Năm 2022 là một năm ngọt ngào của đạo diễn Mai Vũ khi cô giành chiến thắng ở hạng mục La Cinef của LHP Cannes lần thứ 75 với “Giấc mơ gỏi cuốn” (Spring Roll Dream). Sự xuất hiện của Mai Vũ ở LHP này và kết quả mà bộ phim giành được đã khiến giới làm phim Việt đổ mắt về LHP Cannes. Ai cũng biết, được “nhận diện” ở Cannes là cơ hội mà bất cứ nhà làm phim nào, nền điện ảnh nào cũng mong muốn.

Niềm vui còn ấm

7 tháng trôi qua, sức nóng của giải thưởng mà “Giấc mơ gỏi cuốn” nhận từ Cannes vẫn chưa hạ nhiệt đối với những người yêu điện ảnh Việt. Với Mai Vũ cũng vậy, cô chưa quên cảm giác hạnh phúc khi được xướng tên tại giải Lights on Women Award và nhận giải thưởng trị giá 30.000 euro (trên 740 triệu đồng) được trao từ diễn viên từng đoạt giải Oscar Kate Winslet.

“Tôi không nghĩ mình sẽ chiến thắng, nên không tin vào tai mình khi nghe Kate Winslet gọi tên. Cô ấy phải gọi đến lần thứ hai, tôi mới mạnh dạn bước lên nhận giải” – Mai Vũ vẫn giữ nguyên cảm xúc choáng ngợp dù đã bước ra khỏi sân chơi lớn khá lâu.

Đạo diễn Mai Vũ và diễn viên từng đoạt giải Oscar Kate Winslet.

“Giấc mơ gỏi cuốn” là phim hoạt hình dài 9 phút, sáng tạo theo hình thức hoạt hình tĩnh vật (stop-motion). Phim kể về gia đình ba thế hệ người Việt tại Mỹ, xoáy sâu vào những mâu thuẫn trong lối sống, cách nấu nướng. Bộ phim là tác phẩm tốt nghiệp của Mai Vũ khi theo học ngành điện ảnh ở Anh. “Không nhiều người tin chúng tôi có thể làm được “Giấc mơ gỏi cuốn” khi không có kinh phí. Tất cả đều làm bằng đam mê của tuổi trẻ” - Mai Vũ nói khi nhận giải.

Câu chuyện Mai Vũ mang đến Cannes 2022 nhẹ nhàng nhưng khiến không ít người trăn trở. Ông Sang từ quê nhà sang thăm con gái và cháu đang sống tại Mỹ. Một lần, ông muốn làm món gỏi cuốn nhưng con gái lại muốn nấu mì ống và phô mai. Từ đây, những khác biệt về thế hệ được đặt ra trong bối cảnh cuộc sống có quá nhiều thay đổi. Đó cũng chính là câu chuyện của gia đình Mai Vũ. Chị gái  đang sống tại Mỹ và bố của Mai Vũ  là những nguyên mẫu của các nhân vật trong phim.

Tác phẩm "Giấc mơ gỏi cuốn" của Mai Vũ.

Từ nhỏ, Mai Vũ đã ấn tượng với phim hoạt hình. Thật khó để lý giải tình yêu đó. Dường như nghề này đã chọn cô. Mai Vũ chia sẻ: “Hoạt hình có khả năng truyền tải những câu chuyện có tính mơ mộng, bay bổng hơn, phá bỏ những rào cản vật lý và hiện thực khi kể một câu chuyện. Có lẽ vì là người hay mơ mộng, thích tưởng tượng nên hoạt hình phù hợp với tôi để kể những câu chuyện của mình”.

Trước “Giấc mơ gỏi cuốn”, Mai Vũ từng tham gia trong ê kíp sản xuất “Xin chào bút chì” - loạt phim hoạt hình stop-motion được khán giả đón nhận, đoạt nhiều giải thưởng và phát sóng trên một số kênh truyền hình. Ở dự án này, Mai Vũ tham gia làm nhiều khâu, từ biên kịch, chụp ảnh cho đến dựng phim, đạo diễn cho hơn 70 tập phim. Vừa làm vừa rút kinh nghiệm, những tích lũy được từ quá trình làm thực tế càng khiến Mai Vũ nhận ra những “lỗ hổng” mà mình phải lấp đầy để có thể làm những bộ phim chuyên nghiệp, bài bản hơn. 

Cảnh trong phim "Giấc mơ gỏi cuốn".

Vì thế, thay vì tiếp tục dấn thân trong những dự án làm phim mới, Mai Vũ quyết định sang Anh học làm phim hoạt hình tại Trường Điện ảnh và truyền hình quốc gia Vương quốc Anh (National Film and Television School - NFTS). “Giấc mơ gỏi cuốn” là thành quả ngọt ngào của quá trình học hỏi, rèn luyện nghiêm cẩn từ môi trường đào tạo này.

Tiếp tục bận rộn cho giấc mơ mới

Thời điểm này, “Giấc mơ gỏi cuốn” vẫn tiếp tục hành trình đến với các LHP khác nhau trên thế giới và nhận được một số giải thưởng, như: Giải Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất của Discover Film Awards 2022; Phim hoạt hình hay nhất tại San Francisco Short Film Festival 2022.  “Mục tiêu của ê kip vẫn là đưa phim đến với khán giả trên thế giới nhiều nhất có thể”- Mai Vũ tâm sự.

Theo Mai Vũ, điện ảnh Việt xuất hiện còn thưa thớt trên các sân chơi thế giới. Trong những năm theo học tại Anh, cô nhận thấy xu hướng của điện ảnh thế giới đang tìm đến những góc nhìn đa dạng hơn và những câu chuyện của những thành phần thiểu số ngày càng có tiếng nói hơn.

Đạo diễn Mai Vũ dựng bối cảnh phim "Giấc mơ gỏi cuốn".

Cùng học với Mai Vũ là những người bạn đến từ nhiều quốc gia trên thế giới. Họ đưa ra những đề tài và khai thác với những góc nhìn khác biệt. Điều này đã khích lệ Mai Vũ  kể những câu chuyện cá nhân với những góc nhìn văn hóa khác biệt nhưng vẫn có sự đồng cảm cao.

Cô khẳng định sẽ tiếp tục tìm hiểu và khai thác những câu chuyện về con người Việt Nam, văn hóa Việt Nam theo cách riêng của mình. “Hiện tại tôi đang lên ý tưởng, chuẩn bị hồ sơ xin vốn từ các quỹ hỗ trợ điện ảnh cho dự án phim mới. Dự án này sẽ là một câu chuyện có sức lay động cao, có thể kết hợp cả hoạt hình và ghi hình. Tôi xuất thân là một người làm phim hoạt hình nên luôn thích những câu chuyện bay bổng về mặt thị giác. Tuy nhiên, tôi sẽ không hạn chế mình ở hình thức làm phim nào mà phụ thuộc vào câu chuyện mình muốn khai thác phù hợp với hình thức làm phim nào hơn” - Mai Vũ khẳng định.

Gọi vốn làm phim là công việc gian nan nhưng đã đam mê thì chẳng có gì làm khó được những nhà làm phim, đặc biệt là những người trẻ như Mai Vũ. “Ở châu Âu, hầu hết các nước đều có quỹ đầu tư cho điện ảnh nên các dự án mới mẻ, khác biệt về đề tài và cách kể có cơ hội được thành hình hơn. Tôi mong muốn có những quỹ như vậy ở Việt Nam.

Một cảnh trong phim "Giấc mơ gỏi cuốn".

Nếu muốn điện ảnh Việt Nam được “nhận diện” ở các LHP hàng đầu trên thế giới thì Việt Nam cần chú trọng đầu tư cho các nhà làm phim trẻ, những người làm phim độc lập có dự án phim tốt và đã giành được các giải thưởng ở các LHP quốc tế”- Mai Vũ ngậm ngùi.

Với thành quả “dắt lưng” từ loạt phim “Xin chào bút chì” và đặc biệt là “Giấc mơ gỏi cuốn”, Mai Vũ đang hăm hở bước về phía trước dẫu biết chờ đón mình là bộn bề những khó khăn. Cô gái sinh năm 1992 tại TP Hồ Chí Minh này đang muốn chứng minh sức trẻ và sự đam mê sẽ có thể biến những trở ngại thành quả ngọt…

“Giấc mơ gỏi cuốn” là phim hoạt hình dài 9 phút, sáng tạo theo hình thức hoạt hình tĩnh vật (stop-motion). Phim kể về gia đình ba thế hệ người Việt tại Mỹ, xoáy sâu vào những mâu thuẫn trong lối sống, cách nấu nướng. Bộ phim là tác phẩm tốt nghiệp của Mai Vũ khi theo học ngành điện ảnh ở Anh.