Theo dữ liệu vừa được Tổng cục hải quan Trung Quốc công bố, trong tháng 3, xuất khẩu của nước này đã phục hồi mạnh. Đây là diễn biến bất ngờ phản ánh nhu cầu tăng lên tại châu Á và châu Âu cũng như sự cải thiện của chuỗi cung ứng.

Còn một lý do khác đằng sau kết quả ngoài dự kiến này là xuất khẩu của Trung Quốc sang Nga tháng 3 tăng gấp hơn hai lần so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy mối quan hệ ngày càng khăng khít giữa hai quốc gia láng giềng.

Dữ liệu cho thấy xuất khẩu tháng 3 của Trung Quốc tăng 14,8% so với cùng kỳ năm trước, đảo ngược mức giảm 6,8% ghi nhận trong hai tháng đầu năm nay và chấm dứt chuỗi giảm kéo dài gần nửa năm (từ tháng 10 năm ngoái).

Kết quả này đi ngược với dự báo giảm 7% được đưa ra bởi các nhà phân tích theo khảo sát của tờ Wall Street Journal.

Nhập khẩu vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã giảm 1,4% trong tháng 3 so với một năm trước đó, tốt hơn so với mức giảm 5% mà các nhà kinh tế được thăm dò dự đoán và mức giảm 10,2% trong hai tháng đầu năm.

Kết quả tốt ngoài dự báo trên cho thấy sự cải thiện của các hoạt động kinh tế tại Trung Quốc sau khi Bắc Kinh bắt đầu gỡ bỏ các biện pháp hạn chế phòng dịch COVID-19 vào cuối năm ngoái. 

Gần 3 năm áp đặt các biện pháp này khiến tâm lý người tiêu dùng tại Trung Quốc đi xuống và gây gián đoạn lớn cho hoạt động sản xuất.

Con số tăng trưởng bất ngờ cũng phản ánh mối quan hệ ngày càng gắn bó giữa Trung Quốc và Nga trong bối cảnh căng thẳng giữa Trung Quốc và phương Tây leo thang, còn Nga hứng chịu hàng loạt biện pháp trừng phạt của phương Tây do xung đột ở Ukraina.

Theo ước tính của The Wall Street Journal, xuất khẩu của Trung Quốc sang Nga đã tăng hơn gấp đôi trong tháng 3 so với một năm trước đó, lên mức kỷ lục 9 tỷ USD. So với hai tháng đầu năm nay, con số này tăng khoảng 20%.

Trong quý đầu tiên của năm 2023, các chuyến hàng hóa sang Nga đạt tổng trị giá 24 tỷ USD, tăng 48% so với một năm trước đó - mặc dù chúng vẫn chỉ chiếm 3% tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc.

Vào tháng 12, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông dự kiến tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước sẽ đạt 200 tỷ USD vào năm 2024. Thương mại giữa Nga và Trung Quốc đã tăng hơn 30% vào năm ngoái lên 189 tỷ USD.

Khả năng phục hồi tổng thể bất ngờ trong dữ liệu xuất khẩu của Trung Quốc đã củng cố dự báo của một số nhà kinh tế về tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội trong quý đầu tiên lên hơn 4%, tăng từ mức 2,9% trong quý cuối cùng của năm 2022.

Tuy nhiên, về lâu dài, các nhà kinh tế và quan chức Trung Quốc vẫn thận trọng về mức độ thương mại có thể thúc đẩy nền kinh tế nói chung của Trung Quốc cho đến cuối năm nay.

Trong khi lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt tại Mỹ, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ vẫn có thể cân nhắc tăng thêm lãi suất trong tháng 5 tới và động thái này có thể kìm hãm chi tiêu tại nền kinh tế lớn nhất thế giới trong thời gian dài hơn dự báo.

Tổ chức Thương mại Thế giới tuần trước dự báo mức tăng 1,7% trong thương mại hàng hóa toàn cầu trong năm nay, tăng so với dự báo trước đó là 1%, mặc dù vẫn chậm hơn so với mức tăng trưởng 2,7% của năm ngoái, một phần do căng thẳng địa chính trị và chính sách thắt chặt tiền tệ.

Các nhà kinh tế từ Capital Economics đã nói với khách hàng trong một lưu ý hôm thứ Năm rằng xu hướng tăng xuất khẩu của Trung Quốc "có thể sớm nhường chỗ cho một đợt suy thoái mới", đồng thời nói thêm rằng họ dự đoán hầu hết các nền kinh tế phát triển sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay.

Bất kỳ sự yếu kém nào trên mặt trận thương mại sẽ làm phức tạp thêm nỗ lực của Bắc Kinh nhằm đảm bảo quá trình phục hồi suôn sẻ sau COVID sau sự phục hồi ban đầu sau khi dỡ bỏ các hạn chế, dẫn đầu là những dấu hiệu hồi sinh mạnh mẽ trong lĩnh vực dịch vụ.

Lü Daliang, phát ngôn viên của Tổng cục Hải quan cho hay: "Việc đánh dấu nhu cầu bên ngoài và các yếu tố bao gồm cả địa chính trị sẽ mang lại những thách thức lớn hơn. "Chúng ta vẫn cần nỗ lực để thương mại đóng vai trò hỗ trợ cho nền kinh tế".

Tuần trước, tân Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã kêu gọi thực hiện nhiều biện pháp hỗ trợ hơn đối với các nhà sản xuất đang xuất khẩu hàng hóa sang các nền kinh tế phát triển, đồng thời làm sâu sắc hơn mối quan hệ với các thị trường láng giềng như Tổ chức các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) - một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc.

Xuất khẩu sang ASEAN của Trung Quốc tháng 3 tăng 35,4% so với cùng kỳ năm trước, lên 56 tỷ USD, trong khi mức tăng của hai tháng đầu năm là 9%. Xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) của nước này tăng 3,5%, sau khi giảm 12% của hai tháng trước đó. Trong khi đó, xuất khẩu sang Mỹ giảm 7,7%, thu hẹp mức giảm 22% trong hai tháng đầu năm.

Theo The Wall Street Journal, xuất khẩu của nền kinh tế thế giới sang Nga có khả năng đóng góp 1,9 điểm phần trăm vào tăng trưởng xuất khẩu hàng năm của tháng 3, trong khi xuất khẩu sang ASEAN đóng góp 5,6 điểm phần trăm.

Goldman Sachs nói: mức độ chậm lại của nhu cầu ở nước ngoài đối với hàng hóa do Trung Quốc sản xuất sẽ quyết định mức độ hỗ trợ chính sách mà Chính phủ nước này cung cấp.

Theo nhận định của ngân hàng, các mặt hàng xuất khẩu liên quan đến nhà ở như đồ nội thất có thể giảm hơn nữa trong năm nay, do việc các ngân hàng trung ương trên thế giới tăng lãi suất ảnh hưởng đến thị trường bất động sản ở nhiều nước phát triển.

Tuy nhiên, các phương tiện sử dụng năng lượng mới sẽ tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu nói chung của Trung Quốc một phần nhờ vào sự hỗ trợ chính sách từ Bắc Kinh.

(Nguồn: The Wall Street Journal)