Tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách, việc bỏ sổ hộ khẩu khi Luật Cư trú (sửa đổi) có hiệu lực là vấn đề được đề cập và trao đổi.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, đa số ý kiến tán thành việc thay đổi phương thức quản lý cư trú mới nhưng vẫn có ý kiến băn khoăn về thời điểm thi hành Luật không đủ thời gian để đảm bảo các cơ sở dữ liệu và vận hành ngay được. Chính vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra 2 phương án.

Phương án 1: Có quy định chuyển tiếp

Kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ xác nhận về cư trú theo quy định của luật này cho đến hết ngày 31/12/2022.

Thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú là thông tin gốc, cơ quan đăng ký cư trú sẽ không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.

Phương án 2: giữ như nội dung Chính phủ đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9

Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú vẫn có nguyên hiệu lực pháp luật. Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú không có giá trị sử dụng trong các giao dịch, quan hệ pháp luật được xác lập mới kể từ ngày luật có hiệu lực thi hành.

Bà Trần Thị Dung, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng phương án 1 sẽ tạo thuận tiện cho người dân, đảm bảo tính khả thi của luật. Việc duy trì sổ hộ khẩu không ảnh hưởng đến phương thức quản lý mới mà chỉ đồng hành trong một thời gian nhất định.

Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc lại cho rằng chỉ nên quy định một phương án như nội dung do Chính phủ trình Quốc hội, là sẽ bỏ sổ hộ khẩu khi Luật Cư trú (sửa đổi) chính thức có hiệu lực, không có quy định chuyển tiếp là được sử dụng đến hết ngày 31/12/2022.

Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc đã cung cấp thêm thông tin liên quan đến tình hình xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cấp mã số định danh cá nhân. Ông Ngọc cho biết dự án đã được Thủ tướng phê duyệt, điều chỉnh chủ trương đầu tư, trong đó xác định thời gian thực hiện dự án là đến năm 2021.

Bộ Công an khẳng định sẽ đưa vào vận hành chính thức Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư từ ngày 1/7/2021 và đáp ứng được yêu cầu quản lý cư trú đối với công dân. Bộ Công an cũng dự kiến đến tháng 12/2020, việc xác lập số định danh cá nhân cho toàn bộ công dân Việt Nam sẽ hoàn thành.

Ông Ngọc cho biết, Thủ tướng đã phê duyệt Dự án sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân. Dự án này sẽ được triển khai đồng bộ song hành cùng dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, dự kiến vận hành đầu năm 2021. 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên toàn quốc sẽ thực hiện cấp thẻ căn cước công dân.

Trước đó, tại phiên họp thứ 47 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Cư trú (sửa đổi), Ủy ban Pháp luật đề nghị chỉnh lý quy định về việc bỏ sổ hộ khẩu. Theo đó, kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết 31/12/2025.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho rằng nếu giữ sổ hộ khẩu đến 2025 thể hiện sự quyết tâm hoàn thành Cơ sở dữ liệu về dân cư không cao. Ông Lâm cũng khẳng định Bộ Công an đã tính kỹ bước đi, lộ trình, đến 1/7/2021 là có thể bỏ sổ hộ khẩu. Vì thế không có căn cứ gì kéo dài việc giữ sổ hộ khẩu đến 2025.