được trình bày như một lối dẫn để bạn đọc tự khám phá, suy ngẫm và đúc kết cho riêng mình.

Ông nhấn mạnh, muốn hiểu được thiền, bạn phải nhìn thấy và hiểu được một điều tối quan trọng rằng: Bạn phải là ngọn đèn của chính mình. Ngọn đèn này không thể là đèn của người khác, cũng không thể đến từ người khác, bạn không thể thắp lên ngọn đèn đó nhờ người khác - dù là một đạo sư, đấng cứu rỗi, hay bất kỳ truyền thống, nghi lễ nào khác.

Ở một mức độ nào đó, Thiền là gì? của Krishnamurti không chỉ thách thức những quan niệm truyền thống về thiền mà còn mở ra một cánh cửa mới cho độc giả tự khám phá để tìm ra con đường thiền định và tự nhận thức riêng của mình. Ông không đưa ra cho bạn bất kỳ câu trả lời nào, bởi những từ ngữ chỉ dẫn bạn đến một sự thật cốt lõi rằng, mọi thứ vốn đã có sẵn bên trong, bạn chỉ cần dành thời gian để nhìn nhận, tìm kiếm chúng./.