Hành trình đưa loài voi ma mút trở lại Trái đất vừa có thêm một bước tiến quan trọng với sự ra đời của giống "Chuột lông mềm khổng lồ". Sinh ra từ phòng thí nghiệm, loài gặm nhấm mới này mang trong mình 7 gen được chỉnh sửa với những “đặc điểm cốt lõi” của voi ma mút – loài vật đã tuyệt chủng từ hàng nghìn năm trước.

Sự ra đời của giống chuột mới được đánh giá là cột mốc đáng chú ý trong lĩnh vực di truyền học của công ty khởi nghiệp Colossal Biosciences. Năm 2021, công ty này công bố kế hoạch "phục hồi sự tuyệt chủng" của voi ma mút, một loài đã biến mất khỏi hành tinh khoảng 4.000 năm trước. Bên cạnh voi ma mút, Colossal còn thể hiện sự quan tâm đến việc hồi sinh các loài khác như chó sói Tasmania và chim dodo.

"Chuột lông mềm khổng lồ đánh dấu một khoảnh khắc quan trọng trong sứ mệnh của chúng tôi", Ben Lamm - đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Colossal Biosciences, phát biểu. "Bằng cách tích hợp nhiều đặc điểm thích nghi với khí hậu lạnh của voi ma mút vào một loài mô hình sống, chúng tôi đã chứng minh được khả năng tái tạo các tổ hợp gen phức tạp mà phải mất hàng triệu năm hình thành trong tự nhiên”.

Bước tiến trong công nghệ chỉnh sửa gen

Nhóm nghiên cứu đã phân tích 121 bộ gen của voi ma mút và voi hiện đại nhằm xác định những gen chịu trách nhiệm cho các đặc điểm quan trọng như lông dày, màu sắc, độ dài, kết cấu lông và đặc điểm sinh lý giúp thích nghi với khí hậu lạnh.

Bằng cách sử dụng công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR/Cas9, các nhà khoa học đã thành công trong việc chỉnh sửa 7 gen của chuột để tạo ra loài chuột mới với những đặc điểm tương đồng với voi ma mút.

Mặc dù đây là một bước tiến quan trọng nhưng việc tái sinh voi ma mút vẫn còn là một thách thức lớn. "Chúng ta sẽ không thể nhìn thấy voi ma mút, chim dodo hay chó sói Tasmania trong nhiều thập kỷ tới bởi để tái tạo một loài cần phải chỉnh sửa hàng nghìn gen và giải quyết các vấn đề về sinh học sinh sản”, Giáo sư Merlin Crossley - chuyên gia sinh học phân tử tại Đại học New South Wales (UNSW), nhận định.

Tuy nhiên theo các chuyên gia, nghiên cứu này có thể giúp mở ra hướng đi mới trong việc bảo tồn đa dạng sinh học. "Công nghệ chỉnh sửa gen có thể giúp các loài hiện tại thích nghi với biến đổi khí hậu và giảm nguy cơ tuyệt chủng", Phó Giáo sư Damien Fordham tại Viện Môi trường Đại học Adelaide chia sẻ.

Colossal Biosciences tin tưởng rằng với sự phát triển của khoa học, chúng ta sẽ từng bước đạt được mục tiêu tái sinh những loài động vật đã tuyệt chủng. "Ngoài việc phục hồi các loài đã biến mất, nghiên cứu này còn giúp mở rộng hiểu biết về sinh học tiến hóa, sự thích nghi di truyền và bảo tồn đa dạng sinh học", Giáo sư Andrew Pask thuộc Đại học Melbourne cho biết.

"Chuột lông mềm khổng lồ" không chỉ là một thử nghiệm di truyền mà còn là minh chứng cho tiềm năng của công nghệ chỉnh sửa gen trong tương lai. "Thành công này của chúng tôi là một bước quan trọng trong việc xác nhận phương pháp phục hồi các đặc điểm đã mất do tuyệt chủng", nữ Tiến sĩ Beth Shapiro - Giám đốc Khoa học tại Colossal, phát biểu.

Mặc dù vẫn còn một chặng đường dài để đưa voi ma mút trở lại, nhưng với những thành tựu hiện tại, giấc mơ về một thế giới nơi những biểu tượng của quá khứ tái xuất hiện có lẽ không còn quá xa vời.